مهارت های گفتاری و حرف زدن بخش جدایی ناپذیر ارتباطات فردی محسوب میشوند که در تقویت مهارتهای اجتماعی و عاطفی نقش به سزایی را ایفا میکنند. فن بیان برای ارائه یک تحقیق در کلاس درس، سخنرانی در دانشگاه یا جلسات کاری، مصاحبه شغلی و حتی بیان نظرات در یک جمع دوستانه اهمیت دارد. با این حال تمام افراد دنیا یک سخنران ماهر نیستند. بسیاری از مردم ممکن است در مواجهه با جمع دچار خجالت و آشفتگی شوند. ممکن است جرات صحبت کردن در جمعی خارج از دوستان و خانواده را نداشته باشند. یا به خاطر پایین بودن اعتماد به نفس نتوانند تاثیرگذار صحبت کنند.
بزرگترین سیاستمداران دنیا آنهایی هستند که مردم را با خود همگام میکنند و سخنرانیهای جذاب و تاثیرگذار برگزار میکنند. هیچکس یک شبه به یک گوینده حرفه ای تبدیل نمیشود بلکه برای دستیابی به این هدف، تجربه، صبر و تلاش بسیار زیاد نیاز است. با این حال شما میتوانید با چند تمرین، این خصلت را در خود بوجود آورید. برخی از این تمرینهای ساده که نیازمند اجرای مستمر هستند را در ادامه معرفی میکنیم.
چگونه در جمع دوستان جذاب حرف بزنیم؟
اولین قدم این است که در مکالمات خسته کننده نباشید. ما باید از تمام نکات ممنوعه در سخنرانیها و صحبتهای روزانه پرهیز کنیم. پیشنهاد میکنم اگر میخواهید جذاب صحبت کنید، ابتدا باید یاد بگیرید که چگونه درست صحبت کنید. اگر میخواهید بدانید چگونه یک سخنور جذاب باشید، باید مهارتهای صحبت کردن را یاد بگیرید. در ادامه به 7 نکته جهت افزایش توانمندی حرف زدن میپردازیم.
1- مختصر صحبت کنید
اگر بهترین موضوع دنیا را داشته باشید و زیاد صحبت کنید، ارزش آنرا کاهش میدهید. با صحبت کوتاه میتوانیم افراد را جذب کنیم. اگر ارائه ای دارید، 60 دقیقه بدون وقفه صحبت نکنید. فراموش نکنید که اگر آجرهای طلا مانند ماسه روی زمین پراکنده میشد، ارزش یکسانی نداشت.
2- اقدام کنید
برای اینکه بدانید چگونه بطور خلاصه صحبت کنید، باید برخی از صحبتهای خود را با دوستان خود ضبط کنید و با دقت به آن گوش دهید و برای آن فیلمنامه درست کنید. ببینید کدام قسمتها را میتوانید حذف کنید. سعی کنید دوباره آنرا ارائه دهید. این کار را چند بار انجام دهید تا به درک بالایی از آن برسید. بعد از 4 یا 5 بار ناخودآگاه می توانید مختصر صحبت کنید و به این ترتیب می توانید سخنور جذابی باشید.
3- در مورد مخاطب صحبت کنید تا به یک گوینده جذاب تبدیل شوید
برخی افراد در حین صحبت مرتکب این اشتباه نابخشودنی می شوند که فقط در مورد علایق و ترجیحات خود صحبت میکنند. سخنرانان باید فکر کنند که کدام موضوع مخاطب را سرگرم میکند نه خودشان را. وقتی میخواهیم صحبت کنیم، باید خواسته ها و نیات آنها را در نظر بگیریم و در مورد آنها صحبت کنیم. مردم همیشه دوست دارند در مورد مسائل و راه حلهایشان با آنها صحبت شود.
4- حجم مطالب را کاهش دهید
آقای ت.ج. واکر در یکی از سمینارهای خود در ایران در این باره توضیح داد. او گفت هرگز بیش از چهار موضوع را در ارائه خود ارائه نکنید. این اشتباه عمومی را تکرار نکنید. صحبت در مورد بسیاری از مسائل در یک سخنرانی کوتاه شما را به یک سخنور جذاب تبدیل نمیکند. موضوع خود را بطور کامل از یک یا دو زاویه توضیح دهید. اگر چند بار قبل از ارائه خود تمرین کنید، میبینید که حجم بالای محتوا شما را آزار میدهد. بنابراین مخاطب نیز ناراحت و بی حوصله خواهد شد.
5- داستان بگویید تا گوینده جذابی باشید
ما باید داستانهای خوب را پیدا کنیم و از آنها در صحبتهایمان استفاده کنیم. داستانها تاثیر قابل توجهی بر دیگران دارند. اگر به خوبی از آنها استفاده کنیم، مطمئن باشیم که مخاطب از آن لذت خواهد برد. اگر مطمئن نیستید که این داستان خوبی است، باید به این واقعیت توجه کنید که باید به اندازه کافی جذاب بوده باشد؛ زیرا که برای مدت زیادی در ذهنتان باقی بماند.
برنامه عملیاتی برای اینکهچگونه با جرات، جذاب و تاثیرگذار حرف بزنیم:
داستانها و وقایعی را که برای شما اتفاق افتاده است را به خدمت بگیرید و آنها را چند بار تمرین کنید. صدای خود را ضبط کنید و ببینید که آیا داستان خود را جذاب تعریف می کنید یا نه.
6- حرکات مناسب و حرفه ای
یکی دیگر از راههای جذاب بودن این است که حرکات و زبان بدن مناسبی داشته باشید. فرقی نمی کند که در یک سخنرانی، در یک مکان عمومی، در یک مهمانی با دوستان خود باشید یا حتی برای همسر یا دوستانتان داستان بگویید. شما باید حرکات مناسب داشته باشید. بعنوان مثال ممکن است لازم باشد از صحنه پایین بیایید و در یک سخنرانی بین مخاطبان راه بروید.
پیشنهاد می کنیم انجام دهید: تست آنلاین میزان توانمندی
7- ملودی خوبی داشته باشید تا گوینده جذابی باشید
حتی با کمک به همه گزینه هایی که ذکر کردیم، نمیتوانید 100٪ بگویید که مخاطب به شما گوش خواهد داد. اگر ملودی خوبی ندارید، به شما اطمینان میدهم که حوصله مخاطب سر خواهد رفت. سپس و تنها پس از آن که مطمئن شدید روش و لحن مناسبی دارید، میتوانید سخنور جذابی باشید. بالا و پایین کردن صدا نقش پر رنگی در جذابیت و تاثیرگذاری حرف زدن دارد.
برنامه اقدام برای مهارت های گفتاری:
برای تمرین به افراد با ملودی و فن بیان خوب با دقت بسیار گوش دهید. این شخص می تواند گوینده، مجری تلویزیون یا بازیگر باشد. به نحوه صحبت آنها توجه کنید و ببینید که چه زمانی لحن خود را تغییر می دهند، چگونه دهان خود را باز و بسته می کنند. به این ترتیب میتوانید مهارتهای خود را افزایش دهید تا یک سخنور جذاب باشید.
چگونه راحت حرف بزنیم؟
بسیاری از افراد به هنگام سخنرانی در مکانهای عمومی دچار احساس ترس، خجالت و عدم اعتماد به نفس میشوند. احتمال فراموش کردن متن، عدم برقراری ارتباط با شنوندگان و اتفاقات پیش بینی نشده از جمله پارامترهایی هستند که ارائه یک سخنرانی راحت و بی دغدغه را برای بسیاری غیر ممکن میکند. برای کنار آمدن با این احساس و ترسهای مشابه، تکنیک های زیر می توانند کمک کننده باشند.
تکنیک مکان یابی حافظه
مغز ما برای به خاطر سپردن مکان ها برنامه ریزی شده است. بنابراین اگر هر مفهوم یا پیام را با موقعیت های مکانی تلفیق کنید، یاد آوری آن ها برای ذهن آسان تر خواهد بود. به یاد آوردن خاطرات در مکان های مشابه نیز با همین مکانیزم کار می کند. بدین منظور، شما می توانید سخنرانی خود را در مسیر پیاده روی روزانه خود، خانه، محل کار و یا کافه مورد علاقه تان تمرین کنید. این مکان های تکراری، می توانند در مغز با بخشهای مختلف سخنرانی شما متصل شوند و در نتیجه، به یاد آوردن متن برایتان آسان تر خواهد بود.
بر روی هدف خود متمرکز باشید
چرا سخنرانی می کنید؟ هدف شما از بیان نظراتتان در یک جمع چیست؟ این مهم ترین سئوالی است که دقایقی قبل از شروع باید به آن فکر کنید. بر روی پاسخ این سوال متمرکز شوید و یک هدف واحد از سخنرانی را برای خود مشخص کنید. این اتفاق سبب می شود از حجم استرس شما در خلال سخنرانی کم شود و در صورت به وجود آمدن هر مشکلی، شما بتوانید پیام صحبت هایتان را به شکلی واضح ادا کنید.
ایجاد نوسان در صدا
یکی از بزرگترین اشتباهات سخنرانان بزرگ دنیا، یکنواخت نگه داشتن لحن صحبت و حرف زدن است. برای آنکه در هنگام صحبت کسل کننده و یکنواخت به نظر نرسید، می توانید آهنگ یا فرکانس صدای خود را تغییر دهید. شما می توانید با تغییر سرعت ادای کلمات (در مواردی سریع و در مواردی آهسته و شمرده)، مکث های حساب شده پس از ادای بخش های مهم و همچنین ایجاد تغییرات در زیر و بم صدا به هنگام ادای بخش های مهم و کم اهمیت صحبت، یکنواختی را از سخنان خود بگیرید و شنوندگان را با خود همراه کنید. این تکنیک حتی به هنگام صحبت کردن در جمع های خانوادگی و دوستانه نیز کاربرد دارد.
مثل یک دستگاه ضبط صوت نباشید
تمرین کردن برای یک سخنرانی بزرگ یا ارائه کلیدی و مهم، خوب است اما نباید از شما یک دستگاه ضبط صوت بسازد. متن سخنرانی خود را تمرین کنید. مکث ها، بخش هایی که می خواهید بر روی آن تاکید بیشتری داشته باشید و یا مرور نکات مهمی که حتما باید ذکر کنید، مهمترین فاکتورهایی هستند که در این تمرین ها باید به آن ها بپردازید، اما هیچ گاه این متن را حفظ نکنید. حفظ کردن متن و ادای آن مانند یک ربات یا دستگاه ضبط صوت، سخنرانی شما را مصنوعی می کند و بر روی ارتباط شما با شنوندگان و تاثیرگذاری اجرا، اثرات منفی خواهد داشت.
چگونه با اعتماد به نفس حرف بزنیم؟
برای آنکه بتوانید در یک جمع خانوادگی و یا رسمی با اعتماد به نفس صحبت کنید، نکات زیر را به یاد داشته باشید:
آگاهی، اولین گام برای داشتن اعتماد به نفس در یک جمع است
صحبت کردن در یک جمع به جز در موارد خاص (مانند مصاحبه های شغلی و یا جلسات دفاع) تهدیدی برای شما محسوب نمی شود. شاید دانستن این امر بتواند حجم بزرگی از اضطراب ناشی از صحبت کردن در جمع را از شما بگیرد. علاوه بر آن، ریشه یابی علل این اضطراب (که آن را آگاهی می نامیم) می تواند به شما کمک کند تا بر استرس و ترس خود غلبه کنید و در نتیجه آن اعتماد به نفس خود را افزایش دهد.
بر روی طرز فکر خود کار کنید
پس از آنکه ریشه های اضطراب و ترس خود را پیدا کردید، تلاش کنید تا ذهنیت مثبتی را برای خود ایجاد کنید و از مهارت های خود برای دستیابی به اهدافتان اطمینان حاصل کنید.
بر روی مخاطبانتان متمرکز شوید
مخاطبان شما به حرفهایتان گوش میدهند چرا که باور دارند این کار برایشان مفید است. بنابراین، بر روی خواسته ها و تجربیات مخاطبانتان متمرکز شوید. کلام شما مهم است نه خود شما و اگر صحبت های شما بتواند نظر مخاطبان را جلب کند، حاشیه اهمیتی نخواهد داشت. این تغییر دیدگاه، می تواند از بار سنگین اعتماد به نفس و اثرات مخرب نبود آن، بکاهد.
چگونه با خجالت و عدم اعتماد به نفس مبارزه کنیم؟
خجالت و نبود اعتماد به نفس به هنگام صحبت کردن یکی از رایج ترین مشکلات نوجوانان، افراد تازه کار و آن گروه از افرادی است که به دنبال شغل در مصاحبه های کاری شرکت می کنند. خبر خوب این است که خجالت و عدم وجود اعتماد به نفس قابل درمان است، به شرطی که شما نیز از بروز چنین تغییری در زندگی خود استقبال کنید. چند راه حل ساده برای کنار گذاشتن خجالت و تقویت اعتماد به نفس، که در سنین مختلف کاربرد دارد را در اینجا بررسی خواهیم کرد.
به خودتان برچسب نزنید
خجالتی بودن یا نداشتن اعتماد به نفس مواردی هستند که اطرافیان شما به خوبی از آن آگاهند و در مواردی ممکن است مخاطبان شما هیچ گاه متوجه آن نشوند. اگر خود را با برچسب «من فردی خجالتی هستم» یا «من این اعتماد به نفس را ندارم که...» معرفی کنید، در واقع به خود برچسب زده اید و حتی افراد غریبه نیز شما را با این صفت ها می شناسند. در چنین شرایطی، بهبود اوضاع و زدودن رد چنین صفت هایی دشوارتر خواهد بود.
نقاط قوت خود را بشناسید
بدترین دشمن شما، منتقد درونی شماست. سعی کنید افکار منفی و انتقادی خود را محدود کنید و به جای آن، بر روی نقاط قوت خود متمرکز شوید. شما می توانید برای این کار یک لیست از توانمندی های خود تهیه کنید و یا از دوستان و افراد خانواده کمک بگیرید.
به زبان بدن خود توجه کنید
مخاطبان شما می توانند وجود و یا عدم اعتماد به نفس شما را از زبان بدنتان متوجه شوند. بنابراین به هنگام صحبت کردن سعی کنید صاف بنشینید و یا بایستید. از خم کردن پشت و یا گردن خود خودداری کنید. بازوها را بصورت رها در طرفین بدن نگه دارید و تیک های عصبی ناشی از استرس شدید را کنترل کنید. صحبت کردن بیش از هر چیز یک مهارت ارتباطی است؛ بنابراین با تمرین کردن، تلاش و اندکی صبوری میتوانیم آنرا بهبود ببخشیم. توجه به زبان بدن، تمرکز بر روی هدف و مخاطبین و تلاش برای بهبود جنبه های مختلف شخصیت ما که میتوانند بر روی مهارتهای گفتاری و ارتباطی تاثیرگذار باشند، از جمله اقداماتی هستند که به تاثیرگذاری و جذابیت سخنوری ما کمک خواهند کرد.
