مهارت گوش کردن به حرف دیگران

مهارت گوش کردن به حرف دیگران یکی از مهارتهای بسیار مهم است و مانند سایر مهارتها بدست آوردنی هستند. به این معنا که با یادگیری و تمرین میتوان به هر مهارتی دست پیدا کرد. مهارت گوش کردن به حرف دیگران یک نقطه قوت در روابط اجتماعی محسوب میشود و باعث رشد سریع در روابط اجتماعی میشود. هنر گوش دادن میتواند احساس بسیار خوبی را به دوستان، همکلاسیها، همکاران و دیگر آشنایان بدهد. هنر گوش کردن فعال میتواند همراه با یادگیری مهارتهای زندگی شما را کازیزماتیک کند.

پیشنهاد می کنیم انجام دهید: تست نظر دیگران در مورد شما

چرا دیگران نیازمند شنیده شدن هستند

شنیده شدن یک نیاز انسانی است. همانطور که دوست داشته شدن و یا مورد توجه قرار گرفتن مهم است، شنیده شدن نیز بخشی از آن است. بنابراین همه افراد بواسطه نوع زندگی اجتماعی و روابط و معاشرتشان دوست دارند شنیده شوند. در واقع در سطحی ترین شکل آن، فردی را برای درد و دل کردن داشته باشند. شنیده شدن یک نیاز اساسی انسان است که بطور غریزی در ما شکل میگیرد. از زمانی که انسان حرف زدن را آغاز کرده است، نیاز به شنیده شدن نیز همراه آن بوجود آمده است.

برای اینکه بتوانیم شنونده خوبی باشیم و مهارت گوش کردن را بدست آوریم، اولین گام این است که بتوانیم سکوت کنیم. سکوت کردن خود یک مهارت اساسی در روابط بین فردی و یادگیری صحیح مهارت گوش کردن است. زمانی که بتوانیم به دیگران این فرصت را بدهیم که خود را در کنار ما صمیمی احساس کنند و شروع به حرف زدن کنند، یعنی توانسته ایم سکوت کنیم و پس از آن بشنویم. شنیدن به معنی فهمیدن، درک کردن و مهم دانستن فرد مقابل است.

نشانه های شنونده خوب بودن

در شنیدن مشتاق باشیم

وقتی به شنیدن حرف های کسی که خود را نیازمند صحبت کردن با ما میداند، مینشینیم، باید اشتیاق شنیدن را در خود حفظ کنیم. صرفا سکوت کردن کافی نیست؛ هر کسی که روبروی ما به صحبت مینشیند مایل است اشتیاق ما را به صحبت هایش ببیند. این اشتیاق از نگاه و توانایی ما در شنیدن بر می آید.

به چشم های طرف مقابلمان نگاه کنیم

نگاه کردن به چشم های (Eye contact) کسانی که برای ما صحبت میکنند، نشانه اهمیت ما به خود فرد و همچنین صحبت های او است. اگر مدام نگاه ما به اطراف بچرخد و یا برنامه ایی در تلویزیون را دنبال کنیم و یا هر جایی به غیر از چشم طرف مقابلمان را نگاه کنیم، نشان از بی اهمیت بودن فرد و حرف های او است.

نکته؛ حتی ممکن است که حرف های طرف مقابل برای شما مهم باشد ولی نداشتن نگاه چشمی پیام دیگری را به او دهد که حتی خود شما هم متوجه آن نشوید.

حرف های طرف مقابل را مدام با سر تایید کنیم

تایید حرفها با علامت سر، نشان از توجه ما و تایید حرف های طرف مقابلمان است. در واقع وقتی حرف ها را خوب بشنویم و متوجه آنها باشیم، میتوانیم آنها را تایید کنیم. زبان بدن نقش بسیار پر رنگی را در مکالمات بین فردی دارد. جالب است که بخشی از شناسایی افراد از روی چهره به زبان ناهشیار آنها با صورت است که ارتباط دارد.

نسبت به حرف های مهم واکنش احساسی نشان بدهیم

نشان دادن واکنش های احساسی، در واقع احساسات واقعی ما از حرف های طرف مقابلمان است. در جای یک شنونده خوب میتوانیم هر احساسی را که از حرف های طرف مقابلمان بدست آوردیم، بشناسیم و از واکنش به آنها هراس نداشته باشیم. لبخند بزنیم، بغض کنیم و میتوانیم در صداقت کامل حتی با طرف مقابلمان گریه کنیم. افرادی که دارای تله زندگی بازداری هیجانی و تله نقص و شرم هستند معمولا در نشان دادن هیجانات خود ناموفق عمل میکنند.

گرفتن دستان دوستان صمیمی در میان صحبت و احساس همدلی با او

در دست گرفتن دست های دوستان در زمان شنیدن حرف هایشان باعث میشود احساس امنیت و اطمینان را به طرف مقابلمان انتقال دهیم و نشان دهیم به چه میزان میتوانیم با او همدل و یا همدرد نیز باشیم. به این نکته توجه داشته باشید که گرفتن دست نباید باعث نارحتی فرد شود زیرا بعضی از داشتن تماس بدنی حتی با دوستان خود حس مناسبی را دریافت نمیکنند و این کار باعث افزایش استرس آنها میشود.

قابل اعتماد باشیم

هیچ حرفی را نباید از کسی که شنونده او شده ایم به دیگران منتقل کنیم. اگر ما در نقش یک شنونده خوب قرار گرفته ایم، اصل مهم در این ماجرا، قابل اعتماد بودن است. شنونده های خوب، رازدارهای خوبی نیز هستند و با اعتماد به آنها میتوان به میزان قابل توجهی در کنارشان شفاف بود. به تنهایی قابل اعتماد بودن میتواند باعث عمیق تر شدن ارتباط ها شود.

قضاوت نکنیم

در واقع هیچکس زمانی که نیاز به حرف زدن دارد، به دنبال قضاوت خود نمیگردد. با قضاوت کردن باعث میشویم فرد مقابلمان دیگر نیازی به حرف زدن در خود پیدا نکند. همه افراد گاها مایل هستند فقط شنیده شوند و نه قضاوت و یا دستوری را از طرف مقابلشان بشنوند. برای این که قضاوت نکنید میتوانید به این نکته توجه کنید که آیا به دنبال نصیحت کردن پس از صحبت کردن فرد میگردد؟ همانجا ترمز کنید؛ زیرا شما در حال قضاوت فرد و پاره شدن ادامه صحبت کردن فرد هستید.

نصیحت نکنیم

زمانی که فردی مشغول حرف زدن با ما میشود، قطعا نیاز مبرم دارد که فقط حرف بزند. پس از قضاوت کردن این نصیحت کردن است که خود به خود می آید. نصیحت کردن را همه میدانند و هیچ کسی میلی به نصیحت شنیدن ندارد. زیرا همه از عهده نصیحت کردن بر میآیند و کمتر کسی از عهده شنونده خوبی بودن بر می آید. دوستان خوب و مهربان میتوانند بدون نصیحتهای ناکارآمد و دست و پاگیر فقط در کنار ما بنشینند و با گوش کردن، احساسی عمیق از محبت را به ما انتقال دهند. یکی از تکنیکهای کاربردی برای یادگیری جلوگیری از قضاوت کردن نصیحت کردن است، زمانی که به سمت نصیحت کردن رفتید بدانید که به درستی در مهارت ارتباطی عمل نکرده اید.

صبور باشیم

قطعا یک شنونده خوب، فرد صبوری است و یا حداقل در زمان گوش کردن به دیگران صبوری به خرج میدهد و میداند که کافی است فقط صبور و بزرگوارانه عمل کند. قاطعیت و صبر میتواند شما را تبدیل به یک شنونده عالی کند. این که شما هر چند ساعت که فرد علاقه به صحبت کردن داشته باشد و شما گوش کنید صحیح نیست بلکه شما باید یاد بگیرید که در زمان گوش کردن کامل به حرف فرد گوش کنید و زمانی که قادر به این کار نیستید واقعیت را به فرد بگویید نه این که بخواهید به زور به حرف های طرف مقابل گوش کنید. نبود قاطعیت باعث از بین رفتن ارتباطهای بین فردی و مشکلات شنخاتی برای شما می شود.

در میان صحبت دیگران نپریم

واضح است یک شنونده خوب، سکوت کردن، زمان صحبت کردن، تایید های کلامی و زمان صحبت کردن خود را میشناسد. اگر مدام در میان صحبت مخاطبمان بپریم، میل و نیاز طرف مقابلمان را برای حرف زدن از او میگیریم.

چگونه میتوانیم مهارت شنونده خوب بودن را بدست آوریم

تمرین کردن در هر موردی که به آنها تاکید شده است، میتواند مهارت های ما را در شنونده خوب بودن بیشتر کند. مثلا اگر اصلا شنونده خوبی نیستیم، در روابطمان از زمان های کوتاه شروع کنیم؛ پنج دقیقه اصلا حرف نزنیم، پس از آن یک جمله کوتاه بگوییم. در مرحله بعد ۱۰ دقیقه کامل سکوت کنیم، هر چند سخت باشد. باید با خودمان عهد کنیم این تمرین را انجام دهیم و بمرور زمان حرف نزدن و شنونده بودن را در خود بیشتر کنیم و به همان میزان صبور باشیم و از نصیحت و قضاوت و ناشکیبا بودن دور بمانیم.

خود افشایی کنیم

گاها میتوانیم نسبت به طرف مقابلمان شفاف عمل کنیم و حتی خودافشایی نیز داشته باشیم. این خودافشایی میزان صداقت ما را در شنونده بودن نشان میدهد و بازگو کننده آن است که ما به همان میزان که شنونده خوبی هستیم، میتوانیم خود نیز بازگو کننده احساس خوبی باشیم. یک نکته مهم در خودافشایی کوچک نکردن ماجرا یا عادی سازی این مشکل است. گاهی بعضی افراد برای اینکه به فرد کمک بکنند با این جمله که از این بدترش برای من پیش اومده این که چیزی نیست فراموش میکنی، استفاده میکنند و ارتباط خود را با فرد قطع میکنند.

سوال بپرسیم

سوال پرسیدن از مواردی که مخاطب از آنها حرف میزند، نشان از دقت ما به حرفهای گوینده دارد. سوال ها نباید جنبه فضولی و بی جا بودن و قطع کردن صحبت مداوم گوینده را به همراه داشته باشد بلکه در صورتیکه فقط نشانی از دقت ما به حرف های گوینده باشد، کافی است. سوال در ادامه رشته صحبت های فرد یا جمله ای که فراموش کرد بگوید می تواند نزدیکی بیشتری را در ارتباط موثر به وجود بیاورد.

گوش نکنیم که سریعا جواب بدهیم

شنونده خوب نباید به دنبال فرصتی برای پاسخ گویی باشد. در مهارت گوش کردن به حرف دیگران، پیدا کردن فرصت برای حرف زدن مهم نیست. بلکه باید بتوانیم تمام فرصت را به کسی دهیم که نیاز دارد حرف بزند و شنیده شود، تا جایی که خود احساس نیاز کند و سوالی از شما بپرسد و مایل باشد شما نظر خود را بگویید و یا راهنماییش کنید.

از بحث منحرف نشویم

اگر در زمانی که شنونده هستیم، فرد مقابل را به هر دلیلی از بحث منحرف کنیم، نشان دهنده بی میلی ما به صحبت کردن او است. بنابراین بهتر است مسیر های انحرافی، مثل عوض کردن موضوع، جواب دادن به زنگ موبایل و پاسخگویی به تلفن، پیامک زدن و غذا درست کردن را کنار بگذاریم. به طرف مقابل فرصتی بدهیم که واقعا توانمندی و زمان گوش دادن به آن را داریم. برای یک فرد شاید زمان یک ساعته و یا کوتاهتر باشد.

کار سخت یک روانشناس

شنونده های خوب، افرادی صمیمی تر، مهربان تر و دلجوتر به نظر می آیند. اگر مایل هستید که مهارت گوش کردن را به دست آورید و بواسطه آن فرد جذاب تری باشید. باید در کنار دوستان و یا همکاران تمرین صبوری در گوش کردن را افزایش دهید. معمولا مهارت گوش کردن به حرف دیگران پس از یک سال تمرین جزوی از مهارت های آن فرد می شود. صحبت کردن و گوش دادن به واسطه استفاده از عالی ترین قسمت مغز که در لوب پیشانی می باشد هیچ وقت مانند رانندگی یا دوچرخه سواری عادی نمی شود. صحبت کردن همیشه نیاز به توجه و تمرکز زیادی دارد به همین علت کار یک روانشناس بسیار سخت است، دیدن چند مراجع پشت هم میتواند خستگی بسیار زیادی مانند بالا رفتن از یک کوه را برای روانشناس به همراه داشته باشد.

چرا گوش کردن در همه جا مهم است؟

از فعالیت های کاری، سیاسی، اجتماعی، زناشویی و دیگر روابط عدم توانمندی در شنیدن درست میتواند باعث درک نادرست و شنیدن جملات اشتباه یا حتی نشنیدن جملات صحیح شود. بسیاری از مشکلات و دعواهای زناشویی به دلیل شنیده نشدن حرف های طرف مقابل است. گاهی فراموش کردن حرف ها میتواند اختلال زیادی در عملکرد فرد ایجاد کند مثلا کاری که مدیر یا همسر به آن تاکید کرده است و هیچ نشانه ای از به خاطر سپردن آن نیست. بسیاری از کارمندان به دلیل شنیده نشدن حرفهایشان آن را نوعی بی احترامی از سمت مدیر در نظر میگیرند در صورتی که عدم داشتن توجه و تمرکز میتواند باعث این موضوع شده باشد.