اسباب بازی های مختلف برای گروه سنی کودکان از (1 الی 12 سال) را در این مقاله به شما معرفی خواهیم کرد. همانطور که جسم کودک از بدو تولد به غذا و ویتامین های گوناگون نیاز دارد، روح و روان آنها نیز نیازمند تغذیه است. بازی و اسباب بازی برای کودکان نوعی غذای روحی و روانی است و یکی از نیازهای مهم کودکان به شمار می آید. اسباب بازی ابزار کودکان برای بازی و جزء جدایی ناپذیر زندگی آنان است، به رشد و تکوین شخصیت کودک کمک میکند و میتواند وسیله ای برای برقراری ارتباط وی با دنیای بیرون باشد و در افزایش تحرک و تجربه کودک نقشی موثر دارد و از آن میتوان به عنوان وسیله ای برای تعلیم مفاهیم گوناگون از جمله رنگ، شکل، اندازه، جنس و حجم استفاده کرد و به این ترتیب بر دامنه لغات کودک افزود. همچنین در این مقاله بسیاری از بازیها برای تقویت ریاضی، پزشکی، هوش هیجانی، IQ، قدرت فیزیکی و بازی های برای درمان اختلالات روانپزشکی کودکان نیز که با جدید ترین تحقیقات در سال 2023 انجام شده است برای شما آورده شده است.
اسباب بازیی ها به 2 گروه سازمان یافته و سازمان نایافته تقسیم میشوند. سازمان یافته معمولاً برای کار مشخصی طراحی میشوند و سازمان نایافته معمولاً خلاقیت کودک را تقویت میکنند.
پیشنهاد می کنیم بخوانید: بازی های متناسب با سن کودک چیست؟
اسباب بازی های سازمان یافته
- اسباب بازی های ویژه خردسالان مانند جغجغه و وسایل رنگی که بالای تخت کودک آویخته میشود.
- اسباب بازی هایی برای جلب توجه کودکان مانند آژیر آمبولانس یا چراغ اتومبیل پلیس که روشن و خاموش میشود.
- اسباب بازی هایی برای ایجاد تحرک در کودک مانند چوب و تخته تعادل.
- اسباب بازی هایی برای تقویت مهارت های حرکتی دست و هماهنگی چشم با انگشتان مانند مهره های رنگی که نخ را باید از سوراخ آنها رد کرد.
- اسباب بازی برای تقویت قوه تشخیص مانند اشکال هندسی گوناگون، جورچین و کارت های مصور رنگی.
- اسباب بازی برای تقویت قدرت گویایی و بیان کودک مانند سازدهنی، بوق، سوت و کارت مشاغل.
اسباب بازی سازمان نایافته
- اسباب بازی ساختنی مانند لگو، ساختمان سازی و مکعب ها.
- وسایلی برای تقویت قوه خلاقیت مانند مداد و آب رنگ برای نقاشی و بیان کردن احساسات به صورت بی کلام.
- وسایلی برای بازی های تجسمی یا تخیلی مانند عروسک، خمیر مجسمه سازی، شن و ماسه و آب.
در واقع در بازی با عروسک، کودک خود را در نقش مادر تصور میکند، در مجسمه سازی با خمیر، میزان خلاقیت خود را نشان میدهد و با شن و ماسه، پل، تپه، خانه، حفرهمیسازد. توجه کنید که تفاوت مهم در جورچین و لگو این است که جورچین در سطح ساخته میشود اما لگو حجم دارد.
اسباب بازی های مختلف برای گروه سنی کودکان
با توجه به انواع مختلف بازی ها و درنظر گرفتن ویژگی های جسمی، عاطفی، اجتماعی و عقلی کودکان فهرستی از اسباب بازی ها در زیر ارائه خواهد شد:
از تولد تا 12 ماهگی
جغجغه، عروسک پارچه ای، حلقه های پلاستیکی، مکعب های چوبی، کاسه های پلاستیکی رنگارنگ و لیوان پلاستیکی بزرگ و کوچک، قطعات درشت خانه سازی، مکعب های توخالی، اسب کوکی، اسب صدادار مانند دایره زنگی و طبل، اشیا شناور برای آب بازی مثل ماهی و اردک پلاستیکی، ماشین گاری یا حیوانی که بتوان آن را با نخ به دنبال خود کشید، وسایل معمولی خانه مثل بشقاب قابلمه و قاشق.
از چه چیزهایی باید پرهیز کنید؟ (تولد تا 1 سالگی)
- اسباب بازی با رشته ها یا نخ های بلند.
- محصولاتی که از pvc ساخته شده باشند.
- اسباب بازیی که در آنها از قطعات کوچک تیله مانند استفاده شده باشد.
- عروسک های پرشده ای که قسمت های دوخته شده روی آن به راحتی جدا شوند.
از 1 تا 2 سالگی
توپ در اندازه متوسط و نرم، پیچ و مهره های پلاستیکی، مکعب های درشت خانه سازی، آینه، کتاب های تصویری ساده، اسباب بازی های چرخ دار، میخ، چکش، خاک، ماسه، سطل، بیلچه، عروسک، مداد و کاغذ و سه چرخه.
از 2 تا 3 سال
لوازم نقاشی مانند مداد شمعی گچ آبرنگ قلم مو و مدادرنگی، خمیر بازی و گل رس، توپ، سه چرخه، الاکلنگ، سرسره و تاب کوچک، انواع جورچین 4 تا 5 قسمتی مانند آدمک، مرواریدهای درشت، لگو، مکعب های چوبی رنگی، عروسک و وسایل مرتبط با آن مانند تخت خواب عروسک و لباسهایش، قیچی کوچک و کاغذ باطله جهت برش، تلفن اسباب بازی، طناب، گاری، کامیون، دومینو و تخته سیاه کوچک.
از چه چیزهایی باید پرهیز کنید؟ (1 تا 3 سالگی)
- اسباب بازی های که در آنها از قطعات کوچک تیله مانند استفاده شده باشد.
- اسباب بازی های که در آنها قطعه هایی مثل آهنربا یا باتری وجود داشته باشه به خاطر جلوگیری از بلعیده شده توسط کودک.
- عروسکهای پرشده ای که قسمت های دوخته شده روی آن به راحتی جدا شوند.
- اسباب بازی های که لبه های تیز دارند.
- اسباب بازی های که در رنگ آنها از سرب استفاده شده است.
از 3 تا 4 سالگی
نردبان، وسایل نجاری مثل چکش و میخ، وسایل آشپزی مانند ظرفهای کوچک غذاخوری، وسایل و اسباب بازی های حمل و نقل مانند واگن گاری دستی کامیون هواپیما قایق کشتی اتومبیل، مکعب های چوبی، آهنربا، خانه عروسکی، حیوانات گوناگون، ماشین آتش نشانی، خمیربازی، گل رس، ماسه و انواع جورچین از ساده به مشکل تر.
از 4 تا 5 ساله
وسایل ساده خیاطی مانند نخ و سوزن، انواع جورچین با 9 تا 15 قطعه، کلاه ماموران آتش نشانی، کلاه افسر پلیس، لباس پرستار و پزشک، وسایل برش و چسباندن مثل چسب و قیچی، لگو یا قطعه های ساختمان سازی، مهره های رج شونده، وسایل ساده نجاری مثل چکش و اره پلاستیکی، طناب برای طناب بازی، سه پایه و تخته سیاه یا تخته وایت برد کوچک، وسایل باغبانی مثل بیلچه و شن کش، آهنربا، براده آهن و تکه آهن.
پیشنهاد می کنیم بخوانید: تفنگ بازی در پسرها
از چه چیزهایی باید پرهیز کنید؟ (4 تا 5 سالگی)
- اسباب بازی های الکترونیکی.
- اسباب بازی هایی که کنترل از راه دور دارند بدون نظارت والدین
- لباس هایی که خطر کنده شدن اجزایشان وجود داشته باشد.
از 5 تا 6 سالگی
میز تحریر و صندلی، جعبه رنگ و وسایل نقاشی، وسایل باغبانی، فرفره، طناب برای طناب بازی، وسایل خیاطی، دوچرخه، توپ با راکت، قیچی و کاغذ، انواع عروسک مانند عروسک خیمه شب بازی، گل رس، خاک، شن و خمیر بازی.
از 7 تا 12 سالگی
وسایل نمایش عروسکی، وسایل ساده تردستی، وسایل بافندگی، وسایل سبدبافی و حصیربافی، وسایل کامل نجاری، وسایل آزمایشهای علمی، وسایل نقاشی، وسایل خیاطی، وسایل باغبانی و وسایل برش و چسباندن.
جدید ترین اسباب بازی ها برای گروه سنی کودکان
اخیراً اسباب بازی ها بسیاری با ایده ها و تکنولوژی های نوآورانه معرفی شده اند که برای کودکان جذابیت دارند. در زیر چند نمونه از جدیدترین اسباب بازی ها برای گروه سنی کودکان ذکر شده است:
روبات های آموزشی: روبات های آموزشی با استفاده از تکنولوژی هوش مصنوعی و برنامه نویسی، به کودکان کمک می کنند تا مهارت های مختلفی مانند برنامه نویسی، مهندسی و حل مسائل ریاضی را یاد بگیرند.
- بازی های واقعیت افزوده: بازی های واقعیت افزوده که از تلفن همراه یا تبلت پشتیبانی می شوند، به کودکان امکان می دهند تا در یک محیط ترکیبی از دنیای واقعی و دیجیتال بازی کنند. البته باید مدیریت زمان استفاده از تبلت را در نظر بگیرید.
- بازی های آموزشی تعاملی: با استفاده از تکنولوژی های مختلف مانند صفحه لمسی، بازی های آموزشی تعاملی به کودکان کمک می کنند تا مفاهیم مختلف را بازیابی و یاد بگیرند. این بازی ها باعث سرعت افزایش یادگیری و رشد مغز می شود ولی معایب آن افت جسمانی کودک است. پس در کنار این بازی ها قعالیت های بدنی و بازی های فیزیکی را نیز قرار دهید.
- اسباب بازی های زنده: اسباب بازی های زنده که از جنس های مختلفی مانند حیوانات رباتیک، عروس ها و اشیاء تعاملی تشکیل شده اند، برای کودکان جذاب و سرگرم کننده هستند. این بازی ها قدرت تخیل و خلاقیت کودک را افزایش می دهد.
- بازی های مجازی و تعاملی: با استفاده از بازی های مجازی و تعاملی که از روش های نوینی مانند کنترل حرکتی، واکنش های صوتی و تصویری، و واقعیت مجازی بهره می برند، کودکان می توانند تجربیات دیجیتال جذابی را تجربه کنند. این بازی باعث افزایش هوش هیجانی در کودکان می شود.
- بازی های آموزشی مبتنی بر STEM: بازی های آموزشی مبتنی بر علوم، فناوری، مهندسی و ریاضی (STEM)، کودکان را به دنیای علم و فناوری معرفی می کنند و انگیزه آنها را برای یادگیری مفاهیم پایه ای علوم تقویت می کنند. این بازی می تواند کودکانی که بلقوه استعداد دارند را در رشته های پزشکی و ریاضی تقویت کند.
همچنین، با توجه به رشد تکنولوژی و نوآوری، همواره اسباب بازی های جدیدی در حال طراحی و تولید هستند که می توانند کودکان را در زمینه های مختلفی از جمله آموزش، خلاقیت، مهارت های اجتماعی و موازی سازی تحریک کنند.
اسباب بازی برای کودکان ADHD
با توجه به نیازهای ویژه کودکان با اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD)، اسباب بازی هایی طراحی شده اند که بتوانند بهبود تمرکز، کنترل حرکتی و مهارت های اجتماعی آنها را تقویت کنند. در زیر چند نمونه از این اسباب بازی ها ذکر شده است:
- پازل ها و بازی های ساخت و ساز: این نوع اسباب بازی ها، با کمک قطعات ساده یا پازل های پیچیده، به کودکان کمک می کنند تا مهارت های حل مسئله، تمرکز و توجه خود را تقویت کنند. در این بازی کودک مهارت صبر کردن که مقابل بیش فعالی است را به مرور قرا می گیرد. باید توجه داشته باشید که انتظار زیاد از کودک کار را خراب می کند.
- بازی های حرکتی و ورزشی: فعالیت های حرکتی مانند پرش، دویدن، پرتاب و گرفتن توپ و بازی هایی مانند مینی فوتبال، بسکتبال کوچک و چرخیدن با دوچرخه کمک می کنند تا انرژی فزاینده کودکان با ADHD را کانال های مثبت تر کنند. در این بازی ها توجه و تمرکز کودک تقویت می شود و باعث بهبود عملکرد او در دقت، توجه و تمرکز به مرور زمان افزایش می باید.
- بازی های موزون و آرام بخش: بازی هایی که بر روی آرامش و تمرکز متمرکز شده اند می توانند به کودکان با ADHD کمک کنند. برای مثال، بازی های موزونی مانند پرنده آرامش، کشتی ماژیک، یا کره نرم برای لمس و فشار کاربرد دارند. کودک بیش فعال را هر چه آرام تر کنید لوب فرونتال او را قوی تر کرده اید. همین موضوع باعث رشد توجه و کاهش آسیب های بین فردی و تحصیلی کودک می شود.
- بازی های تقویت حافظه: بازی هایی که بر روی تقویت حافظه متمرکز هستند، می توانند به کودکان با ADHD کمک کنند. این شامل بازی های حافظه، بازی کارت و بازی های مرتبط با مشکلات موقت است. حافظه فوری کودک با توجه به تقویت مدار پاپز که در آن شکنج سینگولا هم وجود دارد به شکل چشم گیری ارتقائ پیدا می کند.
- بازی های هماهنگی و تعاملی: بازی هایی که نیاز به هماهنگی بین چند نفر دارند و به کودکان امکان ایجاد ارتباط و تعامل با دیگران را می دهند، می توانند برای کودکان با ADHD مفید باشند. به عنوان مثال، بازی های گروهی مانند پیدا کردن تخم مرغ های مخفی یا مسابقات مینی گلف. هماهنگی باعث رشد همزمان کودک و کاهش علامت های کمبود توجه و تمرکز و کاهش بیش فعالی به طور همزمان می شود.
پیشنهاد می کنم این مقاله بخوانید: بازی درمانی برای درمان اختلالات کودکان
به طور کلی، هدف اسباب بازی های برای کودکان با ADHD این است که فعالیت های سازنده و مفیدی را ارائه کنند که به افزایش تمرکز و کنترل حرکتی، تقویت حافظه و مهارت های اجتماعی.
اسباب بازی برای کودکان ODD
ODD یا اختلال اختلال نافرمانی مقابله ای برای کودکان (Oppositional Defiant Disorder) ممکن است نیازهای ویژه ای در زمینه بازی ها داشته باشد. کودکان با ODD ممکن است دارای مشکلاتی مانند عدم توانایی در پذیرش قوانین و محدودیت ها، انگیزه برای مقاومت در برابر اصول و مقررات، و سختی در برقراری روابط مثبت با دیگران باشند. با این وجود، بازی هایی که به افزایش هماهنگی، مهارت های اجتماعی، و کنترل احساسات کودکان کمک می کنند، می توانند مفید باشند. در زیر چند مثال از این بازی ها آورده شده است:
- بازی های هماهنگی گروهی: بازی هایی که نیاز به همکاری و هماهنگی چند نفر دارند می توانند به کودکان ODD یا اختلال نافرمانی مقابله ای کمک کنند تا مهارت های اجتماعی و همکاری را تقویت کنند. به عنوان مثال، بازی های گروهی مانند گروهی کردن چیزی، توپ ریختن یا مینی فوتبال. این موضوع باعث می شود که به مرور از خشم کودکان به دلیل درک شدن کاسته شود.
- بازی های حرکتی: فعالیت های حرکتی مانند پرش، دویدن، پرتاب و گرفتن توپ می توانند به کودکان با ODD کمک کنند تا انرژی را کانال کنند و استرس را کاهش دهند. در این بازی اعتماد به نفس کودکان نافرمان مقابله ای در خانه و مهدکودک افزایش پیدا می کند.
- بازی های آرام بخش و تمرکز بر تنوع: بازی هایی که بر روی آرامش و تمرکز متمرکز هستند می توانند به کودکان با ODD کمک کنند. مثلاً بازی های آرامشی مانند خمیر بازی، آب ریختن، و مرتب کردن اشیاء. آرامش بیشتر مساوی است با کاهش رفتار های مقابله ای کودک، پس تا می توانید کودک را همراهی و نوازش کنید.
- بازی های نقش آفرینی و موقعیتی: بازی هایی که نیازمند تخیل و نقش آفرینی هستند می توانند به کودکان با ODD کمک کنند تا مهارت های اجتماعی و حل مسئله خود را تقویت کنند. به عنوان مثال، بازی کمپ مدرسه، بازی پلیس و دزد، و بازی مامان و بابا. تخیل در این کودکان باعث می شود شکلی از کودک خوب را در ذهن خود بسازند که در این قسمت کمک گرفتن از روانشناس کودک بسیار مفید است.
- بازی های معمایی و حل مسئله: این نوع بازی ها که نیازمند حل مسئله و تفکر انتقادی هستند، می توانند به کودکان با ODD کمک کنند تا مهارت های حل مسئله خود را تقویت کنند. به عنوان مثال، پازل ها، بازی های معمایی، و بازی های تخیلی. قدرت لوب پیشانی کودکان ODD هرچقدر قوی تر شود امکان بیشتری برای بهبود گیدا می کنند.
همچنین، توجه به علاقه ها و نیازهای خاص هر کودک با ODD و پیشنهاد بازی هایی که به آنها بیشتر جذابیت بخشند، می تواند در انتخاب اسباب بازی مناسب بسیار مؤثر باشد.
نتیجه گیری
بهتر است که تا جای ممکن استفاده کودکان از بازی های رایانه ای و تبلت را محدود کنیم و با انتخاب اسباب بازیی که برای سن آنها مناسب باشد به رشد مهارتهای حسی، حرکتی و شناختی آنها کمک کنیم تا کودکانی شادتر و سالم تر داشته باشیم. گروه روانشناسی اینجا مکث در مدیریت و بهبود شرایط کودکان شما همیشه در کنار شما خواهد بود.
منبع: parents.com
