تومور های مغزی شایع ترین تومور های توپر در کودکان هستند. این تومور ها از سلولهای مغزی نشات می گیرند و می توانند خوش خیم و یا بدخیم باشند. تومور های خوش خیم به اطراف خود تهاجم نمی کنند و با حذف آنها توسط عمل جراحی، دیگر عود نمی کنند، برخی از تومور های خوش خیم مغزی معمولاً به خارج از مغز دست اندازی نمی کنند. برخی دیگر از تومور ها اگر چه بدخیم نیستند، اما به علت قرارگیری در مراکز حیاتی مغز ممکن است مانند یک تومور بدخیم سبب اختلال در عملکرد مراکز حیاتی و کاهش عمر کودک شوند.
اگر تومور کودکان به موقع تشخیص داده شود، در اکثر موارد درمان پذیر خواهند بود، بیشتر تومور هایی که با سرعت کمتری رشد میکنند، صرفاً با جراحی درمان پذیر هستند، دیگر انواع تومور که سرعت رشدی بیشتری دارند، احتمالاً نیازمند به کارگیری درمان های تکمیلی دیگری مانند اشعه درمانی و یا شیمی درمانی نیز باشند. انواع متفاوتی از تومور های مغزی وجود دارد، بعضی از این تومور ها سرطانی هستند و بعضی دیگر غیر سرطانی، پزشکان بر اساس ناحیه قرارگیری تومور، نوع سلول هایی که درگیر تومور شده اند و سرعت رشدی تومور نوع آن را تشخیص می دهند.
تومور های مغزی را در این طبقات دسته بندی می کنند
تومور های درجه پایین در مقابل تومور های درجه بالا
به طور معمول تومور های درجه پایین دارای سرعت رشد کمتری در مقایسه با تومور های درجه بالا هستند. تومور های درجه بالا می توانند سرطانی باشند. این تومور ها می توانند به نواحی کنار حمله کرده و یا در دیگر نواحی بدن انتشار یابند (که به این فرایند متاستاز می گویند). تومور های درجه بالا به احتمال بیشتری بعد از درمان دوباره عود می کنند و پیش آگهی درمان نسبت به این دسته از از تومور ها، ضیعف است.
تومور های موضعی در مقابل تهاجمی
تومور های موضعی در ناحیه متمرکز هستند و راحت تر میتوان آنها را از بین برد، اما تومور های تهاجمی در نواحی کناری نیز انتشار یافته اند و به راحتی نمیتوان آنها را از بین برد و یا اینکار کاملاً غیر ممکن خواهد بود.
تومور های اولیه در مقابل ثانویه
تومور های اولیه در مغز ساخته می شوند، در صورتی که تومور های ثانویه به علت متاستاز از ناحیه دیگری به مغز منتقل می شوند و در آنجا رشد می کنند. در کودکان اکثر تومور ها از نوع اولیه است.
علت بروز تومور های مغزی چیست؟
اغلب تومور های مغزی در نتیجه اختلالات ژنی در کنترل سیکل سلولی ایجاد می شوند که منجر به رشد غیر قابل کنترل می گردد. در جریان بعضی از بیماریها مثل نوروفیبروماتوزیس (یک بیماری ژنتیکی که روی سیستم اعصاب تاثیر دارد) احتمال بروز تومور مغزی نه تنها در فرد مبتلا بلکه در افراد خانواده وی که مبتلا نیستند نیز بالاتر است. تماس با بعضی از مواد شیمیایی مثل کسانی که در کارخانجات پالایش نفت یا لاستیک سازی کار می کنند احتمال بروز تومور مغزی را افزایش می دهد. در کودکانی که به دلیل ابتلا به یک نوع دیگر از سرطان رادیوتراپی شده اند احتمال بروز تومور مغزی بالاتر است.
علائم و نشانه های تومور مغزی چیست؟
علائم بر حسب اندازه غده و محل جایگزینی تومور متفاوت خواهد بود. هر توموری در مغز می تواند فشار داخل مغز را افزایش دهد و سبب بروز علائمی شود مثل: سردرد پیشرونده، استفراغ، تغییرات شخصیتی، تحریک پذیری، خواب آلودگی و افسردگی. اگر تومور در نیمکره های مغزی باشد ممکن است تشنج، اختلالات بینایی، اختلال در صحبت کردن، ضعف و یا فلج نیمی از بدن را ایجاد نماید. چنانچه تومور در مخچه باشد می تواند عدم تعادل، سردرد، استفراغ و اختلال در هماهنگی حرکت را ایجاد نماید.
بر اساس معاینه عصبی دقیق، تصویربرداری مغز و اسکن استخوان میتوان تومور مغزی را تشخیص داد. درمان تومور های مغزی شامل جراحی، شیمی درمانی، اشعه درمانی، کورتیکو استروییدها (نوعی درمان دارویی) درمان ضد تشنج، گذاشتن شانت، پیوند مغز استخوان و اقدامات توانبخشی است. طول عمر پس از حذف تومور مغزی توسط عمل جراحی، به نوع تومور، محل جایگزینی در مغز، انداره تومور، میزان مهارت جراح برای حذف آن و سن کودک در هنگام تشخیص بستگی دارد.
چگونگی مراقبت از کودک مبتلا به تومور مغزی
مراقبت از کودک مبتلا به تومور مغزی خیلی پیچیده است. غالب درمان هایی که برای کنترل و درمان تومور مغزی کودکان اتخاذ میشوند دارای اثرات جانبی کوتاه و بلند مدت هستند و شما به عنوان والدین باید نسبت به آنها آگاه باشید. با مسئولین مدرسه و بخصوص معلم کودک در مورد بیماری و روند درمان کودک صحبت کنید. شاید لازم باشد برنامه درسی کودک را مطابق دوره درمانی او محدودتر کنید، زمان زنگ تفریح و استراحت های بلند مدت تری را برای او در نظر بگیرید. در مورد انطباق برنامه درسی کودک با شرایط درمانی او، از پزشک کودک نیز کمک بگیرید.
در مورد بیماری کودک تا چه میزان به او اطلاعات دهیم؟
یکی از مسائل والدین این است که در مورد بیماری کودک تا چه میزان به او اطلاعات بدهند. متخصصین پیشنهاد می کنند که با کودک خود صادقانه برخورد کنید و در مورد بیماری اش هر آنچه را از شما سوال می کند صریحاً پاسخ دهید. البته تلاش کنید که در مورد جزییات بیماری منطبق با سطح رشد عقلی و شناختی کودک با او سخن بگویید. هر اطلاعاتی که کودک نیاز دارد بداند به او بدهید، اما نه بیشتر، تلاش نکنید که مسائل را با جزییات تمام برای او توضیح دهید.
اگر در مورد الگوهای درمانی از شما سوال کرد، سعی نکنید که همه روند درمان را در یک پاسخ به او ارائه دهید، بهتر است توضیحات خود را معطوف به هر جلسه درمانی (برای مثال پرتو درمانی یا شیمی درمانی) کنید. به کودک اطمینان دهید که تومور مغزی هیچ ارتباطی به کارهای او ندارد و او در این مورد هیچ تقصیری ندارد، به ترس ها و نگرانی های کودک خود گوش دهید. اگر احساس کردید در مقابل این مسئله احساس ناتوانی و درماندگی دارید، بهتر است از متخصصین روانشناسی سلامت کمک بگیرید. مددکاران اجتماعی مستقر در بخش های بیمارستانی می توانند شما را به خانواده های دیگری که مشکلات مشابهی برای کودکانشان بوجود آمده معرفی کنند.
در انتها به یاد داشته باشید که اغلب با بوجود آمدن چنین مشکلاتی خواهر و برادرهای کودک برای مدتی نادیده گرفته می شوند. آنها ممکن است احساس حسادت یا خشم داشته باشند و این در حالی است که کودک شما به شدت بیمار است. در مورد بیماری کودک برای خواهر و برادرها توضیحات کاملی ارائه دهید. در این دوره به شدت سخت تا جایی که ممکن است مراقب سلامتی روانی و جسمانی خود باشید، والدینی که خود از حمایت های اجتماعی برخوردارند، کودک مبتلا را به طور موثرتری حمایت می کنند.
منبع: kidshealth.org
