پیش از این بارها راجع به احساس خشم و این موضوع که خشم همانند بقیه احساس های انسان وجود دارد، صحبت کردیم. این که هر انسانی میتواند احساسش را بروز بدهد و باید از سرکوب احساسات خود جلوگیری کند صحبت کردیم. اما رفتار خشونت آمیز و احساس خشم کدام هستند و چگونه در ما رشد میکنند و چگونه می توانیم از رشد این رفتارها در خودمان جلوگیری کنیم.
رفتار خشونت آمیز، رفتاری است که از سر خشم و در بیشتر مواقع احساس خشم فروخورده، بازتاب پیدا میکند. مثلاً دختر و یا پسری را در نظر بگیرید که در خانه به صورت مدام با پدر و یا مادر دچار مشکل است. پدر و مادر فکر می کنند این فرزند همین است دیگر، دختر یا پسری عصبانی است. بحث های در خانه، در آخر به سکوت فرزند منجر می شود. چون این بین کسی نمی داند این احساس خشم از کجا می آید و فرزند یاد گرفته برای حفظ منافع خود که در دست پدر و مادر است سکوت کند. در واقع هیچکدام، نه پدر و نه مادر روش درست رفتار کردن در این زمینه را نمی دانند. بنابراین دختر یا پسر، خشم عمیق فروخورده ای دارد و حفظ منفعت هم الزامی است و نمی تواند جایی عصبانیت خود را ابراز کند. بهترین مکان برای ابراز این خشم و پرخاشگری دنیای مجازی است.
انجام مدیتیشن برای کنترل خشم
روانشناسان راه های زیادی را برای کنترل خشم پیشنهاد می کنند. یکی از این روش ها انجام مدیتیشن و همچنین تمرین های ذهن آگاهی است. مدیتیشن تاثیرات زیادی بر آرامش، کاهش اضطراب و کنترل خشم دارد. تمرینات ذهن آگاهی تاکید بر زمان حال دارد و تلاش دارد تا ذهن افراد را از زمان گذشته و آینده منحرف کند. تمرین های شناختی و رفتاری دیگری نیز برای کنترل خشم و عصبانیت وجود دارد. گوش دادن به موسیقی، شمارش اعداد، تمرین تنفس عمیق و تغییر وضعیت از جمله راهکارهای کنترل خشم هستند.
دنیای مجازی، دنیایی برای ابراز رفتارهای خشونت آمیز
دنیای مجازی هم می تواند گمنام عمل کند و کسی دستش به او نمی رسد و پاسخگوی رفتارش نیست، هم منافعش را از دست نمی دهد. بنابراین ما هر روز با کسانی مواجه ایم که پیش از این در پارک و مهمانی دعوا می کردند و حالا در دنیای مجازی رفتار بی رحم و خشونت آمیزشان را اعمال می کنند. بنابراین همه کسانی که در دنیای مجازی به فحش و ناسزا می پردازند، بچه های همسایه مان نیستند. شاید همان کودکان خودمان باشند که در خانه بسیار ساکت عمل می کنند (به دلیل همان دلایل بالا). چه بسا در دنیای مجازی قسمتی از خشمشان را ابراز می کنند.
پیشنهاد می کنیم انجام دهید: تست آنلاین میزان خشونت
دنیای مجازی به دلیل قابلیت ناشناسی و گمنامی افراد و به دلیل رو در رو نبودن با کاربرانش شاید بهترین مکان برای ابراز خشم باشد. به این منوال که دور بودن اشخاص از عمل خشونت آمیز بهترین ضربه گیر شناخته می شود. این همان علمی است که در جنگ های امروزه نیز کاربرد دارد. در واقع سلاح های دوربرد، بمب های شیمیایی و موشک های ویرانگر همه شان با فشار یک دکمه از راه های دور عمل می کنند و دیگر افراد کم تر با یک اسلحه در چشم یکدیگر شلیک می کنند.
مرکز مشاوره شمال تهران و روانشناس خوب ما معتقد است؛ به این دلیل که از دیدن رنج و عذاب دیگران دور می مانیم و کشتن هزاران آدم آسان تر از یک آدم شده است. اینچنین رفتارهای خشونت آمیز و رشد آن ها در کودکانمان و حتی در بزرگسالان، با داشتن وسیله های امروزی و کم شدن بار عذاب وجدان، نه تنها یادمان نمی اندازد کار خطایی میکنیم بلکه از صحنه جرم هم دور هستیم و پاسخگوی عملمان هم می توانیم نباشیم. بنابراین رفتارهای خشونت آمیز، با آماده سازی بستری برای دوری از عذاب وجدان بیش تر از قبل رشد می کند.
سرکوب احساس خشم
سرکوب احساس خشم، تداوم در رفتار پرخاشگرانه، دوری از بستر محیط خانواده سالم، تمرین نکردن برای بهبود رفتار خشم و رفتار خشونت آمیز را رشد می دهد. مرکز مشاوره شمال تهران و روانشناس خوب ما معتقد است؛ نکته مهم در بروز رفتار خشونت آمیز، دیدن رفتار خشونت آمیز است، کودک و یا بزرگسالی که مدام در دنیای مجازی مشغول دیدن پایین آمدن حرمت نفس دیگران است، مشغول دیدن دعوا در خیابان، کتک کاری و نادیده گرفتن رفتار انسانی است، هر چند که خود و خانواده اش چنین رفتاری را تا به حال نداشته اند، اما به مرور در ناخودآگاهش ثبت می شود که اینچنین رفتارهایی هم هست و هم انجامشان، آنقدر ها بد و زشت و دور از دسترس نیست.
زیرا هزاران نفر هستند که چنین رفتارهایی دارند. بنابراین، قبح رفتار زشت با دیدن آن از میان برداشته میشود و انجام به همان عمل ساده تر و آسان تر می گردد. رفتار خشونت آمیز به همین سادگی در یک خانه آرام در فرزندمان و یا در خودمان شروع به رشد می کند. چه بسا اگر راه نشان دادن احساس خشم، تخلیه خشم از طریق حرف زدن و سرکوب نکردن آن را بدانیم، افراد و جامعه ای خشمگین نمی شویم و رفتار خشونت آمیز در ما و کودکانمان امکان رشد پیدا نمی کند.