برای مواجهه با خشم و درک تفاوت خشم و عصبانیت راهکارهای زیادی وجود دارد. ریشه یابی و علت خشم و مواجهه با آن مهمترین قسمت موضوع است که بتوانیم به درستی خشم را با آن مدیریت کنیم. تکنیک های مانند مکث 3 ثانیه و مواجهه بعد از 15 دقیقه کاربرد فراروانی دارد. در نظر داشته باشید که اگر خشم شما از حالت نرمال خارج شده است بهتر است که از روانشناس کمک حرفه ای دریافت کنید.
شناخت احساس خود
ذهن انسان با مواجهه با هیجان ها و احساسات خودش شکل خاصی می گیرد و از سرکوب هیجان ها و احساسات خود، موجودی سرخورده و گیج از شناخت خودش می شود که نمی داند در چه شرایطی چه احساساتی دارد و بهتر است چگونه رفتار کند.
وقتی احساسات ما شناخته شوند و با آن ها زندگی کنیم، مدام مشغول پنهان کردن و ممنوع کردن هر نوعی از احساس خود مثل خشم، شادی، غم، اشتیاق، درماندگی نباشیم، در هر لحظه که با آن ها مواجه شدیم، آگاه باشیم در بدنمان چه اتفاقی از سر آن احساس می افتد (مثل سردی دست ها، دل آشوبه، عرق کردن، گلو درد) و بعد از شناخت احساس، آن را تجربه کنیم، به بهترین روش مواجهه با احساس دست پیدا کرده ایم. خشم یکی از احساس هایی است که همه ما بارها و بارها آن را تجربه کرده ایم. در واقع از علت های اصلی مراجعه به مرکز مشاوره و صحبت با دکتر روانشناس، چگونگی مواجهه با خشم است.
تفاوت خشم و عصبانیت
اما تفاوت خشم و عصبانیت و پرخاشگری بسیار زیاد است. فرد خشمگین فقط خشمگین است ولی این که این خشم را چگونه در آن لحظه عصبانیت تجربه می کند، تفاوت بین انسان سالم و ناسالم را به وجود می آورد. تجربه خشم با پرخاشگری همراه است یا با فرو خوردن خشم خودمان که در هر دو حالت اشتباه است. انسان خشمگین، باید بداند از چه چیزی عصبانی است. دلیل را در ذهن خودش مرور کند و بشناسد. به بدن خود در هنگام خشم توجه کند که بدنش چگونه این واکنش را نشان می دهد (مثل تپش قلب، داغی صورت و بدن، عرق سرد) و تجربه صحیح خشم را یاد بگیرد.
- عصبانیت احساس یا هیجانی است که فرد هنگام توهین یا ظلم به او دست می دهد. خشم را می توان اقدامی در تلافی عصبانیتی دانست که شخص دارد.
- خشم یک بیان افراطی از عصبانیت است.
- در عصبانیت خون ریزی وجود ندارد اما خشم می تواند منجر به خون ریزی شود.
- عصبانیت سالم تلقی می شود در حالی که خشم ناسالم است.
- فردی که عصبانی است قدرت کنترل احساساتش را خواهد داشت اما فردی که خشم دارد کنترلی بر احساساتش ندارد و گاهی می تواند مخرب باشد.
مواجهه با خشم
حرف هایی زده ایم که نباید زده می شد؛ رفتاری کرده ایم که شایسته نبود و دعواهایی به پا کردیم که تمامی ندارند. اگر بدانیم در هنگام وجود احساس خشم، بهتر است فقط به خودمان آگاه تر باشیم، مسئله اصلی را در ذهنمان مرور کنیم و احساسمان را بیان کنیم؛ وقتی بارها و بارها خشم خودمان را سرکوب کنیم که کسی از ما ناراحت نشود و یا بترسیم که آن را بیان کنیم، در این صورت یا دچار اضطراب هایی می شویم که نمی دانیم از کجا آمده اند و یا به یکباره دچار انفجاری از عصبانیت می شویم.
خشم باید تجربه شود؛ با شناخت و با بیان این احساس که بتوانیم بگوییم من عصبانی هستم و دلایل خودمان را بتوانیم مطرح کنیم؛ بغض نکنیم و آن را موکول به زمان بعد نکنیم که اولین و بدترین نتیجه آن انتقام گیری از کسی که احساس خشم را در ما به وجود می آورد و بعد از آن هم تخریب خودمان، به خاطر احساس گناهی است که اصلاً چرا خشمگین شده ام، است.
وقتی یاد بگیریم راهی برای نشان دادن احساس خشم خود پیدا کنیم، دیگر نه آن را زشت می بینیم نه به بد و بیراه گفتن منجر می شود. از خودمان و شناخت احساسمان شروع کنیم و به کودکان خودمان یاد بدهیم که خشم خودشان و دلیل خشمشان را بشناسند، راجع به آن صحبت کنند و از بیان احساسشان به دور از پرخاشگری ابایی نداشته باشند. دانستن این موارد به شما کمک می کند که در صورت مراجعه به مرکز مشاوره و صحبت با دکتر روانشناس به نتیجه گیری و درمان اثر بخش تر و سریع تری برسید.
کودک از بیان احساسش ابا نمی کند
معمولاً کودک زمانی از بیان احساسش ابا نمی کند و احساس خود را درست تجربه می کند که از تحقیر و توهین و سرکوب و دلیل تراشی برایش خبری نباشد. اینکه کسی که سال ها فرد آرامی بوده و رفتار پرخاشگرانه او یکباره همه را متعجب می کند و یا کسانی که مدام عصبانی هستند و پرخاش می کنند، در واقع با راه شناخت احساس خودشان آشنا نشده اند.
نباید اتفاق های عجیب وجودمان را مدام تجربه کنیم؛ به خودمان و رفتارمان مشرف باشیم و دلیل بهتر بودن را در خودمان پیدا کنیم. حتماً دقت داشته باشید برای خشم های عمیق و ریشه ای، رفتن به یک مرکز مشاوره و صحبت با دکتر روانشناس بسیار به شما کمک خواهد کرد.
