اتفاقات تلخ زیادی ممکن است در طول زندگی همه ما رخ دهد. اما برخی از این اتفاقات، تا ابد در ذهن انسان می ماند و پاک نمی شوند. تجاوز و تعرض جنسی هم یکی از این اتفاقات است. در تعریف کلاسیک این مفهوم، اکثرا تصور می شود تجاوز جنسی هنگامی است که مرد غریبه ای شبانه به زنی حمله می کند، او را می رباید یا بدون اجازه به خانه اش ورود می کند و سپس با اسلحه او را مجبور می کند که تسلیم اعمال جنسی شود که تمایلی به آن ندارد. در چنین حالتی تشخیص و نامگذاری آن به عنوان تجاوز کاری آسان است. اگرچه بسیاری از افراد چنین تجاوزهایی را تجربه می کنند، اما این سناریو تجربه معمول تجاوز جنسی را توصیف نمی کند.
در واقعیت، تجاوز جنسی به احتمال زیاد توسط فردی که شناخته شده است، مانند آشنا، دوست، همکلاسی، کارفرما یا شریک زندگی انجام میشود. در حقیقت پژوهشها نشان میدهد زنانی که ازدواج کرده اند بیشتر از یک غریبه توسط شوهرشان مورد تجاوز قرار میگیرند! اما با وجود این داده ها، بسیاری همچنان باورهای نادرستی در مورد ماهیت تجاوز جنسی، زمان وقوع آن و تاثیر آن بر قربانی دارند.
تجاوز جنسی چیست؟
اینکه به طور دقیق چه رفتاری را باید تحت عنوان تجاوز در نظر گرفت، همچنان مورد بحث است و تحقیقات در این حوزه همچنان ادامه دارد. برخی از مطالعات تنها آمیزش کامل را در تعریف تجاوز جنسی در نظر می گیرند. اما برخی تحقیقات دیگر نه تنها اقدامات انجام شده را، بلکه حتی تلاش برای آمیزش و لمس را نیز تجاوز درنظر می گیرند. در ابتدایی ترین تعریف، تجاوز جنسی به معنای دخول جنسی و تماس جنسی اجباری است. البته در برخی موقعیت ها، تشخیص زور و اجبار در یک رابطه پیچیده خواهد بود. اما معمولا اجبار در این تعاریف به معنای اقدام برخلاف میل قربانی در نظرگرفته می شود.
در آخرین تعریف ارائه شده، تجاوز به معنای «نفوذ، هر چقدر هم جزئی، به واژن یا مقعد با هر عضو بدن، یا نفوذ دهانی توسط اندام جنسی شخص دیگری، بدون رضایت قربانی» است. با این حال، حتی تعریف تجاوز جنسی ممکن است از کشوری به کشور دیگر متفاوت باشد.همچنین تجاوز جنسی در روابط عاشقانه به عنوان هرگونه دخول جنسی ناخواسته (واژن، مقعد یا دهان) یا تماس با اندام تناسلی که در نتیجه نیروی فیزیکی واقعی یا تهدید شده (بدون رضایت) یا زمانی که فرد قادر به رضایت مثبت نیست، تعریف می شود.
تجاوز جنسی چه تاثیر بر سلامت روان و اجتماع دارد؟
تجاوز نه تنها به صورت فوری بر قربانیان خود تاثیر می گذارد، بلکه بر قربانیان ثانویه و کل جامعه نیز تاثیر می-گذارد. قربانیان ثانویه -(مانند اعضای خانواده، دوستان، یا حتی مددکاران)- ممکن است عواقب طولانی مدت را تجربه کنند. علاوه بر این، جامعه متحمل هزینه هایی می شود از جمله: ارائه امکانات درمانی و مددکاری به قربانیان و همچنین هزینه های نیروی کار مانند: کاهش بهره وری افرادی که مستقیما قربانی تجاوز می شوند.
پژوهش های صورت گرفته در سطح فردی، بر روی کسانی که تجربه تجاوز را داشتتند، نشان داد که هیچ مجموعه ای از علائم غالب و ثابت وجود ندارد. اما پس از شروع تحقیقات اولیه در دهه 1970 و گسترش به تحقیقات اخیر، نشان داده شد مشکلات سلامت روان مرتبط با تجاوز اغلب شامل:
- اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
- افسردگی
- اضطراب
- اختلالات خواب
- اختلالات خوردن (تغییر در اشتها)
- عدم علاقه به رابطه جنسی
- سومصرف الکل یا مواد مخدر
- فوبیاهای اجتماعی
- شوک
- ناباوری
- بی حسی
- مشکل در تمرکز
- سردرگمی
- خشم
- افکار خودکشی
تجاوز جنسی چه انواعی دارد؟
1) تجاوز جنسی با ظرفیت مخدوش
این نوع تجاوز جنسی که به عنوان تجاوز با ظرفیت مخدوش یافته شناخته می شود، زمانی انجام می شود که یک نفر به شخص دیگری که نمی تواند به عمل جنسی رضایت دهد، دخول جنسی کند. تجاوز به افرادی که به دلیل محدودیت توانایی جسمی یا فکری نمی توانند به اعمال جنسی رضایت دهند، در این نوع تجاوز قرار می گیرد. یک مثال می تواند فردی با ناتوانی ذهنی باشد.
2) تجاوز جنسی مرتبط با سن
شکل دیگری از تجاوز جنسی مربوط به سن است. در این تجاوز، اعمال جنسی با فردی صورت می گیرد که زیر سن قانونی است.
3) تجاوز به محارم
زنای با محارم نوعی تجاوز جنسی است که به واسطه رابطه بین دو طرف مشخص می شود. هنگامی که دو طرف با وجود رابطه نزدیک (مانند رابطه خانوادگی)، درگیر عمل جنسی می شوند، اغلب تجاوز جنسی درنظر گرفته می شود. نمونه هایی از تجاوز به محارم عبارتند از:
- والدین
- فرزندان
- عمو
- خواهرزاده یا برادرزاده
- خاله
- خواهرزاده یا برادرزاده
4) تجاوز جنسی زناشویی
تجاوز جنسی که با نام تجاوز زناشویی نیز شناخته می شود، نوعی تجاوز است که در آن همسر درگیر می شود. سه نوع تجاوز جنسی وجود دارد:
- کتک زدن، شامل خشونت فیزیکی و جنسی
- تجاوز فقط به زور، شامل تحمیل قدرت و کنترل بر دیگری
- تجاوز وسواسی/ سادیستی، شامل شکنجه و اعمال جنسی منحرف
5) تجاوز جنسی تشدید شده
تجاوز شدید شامل موارد زیر است:
- اعمال جنسی اجباری با تهدید به مرگ یا آسیب جدی بدنی
- اعمال جنسی اجباری شامل قربانی بیهوش یا مصرف شده به مواد مخدر
- اعمال جنسی با کودکان زیر 12 سال
6) انواع دیگر تجاوز جنسی
تجاوز جنسی می تواند به طرق دیگر نیز رخ دهد، از جمله توسط افراد غریبه یا در ارتباط با جنایت ناشی از نفرت. با این حال، بسیار مهم است که به خاطر داشته باشید که هر شکلی از تجاوز جنسی رخ دهد، همیشه تقصیر متجاوز است و هرگز تقصیر قربانی نیست.
بعد از تجاوز چه کارهایی باید انجام داد؟
1) ایمنی
بلافاصله پس از حمله:
- خود را از مجرم یا مکان هایی که احتمال دارد با مجرم برخورد کنید، دوری کنید.
- تمام اشکال تماس با مجرم (مانند تماس، پیام، رسانه های اجتماعی) را متوقف کنید.
- در صورت وجود آسیب، به نزدیکترین پزشک عمومی یا بیمارستان مراجعه کنید.
- اگر در هر لحظه از خطر می ترسید، می توانید با شماره 110 با پلیس تماس بگیرید.
- اگر آسیب جسمی شدیدی را تجربه کردید با 115 تماس بگیرید.
2) گردآوری شواهد
این انتخاب شماست که می خواهید به پلیس گزارش بدهید یا نه. با این حال، بدون توجه به تصمیم، شواهد جمع آوری کنید. این محدودیت زمانی شما را برای گزارش به پلیس گسترده می کند. می توانید برخی از شواهد را به تنهایی جمع آوری کنید، مانند:
- از هرگونه آسیب فیزیکی یا صحنه جرم، از جمله نام مکان یا آدرس عکس بگیرید.
- با کسی که به او اعتماد دارید تماس بگیرید و به او بگویید چه اتفاقی افتاده است.
- شرح مفصلی (از آنچه اتفاق افتاده، چه کسی، چه زمانی و کجا) بنویسید.
- لباس، ملحفه یا سایر اشیاء مربوط به صحنه جرم را در یک کیسه پلاستیکی مهر و موم شده قرار دهید.
اگر تصمیم گرفتید که می خواهید گزارش دهید، بلافاصله پس از حمله، سعی کنید:
- از حمام کردن یا دوش گرفتن خودداری کنید.
- از استفاده از سرویس بهداشتی خودداری کنید.
- از تعویض لباس یا قرار دادن لباس در کیسه پلاستیکی همراه با وسایل شخصی خودداری کنید.
- از شانه زدن مو خودداری کنید.
- در پاکسازی منطقه مقاومت کنید.
3) دریافت حمایت و پشتیبانی
طبیعی است که افراد پس از تجاوز، شوکه شوند و یا دچار اضطرب و افسردگی شوند. اگر قربانی تجاوز جنسی شده اید، لطفاً بدانید که این تقصیر شما نیست. بهبودی می تواند زمان و شجاعت لازم داشته باشد، اما هیچ کس مجبور نیست این تجربه را به تنهایی پشت سر بگذارد. مراجعه به یک روانشناس یا مشاور، می تواند به پشت سر گذاشتن این تجربه سخت کمک کند.
منابع:
