آیا فرزندان شما مملو از اطلاعات هستند؟

اینترنت و تمام فناوریهای رایانه ای و ارتباطی جدید که از تکنولوژی سرچشمه گرفته است، برای عصر امروز موهبتی بوده و اطلاعات زیادی را فوراً در دسترس کودکان قرار داده است. حجم عظیم اطلاعاتی که اکنون بصورت آنلاین قابل دسترسی است، خیره کننده است. حدود 50 میلیارد صفحه در وب وجود دارد. اطلاعات در کسری از ثانیه در دسترس کودکان قرار میگیرد. از وب سایتها گرفته تا ایمیل، فیدهای RSS، توییتها و پیام های متنی که نشان میدهد کودکان با سرعت و حجم بی سابقه ای راه ورودی به فضای اطلاعاتی دارند. این عصر اطلاعات، دنیای دیوانه وار جدیدی است که فرزندان شما در آن بزرگ میشوند و احتمالاً عاملی تعیین کننده در نحوه رشد مغز و ذهن آنها خواهد بود.

با همه مزایای آن، یک خطر واقعی برای کودکان اینست که احساس کنند که در سیلی از اطلاعات غرق شده اند. دانشمندان علوم اعصاب این مفهوم را «افزایش بار شناختی» مینامند و زمانی اتفاق میافتد که جریان اطلاعات بجای کمک به توانایی پردازش اطلاعات و تفکر در مغز، مانع آن شود. حال اجازه دهید گریز مختصری بزنیم و یک تمایز مهم قائل شویم: اطلاعات تفکر نیست. تفکر کردن یعنی شامل انجام کارهایی که مغز کودک با اطلاعات انجام میدهد. مانند درک، بخاطر سپردن، سازماندهی، ترکیب، استدلال، ایجاد چالش، حل مسئله و تصمیم گیری. امروزه فرزندپروری و تربیت کودکانی که در دنیای دیجیتال رشد میکنند و شکوفا خواهند شد، به این معناست که به آنها یاد دهید چگونه فکر کنند و مغزشان را بکار ببندند، نه اینکه فقط به اطلاعات دسترسی پیدا کنند. این سرریزی اطلاعات به طرق مختلف بر ذهن کودکان تأثیر میگذارد.

تاثیرات اطلاعات بیش از حد بر کودک

اولا در دنیای پیشرفته امروز، اطلاعات از جهات مختلف به آنها میرسد. به عنوان مثال تلویزیون، کامپیوتر، متون، لینکها و تبلیغات روی صفحه نمایش. کودکان در محیطی با اطلاعات مداوم و پشت سر هم و در نتیجه با حواس پرتی احاطه میشوند. در نتیجه آنها نه وقت دارند و نه میتوانند توجهی برای پردازش بیشتر اطلاعات و استفاده از آن به روشهای سازنده داشته باشند، بعنوان مثال برای یادگیری یک موضوع در مدرسه یا کاوش و درک عمیق در مورد موضوع مورد علاقه شخصی شان ناتوان هستند.

ثانیاً با پر شدن ذهن کودکان از اطلاعات زیاد، انگیزه اصلی کودک فکر کردن به آن اطلاعات نیست، بلکه جابجا کردن اطلاعات در ذهن در سریع ترین زمان ممکن برای ایجاد فضا جهت موج بعدی اطلاعات است. هنگامی که صندوق ورودی یا ذهن کودکان شروع به سرریز شدن کرد، آنها از یکی از این دو استراتژی استفاده میکنند:

• آنها میتوانند اطلاعات را بطور کامل نادیده بگیرند. به این معنی که هیچکدام از آنها را در ذهنشان حفظ نکنند. مثلا قبل از اینکه پیام یا ایمیلی را بخوانید، ایمیلها را حذف کنید یا یک فصل از یک تکلیف مربوط به خواندن در مدرسه را نادیده بگیرید. هر چند نکته منفی در اینجا اینست که برخی از اطلاعات ممکن است مهم باشد. به عنوان مثال بخشهایی از کتاب برای قبولی در یکی از آزمونهای مدرسه ضروری است. یا کودکان آنرا به سرعت در ذهن خود پردازش میکنند تا آنرا بیرون بیاورند و ذهن خود را برای ورود اطلاعات جدید آماده کنند.
• مشکل دیگر اینجاست که مثلاً خروجی یا مقاله ای که بر اساس موضوعی در کلاس آموخته شده است، کیفیت پایینی خواهد داشت. زیرا اطلاعات به اندازه کافی مورد بررسی قرار نگرفته است. با ورود اطلاعات زیاد و نیاز به دریافت اطلاعات جدید، ورودی و خروجی ذهن گویا آسیب می بیند. در واقع نه زمان و نه انرژی لازم برای پردازش تمام اطلاعاتی که این روزها کودکان دریافت میکنند وجود ندارد.

پیشنهاد میکنیم انجام دهید: سنجش آنلاین هوش کودک

استفاده مفید از اطلاعات

اطلاعات فقط یک ابزار است. ارزش آن در نحوه استفاده ما از آن مشخص میشود. از طرفی اینترنت مجموعه ای از اطلاعات را در اختیار فرزندان شما قرار داده است. پس چه فرصت فوق العاده ای است. چیزی که باعث موفقیت کودکان در این دنیای رسانه ای میشود، در دسترس بودن اطلاعات نیست بلکه نحوه استفاده از آن و بعبارت دیگر تعامل آنهاست. فقط از طریق تعامل صحیح، اطلاعات برای کودکان معنادار میشود و تنها در این صورت میتوانند از داده های ساده به دانش، بینش، تخصص و خرد در ذهن فرد تبدیل شود.

این امر تنها زمانی اتفاق میافتد که کودکان برای تعامل وقت داشته باشند. توقف در میان این سیل اطلاعات برای فکر کردن، مبارزه، ایجاد چالش و بر اساس اطلاعاتی که در آستانه ورودی ذهن میباشد، اثر مفید خود را ایجاد میکند. اگر این وقفه در نظر گرفته نشود، برای کودکان، اطلاعات بدون وقفه عواقب جدی دارد. این بدان معناست که همانطور که جت اسکی باز تلاش میکند مهارتش به درستی انجام شود، او خود را یک جت اسکی باز میداند، نه یک غواص که با سرعت زیاد بجای رفتن به عمق، روی اطلاعات سطحیپیش میرود.

فقدان اینترنت نیز مانع از آن میشود که کودکان بتوانند اطلاعاتی را در اختیار بگیرند و مالک آن باشند، آنها را از آن خود کنند و نه تنها آنها را در دیسک اطلاعاتی خود بگنجانند، بلکه آنها را در کتابخانه دانش خود نیز ادغام کنند. همچنین ذهن کودکان را از اینکه ورودی و داده های سرد و بی جان تبدیل به نیروی بینش، خلاقیت و نوآوری شوند، باز میدارد. در نهایت مانع از قرار دادن اطلاعات توسط فرزندان شما طی اقدامات آگاهانه، معنی دار و مفید میشود.

کاهش بار اطلاعات در فرزندان شما

بنابراین چگونه می توانید به فرزندان خود کمک کنید تا در برابر موج بیش از حد اطلاعات شنا کنند و زمان ورودی و خروجی باکیفیت را پیدا کنند؟

پاسخ به این سوال واقعاً بسیار ساده است، اما با وجود این دنیایی که بصورت 24 ساعته به اینترنت متصل است، چندان آسان نیست. شما بهتر است بسیار هوشمندانه عمل کنید که جریان و نوع اطلاعات دریافتی فرزندانتان را به روش صحیح کنترل کنید. اولین کاری که خوب است انجام دهید، این است که ذهن فرزندان خود را درباره گفتگو در مورد اطلاعات درگیر کنید. ممکن است تعجب کنید از این که بدانید، فرزندانتان کاملاً نسبت به این امر آگاه هستند که سرعت فعلی اطلاعاتی که به مغز آنها سرازیر میشود بسیار زیاد است و آنها را تحت فشار قرار میدهد. آنها فقط نمیدانند چگونه با آن کنار بیایند. اینجاست که شما وارد میشوید.

با فرزندان خود همکاری کنید تا راه هایی بیابید که از طریق آنها بتوانید به آنها کمک کنید تا ورودی اطلاعات خود را به سطحی قابل مدیریت کاهش دهند. البته بدون اینکه باعث شوید آنها اطلاعات مهم اعم از تحصیلی، اجتماعی یا صرفاً علاقه شخصی را از دست دهند. از خود و فرزندانتان بپرسید که با وجود تمام این ورودیها چه هدفی را دنبال میکنند و آیا اطلاعات معمولی که هر روز دریافت میکنند واقعاً برای زندگی آنها ارزش دارد یا خیر. مسلماً ممکن است مجبور شوید زمانی که در مورد مهم و غیر مهم بودن اطلاعات گفتگو میکنید، اختلاف نظر را طبیعی در نظر بگیرید، با فرزندانتان مذاکره کنید و در مورد اینکه چه اطلاعاتی مهم هستند و چه چیزهایی مهم نیستند به اتفاق نظر برسید. سپس با فرزندانتان به تفاهم برسید تا محدودیتهای معقولی را برای ورود اطلاعات تعیین کنید که استرس آنها را کاهش دهد، آنها را قادر به تعامل کند و به آنها اجازه دهد در مدرسه و سایر فعالیتهای مهم بهتر عمل کنند.

جمع بندی

امیدواریم که این راهکارها چشم انداز مناسبی را در ذهن فرزندتان بوجود آورد و به شما و آنها نشان دهد که بسیاری از این ورودیها صرفاً باعث بهم ریختگی و عدم تمرکز حواس میشود. در واقع کیفیت زندگی آنها را کاهش میدهد. با کاهش بار ورودی در ذهن فرزندان و درک جدید شما و آنها، اکنون فضایی را در زندگی خود ایجاد میکنید که در آن میتوانید اطلاعاتی را که برای شما مفیدتر است را جذب کنید. زمانی را برای درگیر شدن ذهن در مورد آن در نظر بگیرید. برای تربیت کودکان در این دنیای پر از تکنولوژی، تفکر بسیار مهم است. چه نتیجه ای برای فرزندانتان دارد؟ آنها کمتر احساس غرق شدن و استرس دارند. همچنین زمان بیشتر برای اختصاص دادن به چیزهای مهم، تفکر بیشتر و خروجی بهتر در زندگی شخصی، خانوادگی، اجتماعی و مدرسه بوجود می آید.