یکی از مهمترین فضایل اخلاقی ایثار و یا فداکاری می باشد که فرد اولویت ویژه ای برای سود و منفعت دیگران قائل می شود؛ ایثار از دیدگاه شرعی و عرفی امری بسیار پسندیده می باشد. اما گاهی افراد دچار تله ایثار می شوند و مشاهده می شود که فرد از خودگذشتگی بسیار افراطی از خود نشان می دهد و در واقع به خودش آسیب های جدی وارد می کند. با ما همراه باشید تا به بررسی تله ایثار، علل ایجاد آن و در نهایت نحوه درمان آن بپردازیم.
علل شکل گیری تله ایثار
تله ایثار مشکلات بسیار زیادی را برای فرد به وجود می آورد. این تله می تواند چندین علت داشته باشد که عموماً ریشه در دوران کودکی فرد و نحوه رشد و تربیت کودک درون افراد دارد. گاهی تشویق اغراق آمیز والدین سبب ابتلای افراد به تله ایثار می شود. همانطور که می دانیم ذات همه کودکان بر پایه محبت و مهربانی است و زمانی که کودک از خود فداکاری نشان می دهد والدین توجه و تشویق بسیار زیادی نشان می دهند این عکس العمل والدین می تواند سبب ابتلا کودک به تله مذکور گردد.
همچنین از دیگر دلایل ابتلای کودک به تله ایثار، عدم توجه والدین به وظایفی است که کودک در این دوران برعهده می گیرد. گاهی کودک از خواهر یا برادر کوچکتر از خود مراقبت کرده و نقش والد گونه ای پیدا می کند که می تواند در بزرگسالی سبب درگیری آنها به تله ایثار گردد. در برخی اوقات نیز اطرافیان بالاخص والدین کودک از او انتظارات بسیار زیادی داشته اند که می تواند درصد ابتلای به این تله کودک را در سنین بزرگسالی افزایش دهد.
نشانه های ابتلا به تله ایثار را جدی بگیرید
اگر نشانه های زیر در شما وجود دارد سریعاً نسبت به رفع این تله و تغییر چهارچوب ذهنی خود اقدام کنید:
- افراد مبتلا به تله ایثار در مقابل عدم رفع حاجات دیگران احساس شرم و گناه زیادی را تجربه می کنند.
- اگر امکان جلب رضایت اطرافیان را نداشته باشید از خود خشنود نیستید!
- کارهای دیگران را بدون هیچ توقعی انجام می دهید.
- آنقدر به درد و دل بقیه گوش میکنید و صبوری و راز داری نشان می دهید که در حد انفجار هستید! اما مجدد سکوت می کنید و عکس العملی به دیگران نشان نمی دهید.
- اغلب اوقات مجذوب افراد دارای مشکلات جسمی و روحی می شوید و با ادامه دادن این قبیل روابط به غرق شدن در تله ایثار ادامه می دهید و همواره ایفاگر نقش خود به عنوان فرد فداکار و از خودگذشته ادامه خواهید داد.
- در اکثر اوقات احساس بی ارزش بودن می کنید و تنها زمانی خودتان را شایسته توجه می بینید که کار شایسته ای در حق دیگران کرده باشید!
- اکثراً در موقعیتی قرار میگیرید که دیگران از شما سوءاستفاده می کنند در حالی که نقشه اصلی سوءاستفاده از خودتان را شما در اختیار دیگران قرار داده اید.
به طور خلاصه اگر همیشه برای دیگران وقت دارید و نیازهای دیگران بر نیازهای خودتان اولویت دارد، متاسفانه به تله ایثار مبتلا هستید و باید سریعاً جهت درمان موثر اقدام کنید.
نحوه درمان تله ایثار
جهت درمان تله ایثار از یک مشاور صبور کمک بگیرید. مشاور در اولین قدم برای درمان به شما کمک می کند که این تله را در خود شناسایی کنید. در گام بعدی شما باید به این باور برساند که شما هیچ مسئولیتی در برابر دیگران ندارید و صرفاً با ایثار و از خودگذشتگی زیاده از حد به خودتان آسیب می زنید و دیگران را پر توقع می کنید. مشاور به شما کمک می کند تا آرام آرام چهارچوب ذهنی خود را راجع به فداکاری تغییر دهید و از دلسوزی و کمک افراطی به اطرافیان بپرهیزید.
در مرحله بعدی به شما آموزش می دهد که در مقابل درخواست ها و انتظارات نامعقول دیگران پاسخ منفی دهید. در واقع راهنمایی های مشاور سبب تقویت مهارت نه گفتن شما می شود و اهمیت فوق العاده زیادی در کنترل تله ایثار خواهد داشت. کودک درون خود را که با این چارچوب ذهنی بزرگ شده درک کنید و به نیازهای او توجه ویژه ای داشته باشید.
