در این مقاله 5 گام برای جلوگیری از گاز گرفتن کودکان را بررسی خواهیم کرد تا با فرزندانتان دیگر دچار چالش نشوید. کودکان نوپا کارهای خارق العاده و دوست داشتنی بیشماری انجام می دهند، همواره می خندند و خستگی شما را از بین می برند، اما گاهی کارهایی می کنند که چندان مورد پسند نیستند، این کودکان گاهی لگد می زنند، جیغ می کشند و یا... گاز میگیرند. گاز گرفتن کودکان در سنین نوپا تقریباً شایع است. اما اینکه شما بدانید در این وضعیت تنها نیستید، تسلی چندانی برای شما ایجاد نمی کند، به هرحال هیچ والدی دوست ندارد که کودکش را در گروه هم بازی ها بعنوان شرور بشناسند. از آن بدتر این است که کودکانی که بعنوان «گازگیرنده» شناسایی شوند از مراکز نگهداری کودکان و مهدهای کودک اخراج خواهند شد، چیزی که هیچ والد شاغلی علاقه ای به آن ندارد.
شاید اینطور تصور کنید که گاز گرفتن کودکان دوره خاص خود را دارد و به زودی سپری خواهد شد، اما توصیه می شود در مقابل این رفتار دست به کار شوید! در این مقاله راهکارهایی ارائه خواهد شد که بدان وسیله می توانید گاز گرفتن های کودک خود را محدود کنید.
چرا کودک گاز می گیرد؟
شاید باور نکنید، اما گاز گرفتن نیز قسمتی طبیعی از دوره رشد کودکان است. کودکان به دلایل متعددی گاز می گیرند، برای مثال زمانی که در حال دندان درآوردن هستند و یا می خواهند بوسیله دهان خود شی جدیدی را کشف کنند. بعد از اینکه کودک توانست روابط علت و معلولی را درک کند، کودک گاز می گیرد تا اثر و واکنش این عمل را مورد بررسی قرار دهد.
گاز گرفتن می تواند یکی از راه های جلب توجه کودک نیز باشد. ناکامی، خشم و ترس هیجانات قدرتمندی هستند و کودکان نیز بعلت نقص در توانایی کلامی خود نمی توانند به خوبی با آنها دست و پنجه نرم کنند. بنابراین اگر کودک نتواند به سرعت کلمات مورد نیاز خود را پیدا کند و احساس خود را بیان نماید، ممکن است کودک با هدف جلب توجه شما، گازتان بگیرد و بطور غیر مستقیم بگوید «به من توجه کن» و یا «من این را دوست ندارم»
گاز گرفتن در پسران شیوع بیشتری دارد و در سنین 1 تا 3 سالگی بیشتر دیده می شود. با رشد یافتگی بیشتر توانایی های زبانی، مهارت های سازشی کودک افزایش یافته و دفعات گاز گرفتن نیز کاهش خواهند یافت.
5 گام برای جلوگیری از گاز گرفتن کودکان
1. قربانی را آرام کنید
توجه خود را معطوف فردی کنید که گاز گرفته شده است، بخصوص اگر او یک کودک دیگر است. اگر در گام اول توجه خود را به فرد خاطی معطوف کنید، در حقیقت به نوعی کار غلط او را تقویت کرده اید. چرا که او با این کار توانسته توجه شما را جلب کند. اگر آسیبی به کودک وارد آمده، آن ناحیه را با آب و صابون بشویید و مقداری یخ روی آن بگذارید.
2. محکم و آرام باشید
به کودک با آرامی و اقتدار بگویید که «گاز نگیر» و یا «گاز گرفتن باعث آسیب به دیگران می شود». سعی کنید از جملاتی استفاده کنید که برای فهم یک کودک نوپا دشوار نباشد. برای او روشن کنید که گاز گرفتن عمل غلطی است، اما از ارائه توضیحات پر طول و تفصیل اجتناب کنید چرا که کودک از آنها چیزی نخواهد فهمید. هر چقدر آرام باقی بمانید راحت تر می توانید شرایط ایجاد شده را کنترل کنید؛ پس به هیچ و جه هیجانی و یا عصبی نشوید.
3. اگر نیاز است گاز گیرنده را آرام کنید
یکی از موارد مهم جهت جلوگیری از گاز گرفتن کودکان این است مه در اغلب موارد کودکان نوپا متوجه نیستند که گاز گرفتن می تواند آسیب زا و دردناک باشد. اگر کودک خاطی احساس ناراحتی و غم میکند او را آرام کنید و به او بگویید که گاز گرفتن دردناک است و او نباید کسی را گاز بگیرد.
4. رفتارهای دیگری را جایگزین کنید
وقتی که شرایط آرام شد، رفتارهای دیگری مانند استفاده از کلماتی مانند «نه» و یا «بس کن» یا «این برای من است» را بجای گاز گرفتن پیشنهاد کنید.
5. جهت دهی کنید
تکنیک پرت کردن حواس در این سنین خیلی کارآمد خواهد بود. اگر سطح انرژی کودک بالا رفته و یا حوصله اش سر رفته است، توجه او را به سمت رفتارهای مثبت، مانند رقصیدن با یک آهنگ، رنگ آمیزی و یا انجام یک بازی جلب کنید.
به یاد داشته باشید که معمولاً تنبیه در این سنین ضرورت ندارد، چرا که همانطور که گفته شد این عمل در این سنین (1 تا 2 سال) طبیعی تلقی می شود. کودکان بزرگتر (2 تا 3 سال) را باید بعنوان تنبیه برای مدت مشخصی از فعالیت و مکانی که در ان قرار داشته اند جدا کرد (روش تایم اوت). برای مثال بخاطر رفتاری که کودک کرده است باید 1 تا 5 دقیقه روی یک صندلی و به تنهایی در آشپزخانه بنشید.
به عنوان یک قانون کلی، برای هر سال می توانید 1 دقیقه به زمان تایم اوت اضافه کنید. تایم اوت های کوتاه تر اثر بیشتری دارند و لحاظ نمودن زمان بیشتر در تنبیه تایم اوت تاثیر چندانی ایجاد نخواهد کرد و احتمال سرپیچی کودک از دستور شما را نیز بیشتر خواهد کرد.
در انتها به یاد داشته باشید برای ایجاد یک محیط «عاری از گاز گرفتن» باید در مورد قوانین ممنوعیت گاز محکم و با اقتدار رفتار کنید، تلاش کنید که از تقویت مثبت (به معنی تشویق رفتارهای مثبت جایگزین) بیشتر استفاده کنید و از تنبیه کمتر استفاده کنید. به کودک در مورد قوانین توضیح شفاف بدهید که در صورت گاز گرفتن دیگران (چه در خانه و چه در مهد کودک) چه عواقبی در انتظارش خواهد بود. در آخر به یاد داشته باشید که اگر این رفتار بعد از سنین 3 سالگی همچنان ادامه داشت بهتر است در مورد بررسی علل احتمالی آن با یک متخصص روانشناسی بالینی کودک مشورت کنید.
منبع: webmd.com، kidshealth.org
