درمان قلدری در کودکان تحمل اینکه ببینید کودک شما به راحتی نمی تواند با دیگران کنار بیاید و دوستانش او را قلدر و زورگو می خوانند کار آسانی نیست. در هر حال باید دانست که با اینگونه رفتارها بهتر است هم اکنون مقابله کرد. چرا که اگر این رفتارها کنترل نشوند در آینده می توانند به شکل پرخاشگری بیشتر و رفتارهای ضداجتماعی بروز کنند و در پیشرفت کودک شما در مدرسه و جامعه اختلال ایجاد کنند. قبل از اینکه بخواهید در مورد اینگونه رفتارهای قلدری اقدامی کنید باید اطلاعات بیشتری راجع به شاخص ها و ویژگی های این دسته رفتاری بدست آورید:
کودکانی که رفتارهای قلدری دارند
- بصورت رفتاری و یا کلامی خشونت و پرخاشگری میکنند.
- غالباً از لحاظ جسمانی قوی می باشند.
- در میان همسالان ممکن است محبوب باشند و یا نباشند.
- در تبعیت از قوانین مشکل دارند.
- نسبت به احساسات و نگرانی های دیگران اهمیت چندانی قائل نیستند.
- از لحاظ اجتماعی منزوی هستند.
- حساسی هستند.
- اضطراب دارند.
- رفتارهای منفعلانه نشان می دهند.
کودکان قلدر به شدت در مورد خود تفکر می کنند و تمایل دارند که در مرکز توجه دیگران باشند. این کودکان انتظار دارند که دیگران طبق خواسته ها و علائق آنها رفتار کنند. به کودکانی که این گونه رفتارها را بروز می دهند غالباً آموزش داده نشده که این رفتارها چه احساساتی را در دیگران ایجاد می کند. کودکانی که رفتارهای قلدری از خود نشان می دهند در معرض افت تحصیلی هستند، ممکن است از مدرسه اخراج شوند و در سنین بالاتر در مسائل قانونی و جرائم مختلف درگیر شوند. این کودکان در آینده به احتمال بیشتری در معرض مصرف مواد مخدر و الکل هستند.
قلدری کودکان می تواند علل متعددی داشته باشد. بعضی از کودکان به این علت قلدری می کنند که احساس شدید نا امنی دارند. زدن کودکی که از لحاظی فیزیکی و یا عاطفی ضعیف تر به نظر می رسد، می تواند احساس قدرت و امنیت، مورد توجه قرار گرفتن و حتی محبوبیت را در وی تحت تاثیر قرار دهد.. در موارد دیگر، قلدری و زورگویی کودکان تنها به این علت است که آنها نمی دانند که این رفتار مورد قبول دیگران نیست و کودکان کوچکتر و یا ضعیف تر و یا کودکانی که از لحاظ نژاد و مذهب متفاوت هستند را مورد آزار و اذیت قرار دهیم.
علت قلدری در کودکان چیست؟
در بعضی دیگر از موارد رفتار قلدری قسمتی از مجموعه رفتارهای مقابله جویانه و پرخاشگرانه آنها است. به احتمال زیاد این کودکان بهتر است با کمک دکتر روانشناس بالینی مکث یاد بگیرند که چطور احساسات خشم و خشونت، ناکامی و دیگر هیجانات شدید خود را کنترل کنند. این کودکان ممکن است مهارت همکاری کردن با دیگران را به خوبی کسب نکرده باشند. جلسات روان درمانی کودکان می تواند در اغلب این موارد کمک کننده باشد. در نهایت این کودکان می آموزند که چطور احساسات و هیجانات شدید خود را کنترل کنند، رفتارهای قلدری و پرخاشگرانه خود را کاهش دهند و در نهایت مهارت های اجتماعی خود را بهبود بخشند. در ادامه توصیه های مختصری برای کاهش رفتارهای قلدری در کودکان ارائه می شود. اما باید به یاد داشت که این توصیه ها به هیچ عنوان نمی توانند جایگزین دریافت کمک تخصصی از روانشناسان بالینی کودک شود.
به کودک خود کمک کنید تا قلدری را متوقف نماید
به کودک خود آموزش دهید که بفهمد رفتارهای قلدری و پرخاشگری مورد قبول دیگران نیست و در صورت تکرار، این رفتارها در منزل، مدرسه و اجتماع نتایج ناگواری در پی خواهد داشت. سعی کنید که علت اصلی رفتار قلدری کودک را پیدا کنید. در بعضی موارد کودکان به این علت قلدری می کنند که در کنترل هیجانات شدید خود ناتوان هستند. در موارد دیگر کودکان مهارت های همکاری و مشارکت با دیگران را نمی دانند.
در مقابل قلدری کودک جدی باشید
مطمئن شوید که کودک شما میداند که شما در مقابل رفتارهای قلدری او در خانه، مدرسه و هر مکان دیگر هیچگونه شکیبایی نشان نمی دهید. در مقابل رفتارهای قلدری، قانون های سفت و سختی تعیین کنید و به آنها پایبند باشید. اگر تنبیه شما برای رفتار قلدری کودک این است برای مدتی او را از استفاده از بعضی امکانات محدود کنید. اطمینان حاصل کنید که این تنبیه برای کودک معنادار است و او معنا و علت آن را فهمیده است. برای مثال اگر کودک شما بوسیله پیامک به دیگران توهین کرده، استفاده از تلفن را برای مدتی ممنوع کنید. اگر کودک در خانه با خواهر و برادرهایش پرخاشگری می کند، او را متوقف کنید. تلاش کنید که رفتارهای جایگزین بهتر مانند ترک کردن اتاق و ادامه ندادن بحث را آموزش دهید.
به کودک آموزش دهید که نسبت به دیگران با احترام و مهربانی رفتار کند. به او بگویید که تمسخر دیگران به علت تفاوت های جسمانی، ظاهری، نژادی، مذهبی و یا فرهنگی کار درستی نیست. تلاش کنید که نسبت به این تفاوت ها حسی از همدلی و همدردی را در کودک خود پرورش دهید. تلاش کنید کودک خود را وارد اجتماعاتی کنید که در آنها تعامل با کودکان متفاوت بیشتر باشد.
اعتماد به نفس و قلدری
برخورد با قلدری می تواند به اعتماد به نفس کودک آسیب وارد کند. برای کمک به بازسازی آن فرزندان خود را تشویق کنید تا با دوستانی که تاثیر مثبت دارند، وقت بگذرانند. شرکت در باشگاه ها، ورزش ها یا سایر فعالیت های لذت بخش باعث ایجاد فدرت و دوستی می شود. در موقعیت های سخت گوش، شنوا داشته باشید، اما فرزندتان را تشویق کنید تا بخش های خوب روزش را نیز به شما بگوید و با دقت گوش کنید. مطمئن شوید که کودکان می دانند که شما به آن ها اعتماد دارید و برای مقابله با قلدری هرکاری که بتوانید می کنید.
در مورد زندگی اجتماعی کودک خود اطلاعات بیشتری بدست آورید
تلاش کنید نسبت به عوامل تاثیرگذار در رفتار کودک خود در محیطی که قلدری رخ می دهد اطلاعات بیشتری کسب کنید. با والدین کودکان دیگر، مشاوران مدرسه و معلمین صحبت کنید. آیا کودکان دیگر هم در مدرسه رفتارهای پرخاشگرانه و قلدری نشان می دهند؟ در مورد روابط کودک با دوستانش در مدرسه از او سوال کنید. در صورت لزوم کودک را در محیط های اجتماعی دیگری وارد کنید که بتواند آنجا روابط دوستانه جدیدی شکل دهد.
رفتار مثبت و خوب را تشویق کنید
اصول تقویت مثبت می تواند اثر بیشتری نسبت به یک نظام تربیتی منفی داشته باشد. کودکان خود را به رفتار مثبت و خوب تشویق کنید و زمانیکه در موقعیت های مشابه که قبلا قلدری می کردند، به صورت مثبت و سازنده رفتار کردند آنها را مورد تمجید و تشویق قرار دهید.
الگوی مناسبی برای کودک فراهم کنید
به شدت مراقب نوع صحبت کردن و رفتار خود زمانیکه در کنار کودک هستید، باشید. اگر در مقابل کودک رفتارهای پرخاشگرانه نشان دهید، به احتمال زیاد او از رفتارهای شما الگوبرداری می کند. به یاد داشته باشید که در مورد رفتارهای قلدری و پرخاشگرانه بهترین مکان برای شروع تغییر، منزل و رابطه کودک در منزل است.
منبع: webmd.com، kidshealth.org
