خیال پردازی بخشی طبیعی از زندگی روزمره است. این برای گذراندن ساعات کسل کننده در حین ترافیک یا برای آرامش ذهن شما پس از یک روز کاری طولانی مفید است. اما رویاها وقتی ساعتها طول میکشد، جذابیت خود را از دست میدهند و مانع از انجام کارهای مهم میشوند. برای برخی، این چیزی است که به عنوان خیال پردازی ناسازگار شناخته می شود. رویاپردازی ناسازگار که با خیال پردازی بیش از حد مشخص می شود، می تواند در زندگی روزمره اختلال ایجاد کند. این اغلب یک مکانیسم مقابله ای برای افراد مبتلا به مشکلات سلامت روان مانند اضطراب، افسردگی یا اختلال وسواس فکری - اجباری در نظر گرفته می شود.
رویاپردازی ناسازگار چیست؟
رویاپردازی های گاه به گاه روز را مختل نمی کند،شاید تنها موجب شود آخرین خط دیالوگ را در یک فیلم از دست بدهید یا هنگام مطالعه، فهم مطلب برایتان دشوار شود. اما خیال پردازی زمانی می تواند مضر باشد که توانایی را برای تمرکز بر وظایف مهم یا روابط شخصی مختل کند. رویاپردازی ناسازگار از جهت موارد زیر، با خیال پردازی معمولی متفاوت است:
- مخدوش و پیچیده
- اجباری و اغلب تکراری
- ماندگاری طولانی
- بیش از اندازه
رویاپردازی های بیش از حد، گاهی اوقات ساعت ها، رخ می دهد و اغلب به سختی می توان از آنها فرار کرد. ممکن است به عنوان یک تمرین یا تفریح عمدی شروع شود، اما می تواند به سرعت به چیزی تبدیل شود که به عنوان مکانیزم مقابله یا فرار از زندگی واقعی به آن تکیه می کنید. همچنین خیال پردازی ناسازگار، احساسات منفی را با خود به همراه دارد که در خیال پردازی های معمولی مشاهده نمی شود. به عنوان مثال، فرد مبتلا به خیال پردازی ناسازگار ممکن است احساس گناه و انزوا کند. زیرا فرد به جای کار یا معاشرت، دائماً در حال رویاپردازی است و حتی ممکن است احساس کند به آن معتاد شده است.
چرا بیش از حد خیال پردازی می کنیم؟
هیچ کس دقیقاً نمی داند چه چیزی باعث رویاپردازی ناسازگار می شود، اما برخی مشکلات سلامت روان می-تواند با خیال پردازی های بیش از حد مرتبط باشد:
اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD)
افراد مبتلا به بیش فعالی در تمرکز روی وظایف، تصمیم گیری و برنامه ریزی، مشکلات جدی دارند. رویاپردازی ناسازگار اغلب راهی است که افراد مبتلا به اختلال نقص توجه و بیش فعالی تمرکز خود را تغییر می دهند و از واقعیت جدا می شوند.
اختلال وسواس فکری اجباری (OCD)
یکی دیگر از علائم رویاپردازی ناسازگار، تکرار برخی عبارات یا حرکات بدن، و همچنین زمزمه کردن یا قدم زدن است که با علائم اختلال وسواس همپوشانی دارد. افراد مبتلا به وسواس فکری وسواسی همچنین تمایل دارند تا جزئیات خاصی را به لحاظ فکری نشخوار کنند، به همین دلیل ممکن است بیشتر رویاپردازی کنند.
اختلالات اضطرابی
رویاپردازی ناسازگار اغلب به عنوان مکانیزم مقابله ای برای انحراف از افکار مضطرب و فرار از موقعیت های ناراحت کننده استفاده می شود. در یک مطالعه، مشخص شد که بیش از 50 درصد از افراد هم از رویاپردازی های ناسازگار و هم از یک اختلال دیگر سلامت روان رنج می برند. البته این آمار در افرادی که هم زمان هم از رویاپردازی ناسازگار و بیش فعالی رنج می برند به 80 درصد می رسد.
رویاپردازی بیش از حد چگونه درمان می شود؟ 7 روش درمان رویاپردازی بیش از حد
خیال پردازی بیش از حد، می تواند فرد را از تمام جامعه دور کند. بنابراین اگر فکر می کنید خیال پردازی شما، موجب شده است تا در زندگی خود آسیب ببینید،روش هایی برای درمان خیال پردازی ناسازگار وجود دارد که می توانند به شما در مدیریت رویاپردازی بیش از حد کمک کنند:
1) درک شرایط
قدم اول برای درمان، درک شرایطتان است. تعیین کنید که آیا رویاپردازی شما ناسازگار است یا خیر. از آنجایی که همه رویاپردازی می کنند، ممکن است تصور کنید که رویاهای مکررتان طبیعی است. اما، اگر رویاپردازی ناسازگاری دارید، احتمالاً کنترل خیال پردازی برایتان سخت خواهد بود. همچنین ممکن است از این که چگونه این افکار زندگی تان را مختل کرده است، ناراحت باشید. همچنین ممکن است مرتباً برای پنهان نگه داشتن رفتار خیالبافی خود تلاش کنید.
2) ویژگی های رویاپردازی ناسازگار را بشناسید
ویژگی های رویاپردازی ناسازگار را بشناسید. خیال پردازی های ناسازگاراغلب با موارد زیر شناخته می شود:
- میل شدید به رویاپردازی که با اعتیاد مقایسه می شود.
- رویاهای فوق العاده دقیق و پیچیده
- رویاپردازی های طولانی مدت و روزانه، اما درک تفاوت بین واقعیت و رویاهای روز
- مشکل در انجام وظایف ساده روزانه (مانند خوردن، دوش گرفتن، خوابیدن) به دلیل خیال پردازی روزانه
3) محرک ها را بشناسید و از آنها اجتناب کنید
منظور از محرک ها، مکان، احساس یا فکری است که باعث می شود رویاپردازی ناسازگار را شروع کنید. محرک های رویاپردازی خود را شناسایی کنید. برای مثال، ممکن است متوجه شوید که وقتی به اتاق خاصی می روید، برخی از بهترین رویاهای خود را می بینید یا زمانی که حوصله دارید، خیال پردازی می کنید. از محرک-های خود آگاه باشید و برای اجتناب از آنها برنامه ریزی داشته باشید. بعنوان مثال اگر می خواهید از نقطه محرک خود در خانه جلوگیری کنید، برنامه شما ممکن است به این صورت باشد: به جای اتاق خواب، در آشپزخانه کار کنید. از خانه بیرون بروید – پیاده روی کنید.
4) خوب بخوابید
چندین کار وجود دارد که می توانید برای بهبود کیفیت خواب خود انجام دهید. قبل از خواب از مصرف کافئین یا الکل خودداری کنید، زیرا اینها می توانند شما را بیدار کنند یا خواب شما را مختل کنند. همچنین باید سعی کنید با رفتن به رختخواب و بیدار شدن در ساعات مشخصی هر روز به برنامه خواب پایبند باشید. ممکن است ایجاد یک برنامه روتین قبل از خواب، مانند مسواک زدن، دوش گرفتن و مطالعه قبل از خواب کمک کند. یک روتین می تواند به مغز شما پیام دهد که خواب به زودی فرا می رسد.
5) در طول روز فعال باشید
ذهن خود را مشغول نگه دارید تا از نظر ذهنی برای رویاپردازی زمانی نباشد. کارهایی را انتخاب کنید که تمرکز ذهنی شما را جلب می کند، مانند خواندن یا حل جدول. همچنین می توانید در فعالیت های اجتماعی شرکت کنید، مانند نوشیدن قهوه با یک دوست یا همکار.
6) بشمارید که روزی چند بار رویاپردازی میکنید تا دفعات را کاهش دهید
توجه داشته باشید که چند بار در مدت زمان معینی خود را در حال رویاپردازی می بینید. سپس به خود بگویید که به مرور زمان این عدد را کاهش دهید. به عنوان مثال، ممکن است متوجه شوید مدت زمان خیالپردازی های شما 10 دقیقه است اما می خواهید مدت زمان این خیالپردازی را به 3 دقیقه کاهش دهید. در این صورت باید مدت زمان دفعاتی را که در طول این مدت خود را در حال رویاپردازی دیدید، ثبت کنید. این روند را تکرار کنید تا تعداد شما شروع به کاهش کند. تنظیم یک تایمر شکل خوبی از نظارت بر خود است که به شما کمک می کند تا در کاهش خیال پردازی مشارکت فعال داشته باشید. به عنوان مثال مشخص کنید که هر رویا پردازی حداکثر می تواند سه دقیقه باشد و سپس تایمری را تنظیم کنید.
7) یک دفترچه یادداشت برای بهبود تمرکز داشته باشید
ژورنال نویسی همراه با نوشتن افکار می تواند به شما کمک کند ذهن خود را مرتب کنید و شما را از رویاپردازی بیش از حد باز دارد. نوشتن رویاهای خود می تواند به شما کمک کند سرعت خود را کاهش دهید و در لحظه زندگی کنید. همچنین، می توانید در مورد اینکه چگونه رویاپردازی از نظر عاطفی بر شما تأثیر می گذارد و نقشی که در زندگی شما ایفا می کند، یادداشت کنید.
چه زمانی به روانشناس مراجعه کنیم؟
از آنجایی که رویاپردازی ناسازگار هنوز به عنوان یک مشکل سلامت روان شناخته نشده است و تحقیقات در مورد آن هنوز در مراحل اولیه است، هنوز هیچ دارو یا درمان توصیه شده ای وجود ندارد. در واقع، ممکن است حتی بسیاری از روانپزشکان و روانشناسان در مورد آن نشنیده باشند. اما، ممکن است ملاقات با یک درمانگر یا روانپزشک به شما کمک کند تا با دلایل زیربنایی رویاپردازی خود آشنا شوید. بعنوان مثال اگر هر زمان که دچار استرس یا عصبانیت می شوید، در خیال پردازی غرق میشوید، ممکن است بتوانید با مراجعه به یک درمانگر حرفه ای راه هایی برای کنترل استرس یا خشم پیدا کنید.
منابع: wikihow.com و casper.com
