سردردهای تنشی شایعترین نوع سردرد هستند. استرس و تنش عضلانی اغلب از عوامل ایجاد این سردردها هستند. سردردهای تنشی ممکن است مزمن باشند، اغلب یا هر روز رخ می دهند و یا گاهی در هر سنی اتفاق بیافتد. اما گاهی در دوران نوجوانی شروع می شود و در دهه 30 سالگی به اوج خود می رسد. افراد غالباً سردرد تنشی را به عنوان دردی همراه با فشار یا انقباض با شدت خفیف تا متوسط توصیف می کنند که هر دو طرف سر را تحت تأثیر قرار می دهد. این سردردها بیشتر با سفتی و درد عضلات گردن و شانه همراه هستند. سردرد به آهستگی ایجاد شده و شدت آن به مرور افزایش می یابد. گاهی اوقات فرد به نور یا صدا نیز حساس خواهد شد. معمولاً اگر سردرد تنشی داشته باشید حالت تهوع را تجربه نمی کنید.
چه چیزی باعث سردرد تنشی می شود؟
مکانیسم دقیقی که باعث سردرد تنشی می شود مشخص نیست. تصور می شود عوامل متعددی مانند ژنتیک و محیط در این امر دخیل باشند. انقباضات عضلانی در سر و گردن عامل اصلی ایجاد سردرد تنشی در نظر گرفته می شود. برخی افراد در پاسخ به رویدادهای استرس زا یا روزهای پرتنش دچار سردرد تنشی می شوند. درد ناشی از سردردهای تنشی ناراحت کننده است، اما برخلاف سردردهای میگرنی، معمولاً شما را از فعالیت روزانه باز نمی دارد. درد با فعالیت بدنی مانند پیاده روی یا بالا رفتن از پله ها بدتر نمی شود، اما استرس جسمی یا روحی می تواند آن را شدیدتر کند.
علائم سردرد تنشی چیست؟
- شروع آهسته سردرد
- سردرد معمولا دوطرفه است
- درد کسل کننده یا مانند یک نوار در اطراف سر احساس می شود
- درد ممکن است قسمت پشت سر یا گردن را درگیر کند
- درد معمولاً خفیف تا متوسط است، اما شدید نیست.
سردرد تنشی چگونه تشخیص داده می شود؟
سردردهای تنشی عمدتاً بر اساس علائمی که گزارش می کنید تشخیص داده می شوند. یک معاینه پزشکی کامل، که ممکن است شامل آزمایش ها یا روش های دیگری باشد، ممکن است برای رد کردن بیماری ها یا شرایط زمینه ای مورد استفاده قرار گیرد. ارائه شرح حال دقیق در مورد سردرد به پزشکبرای تشخیص دقیق کمک می کند.
سوالات متداول در طول معاینه ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سردرد چه زمانی رخ می دهد؟
- محل سردرد کجاست؟
- سردرد چه حسی دارد؟
- سردرد چقدر طول می کشد؟
- آیا تغییراتی در رفتار یا شخصیت ایجاد شده است؟
- آیا تغییر وضعیت یا نشستن باعث سردرد می شود؟
- آیا مشکل خوابیدن دارید؟
- آیا سابقه استرس دارید؟
- آیا سر شما آسیب دیده است؟
اگر شرح حال حاکی از سردرد تنشی باشد و معاینه عصبی طبیعی باشد، ممکن است نیازی به آزمایش بیشتر نباشد.اما، اگر سردرد به عنوان مشکل اصلی تشخیص داده نشود، ممکن است آزمایش های دیگری برای تعیین علل درد انجام شود، مانند:
- اشعه ایکس سینوس: یک تکنیک تصویربرداری برای بررسی احتقان، عفونت یا سایر مشکلاتی که ممکن است اصلاح شوند.
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI): شیوهای که از فرکانس های رادیویی و کامپیوتر برای تهیه تصاویر دقیق از اندام ها و ساختارهای بدن استفاده می کند.
- اسکن توموگرافی کامپیوتری (که سی تی اسکن یا سی تی اسکن نیز نامیده می شود). یک روش تصویربرداری که از اشعه ایکس و کامپیوتر برای ساخت تصاویر افقی (اغلب برش هایی) از بدن استفاده می کند. سی تی اسکن تصاویر دقیقی از هر قسمت از بدن، از جمله استخوان ها، ماهیچه ها، چربی ها و اندام ها را نشان می دهد. سی تی اسکن جزئیات بیشتری نسبت به اشعه ایکس استاندارد دارد.
انواع سردردهای تنشی
سردرد تنشی اپیزودیک غیرمکرر
حداقل 10 بار در سال دچار سردرد خواهید شد که به طور متوسط کمتر از یک روز در ماه اتفاق می افتد و بدون حالت تهوع است. سردرد ممکن است از 30 دقیقه تا 7 روز طول بکشد. همچنین ممکن است حساسیت به نور یا صدا وجود داشته باشد اما در آن تهوع یا استفراغ وجود ندارد.
سردرد تنشی اپیزودیک مکرر
10 بار یا بیشتر در سال این سردرد را تجربه خواهید کرد که بین 1 تا 14 روز در هر ماه و بطور متوسط بین 12 تا 180 روز در سال و بدون حالت تهوع اتفاق می افتد. این نوع سردرد ممکن است از 30 دقیقه تا 7 روز به طول انجامد و ممکن است حساسیت به نور یا صدا وجود داشته باشد اما در آن تهوع یا استفراغ وجود ندارد.
سردرد تنشی مزمن
این سردردها به طور متوسط حداقل 15 روز در هر ماه و بیش از 3 ماه رخ می دهند. ممکن است در این وضعیت حالت تهوع خفیف، حساسیت به نور، صدا و یا تمام این موارد را داشته باشید. سردرد ممکن است ساعت ها طول بکشد و قطع شود یا ممکن است ادامه دار باشد. اگر سردردهای تنشی اپیزودیک را تجربه می کنید ممکن است با گذشت زمان دچار سردردهای تنشی مزمن شوید.
سردرد تنشی چگونه درمان می شود؟
هدف از درمان،جلوگیری از بروز سردرد است. مدیریت خوب سردرد به کاهش استرس و تنش بستگی دارد. برخی از این روش ها عبارتند از:
- روزانه سر ساعت معینی به خواب رفتن و بیدار شدن
- روزانه به مدت حداقل 30 دقیقه به طور منظم ورزش کنید
- وعده های غذایی منظم بخورید و هیچ وعده ای را حذف نکنید، «به خصوص صبحانه»
- اجتناب از محرک های سردرد، مانند برخی غذاهای حاوی مواد نگه دارنده و کمبود خواب
- در صورت نیاز در محیطی آرام و تاریک استراحت کنید
- مدیریت استرس (یوگا، ماساژ یا سایر تمرینات آرامش بخش)
آیا می توان از سردردهای تنشی پیشگیری کرد؟
شناسایی و اجتناب از محرک های سردرد ممکن است از سردرد تنشی جلوگیری کند. داشتن یک برنامه منظم خواب، ورزش و برنامه غذایی نیز مفید است. اگر سردرد تنشی به طور منظم یا مکرر رخ دهد، درمان هایی مانند درمان شناختی-رفتاری، آرام سازی درمانی یا بیوفیدبک ممکن است سردرد را کاهش داده یا از بین ببرند. با درمانگر یا پزشک خود در مورد داروهایی برای جلوگیری از سردرد تنشی مشورت کنید. در اغلب موارد، رواندرمانی به کاهش استرس و تنش ناشی از سردرد کمک می کند و فرد با آرام سازی ذهنی مانع پیشرفت سردرد می شود.
نکات کلیدی در مورد سردرد تنشی
- سردردهای تنشی شایع ترین نوع سردرد هستند.
- سردردهای تنشی مزمن شیوع بسیار کمتری دارند و به طور تقریبی سه درصد از بزرگسالان را تحت تأثیر قرار می دهند.
- زنان عموماً بیشتر از مردان دچار سر درد تنشی می شوند
- سردردهای تنشی معمولاً باعث تهوع، استفراغ یا حساسیت به نور نمی شوند.
- سردردهای تنشی هر دو طرف سر را تحت تاثیر قرار می دهند، به آرامی بروز می کنند و به عنوان یک نوار سفت در اطراف سر توصیف می شوند.
- تغییرات سبک زندگی از جمله خواب منظم، ورزش و برنامه غذایی می تواند سردرد را کاهش دهد یا از آن جلوگیری کند.
- در مورد داروهایی برای درمان یا پیشگیری از سردرد تنشی با پزشک یا درمانگر خود صحبت کنید.
منبع: health.harvard.edu
