نقش ورزش در سلامت روان به قدری مهم و شناخته شده است که مقالات علمی بسیار زیادی در دنیا در موردش نوشته شده است. ورزش مداوم به تنهایی می تواند بر روی بسیاری از ناقل های عصبی و هورمونهای بدن تاثیر مثبت بگذارد. این فرآیند باعث بهبود خلق ما می مشود و به نوعی داروی طبیعی و بدون عوارض برای شادابی ما است. اما در اینجا سوال پر تکراری وجود دارد؛ اینکه چگونه می توانیم خود را ترغیب به ورزش کنیم؟
اگر ورزش را هدف گذاری کنید هیچگاه موفق نخواهید شد و در نهایت آن را کنار می گذارید. اما اگر ورزش در سبک زندگی شما جا بگیرد موفق خواهید شد. البته در نظر بگیرید عوامل بسیار زیادی میتوانند جلوی این روند را بگیرند که با شرایط روحی شما در ارتباط است. در این زمینه بهتر است از یک روانشناس ورزشی کمک بگیرید. فردی که ورزش می کند، به غیر از به دست آوردن سلامت روانی، تحت تأثیر سلامت جسمی قرار می گیرد و این دو هر کدام بر روی دیگری تأثیرگذار است.
اما سوال اینجاست که چرا افراد با این همه تأثیرگذاری فعالیت جسمی بر جسم و روحشان، از آن دوری می کنند؟ ورزش کردن یک بینش است که باید به آن رسید. پیش از این وقتی جوامع شهری به این میزان رشد پیدا نکرده بودند و تعداد قابل توجهی از افراد در روستاها زندگی میکردند، به واسطه نوع زندگیشان و درگیری با فعالیت ها و کارهای روزمره شان نیازی به گفتن آنکه باید ورزش کنند وجود نداشت. زنان و مردانی که از ساعت ۵ صبح مشغول به فعالیت جسمی در فضای باز میشدند و همیشه با نشاط و سلامت بودند به همان میزان سروتونین، دوپامین؛ نوراپی نفرین و انکفالین در مغزشان بیشتر میشد که امروزه پس از ورزش های طولانی در یک باشگاه بدنسازی در فردی ایجاد می شود. از اینرو پس از به وجود آمدن جوامع شهری بزرگ، یکجا نشینی، ثابت ماندن و فعالیت های کم افراد در طول روز، ورزش کردن سبکی از فعالیت های واجب مردم جوامع شهری شده است.
بنابراین ورزش کردن یک بینش و سبک زندگی است. در این نوع سبک زندگی باید بدانیم ورزش کردن جزیی از زندگی ما است مثل تمام عادت های روزمره دیگر. در نتیجه باید ورزش کردن را نیز جزء مهمی از روند زندگی خود قرار دهیم و برای آن هیچ بهانه ای را قبول نکنیم. زیرا سلامت جسمی و روانیمان را به صورت مستقیم تحت تأثیر قرار میدهد. جسم با هماهنگی بر روان و روان با هماهنگی جسم با یکدیگر همسو و فعال عمل می کنند.
نقش ورزش در سلامت روان انسان چیست؟
1. ورزش باعث جلوگیری از افسردگی می شود
همانگونه که از ترشح هورمون های شادی در بدن صحبت کردیم، می توانیم به این نتیجه دست پیدا کنیم که ورزش کردن باعث می شود از افسردگی و عوامل ناشی از آن دور بمانیم.
2. قرار گرفتن در محیط سالم
ورزش کردن مخصوصاً در باشگاه های ورزش باعث می شود در محیطی شاد و دلخواه قرار بگیریم. با دیگران معاشرت کنیم و لبخند بزنیم و دوستان جدیدی پیدا کنیم.
3. فعالیت های بدنی ما را از آسیب های اجتماعی دور نگه می دارد
آسیب های اجتماعی اولین و در دسترس ترین فعالیتی است که هر فردی می تواند با قرار گرفتن در محیط ناسالم و با افراد ناسالم آن را بدست آورد. در واقع آسیب اجتماعی راحت تر از آنکه هر فردی احساس کند به ما نزدیک می شود. اما ورزش کردن و فعالیت های مثبت ما را از آسیبهای اجتماعی، افراد ناسالم و محیط های ناامن دور نگه میدارد.
4. فعالیت سریع ذهن در حل مسائل
همانگونه که می دانیم ذهن و جسم هر دو تأثیر مستقیم و مثبتی بر هم دارند و این تأثیر مستقیم باعث میشود سلامت و یا ناسلامت بودن یکی بر دیگری واضحاً عمل کند. بنابراین تمرکز، پیشگیری از خطا، فعالیت سریع ذهن در حل مسائل و مشکلات از جمله دستاوردهای ورزش کردن و تأثیرات جسم بر روح می باشد.
5. ورزش سطح بالایی از اضطراب را پایین می آورد
با فعالیت بدنی و تخلیه هیجانی می توانیم مطمئن باشیم سطح اضطرابمان پایین می آید. باعث میشود کمتر به مسائل حاشیه ای و تفکرات پیش پا افتاده و وسواس گونه که باعث از بین رفتن انرژی ذهنی ما می شود بپردازیم.
افزایش سلامت جسم و روح
اما نکاتی که به واسطه آن می توانیم سلامت جسم و روحمان را بیشتر کنیم و ورزش کنیم را یادآور می شویم.
1. روزانه ورزش کنیم حتی 20 دقیقه
ورزش هر روزه باعث می شود که عادت هر روزه ما شود. ما به این موضوع بپردازیم که امروز حتماً باید زمانی برای ورزش اختصاص بدهیم. این تفکر را داشته باشیم که با انجام ندادن ورزش حتماً وظیفه ای در روز داشته ایم که انجام نداده ایم.
2. برای ورزش کردن ساعت مشخص کنیم
همانگونه که همه فعالیت های مهم زندگی ما ساعت و زمان مشخص دارد و به واسطه آن در زمان مشخص مشغول آن فعالیت می شویم. می توانیم برای جلوه ورزش کردن و مهم دانستن آن در روز ساعت مشخصی بنا به نوع فعالیت شبانه روزیمان اختصاص دهیم. مثلاً ۱۰ دقیقه در روز بین ساعت ۸ تا ۱۱ صبح و یا عصر بین ساعات ۴ تا ۶ زمان مشخص شده ای را برای خودمان و فعالیتمان در نظر بگیریم.
3. رعایت نظم و انضباط
به هر میزان ما در زندگیمان، فردی با انضباط تر و دقیق تر باشیم، در هدف گذاریها و فعالیت هایمان که وابسته به رسیدن به هدف است آسان تر و راحت تر قرار می گیریم. هر چند ممکن است در ابتدا این میزان از نظم، انضباط و قرار گرفتن در این سبک و روش زندگی برایمان دشوار بیاید. اما باید بدانیم دستاورد حاصل از آن بسیار مهم تر و بهتر از هر زمان دیگری میتواند باشد.
4. هدف گذاری های کوتاه مدت را در ورزش فراموش نکنیم
اگر می خواهیم در ورزش کردن دستاوردی داشته باشیم و سلامتی جسم و روحمان را بیشتر کنیم میتوانیم برای خودمان هدفهای کوتاه مدت در نظر بگیریم. مثلاً کاهش وزن با ورزش ماهی یک کیلوگرم که این هدف گذاری مستقیماً به ما اعلام می کند فعالیت ما بی نتیجه نیست. هر کسی که ما را ببیند متوجه می شود به غیر از سلامت روان دچار تغییرات مثبتی در جسم و اندام نیز شده ایم که خود باعث ایجاد اعتماد به نفس و شادی بیشتر می شود.
5. دوستی را با خودمان همراه کنیم
همراهی فردی با ما باعث می شود انگیزه ای اضافه پیدا کنیم. در شرایطی که ممکن است ما نخواهیم ورزش کنیم او می تواند ما را تشویق به ورزش کند و یا همچنین برعکس. در واقع انرژی روانی فردی دیگر که به ما ملحق می شود باعث می شود هم شادی بیشتری را تجربه کنیم و هم بتوانیم از کمک او در مواردی این چنینی بهرمند شویم.
6. اگر امکان ورزش در محیط باز را داریم آن را تجربه کنیم
ورزش در محیط های باز احساس سرزندگی و شادابی بیشتری به ما می بخشد. حتی یک پیاده روی ساده در یک محیط باز و با نشاط باعث می شود احساس سرخوشی ناشی از ورزش برایمان چندین برابر شود. نکته آخر اینکه ورزش کردن به صورت مستقیم بر روان ما اثر می گذارد و اگر در جهت این دست از فعالیت ها قرار بگیریم به مرور می توانیم خود و زندگیمان را در جهت شادی، نشاط، فعالیت های بهتر و مؤثرتر قرار دهیم.
تحقیقات نشان میدهد ورزش میتواند سلامت روان را در برابر اختلالات جدی محافظت کند
از یک بازی دوستانه فوتبال گرفته تا عرق کردن انفرادی در سالن بدنسازی، اکثر ما می دانیم که ورزش برای سلامتی مفید است. اما فراتر از مزایای بدنی آشکار، تحقیقات به سرپرستی دکتر کاتیا سیفکن، متخصص جامعه شناسی ورزشی نشان میدهد که ورزش همچنین میتواند ما را در برابر اختلالات جدی سلامت روانی محافظت کند.
این مطالعه که با همکارانش در دانشکده پزشکی هامبورگ انجام شد، میزان اضطراب و افسردگی 682 ورزشکار تفریحی آلمانی را در شرایط مختلف ورزشی (میزان و شدت)، محیط (داخل و خارج از منزل) و زمینه (ورزشهای فردی یا تیمی)، ارزیابی کرد. افرادی که کمتر از 2.5 ساعت در هفته ورزش میکنند در معرض افزایش اضطراب و افسردگی هستند.
این تحقیقات نشان میدهد ورزشکارانی که از دستورالعمل های سازمان بهداشت جهانی (WHO) پیروی میکنند (150 دقیقه فعالیت بدنی با شدت متوسط در طول هفته برای بزرگسالان سالم 18-64 ساله) وضعیت سلامت روانی بهتری دارند.
دکتر کاتجا سیفکن میگوید این یافته ها بینش های ارزشمندی برای سلامت روان دارند، به ویژه اینکه در توصیه های بهداشت عمومی در حین ورزش، بهداشت روانی اغلب نادیده گرفته میشود. اختلالات بهداشت روانی یکی از مهمترین چالش های سلامتی دوران ما است که به طور قابل توجهی به بار بیماری های جهانی کمک میکند. ورزش بخش مهمی از ایجاد و حفظ سلامت جسمی و روانی مثبت است، اما مهم است که بدانیم شرایط مختلف ورزش میتواند به طرق مختلف بر سلامت روان تأثیر بگذارد.
درک عواملی که میتوانند بر افسردگی و اضطراب تأثیر بگذارند ضروری است، اما تاکنون، شواهد کافی در مورد انواع بهینه فعالیت ها یا میزان مورد نیاز برای سلامت روان مثبت وجود ندارد. در این مطالعه، ما دریافتیم افرادی که توصیه های فعالیت بدنی را رعایت نکرده اند، نمرات افسردگی بالاتری را گزارش کرده اند، فارغ از اینکه در داخل خانه یا خارج از خانه، به صورت جداگانه یا تیمی تمرین میکنند.
ما همچنین دریافتیم که کمترین نمرات افسردگی و اضطراب بیشتر در بین ورزشکاران تیم داخل سالن مشاهده میشود، اما ورزشکارانی که تمرینات بدنی شدید انجام میدهند اغلب سطوح بالاتری از افسردگی را ثبت می کنند.
اثرات درازمدت ورزش بر سلامت روان
ورزش می تواند اثرات دراز مدت در سلامت روان ایجاد کند. محققان روی 9688 کودک که تجربیات بد در دوران کودکی مثل آزار و اذیت جسمی و جنسی، یا غفلت عاطفی داشتند مطالعه کردند. آن ها دریافتند که آن دسته از کودکانی که در ورزش های گروهی شرکت می کردند، از سلامت روان بیشتری برخوردار بودند.
منبع: news-medical.net
