داروی لیتیوم چیست و برای چه مواردی تجویز می گردد؟

لیتیوم از جمله داروهای تثبیت کننده خلق است. این گروه از داروها برای به وجود آوردن حالت متعادل روحی و روانی در فرد مورد استفاده قرار می گیرند. داروی لیتیوم به عنوان یک دارو خوراکی مورد استفاده قرار می گیرد. برای اینکه بتوانید به شکل صحیح از دارو بهره مند شوید بهتر است از روانپزشک دارو بگیرید، در اینجا مکث ما تنها اطلاعات تکمیلی را به شما ارائه می دهیم.

معرفی داروی لیتیوم

داروی لیتیوم را با نام های دیگری نیز می شناسند نظیر:

• سیترات دی لیتیوم
• کربنات دی لیتیوم
• لیتیوم اوروتات
• اتمی شماره 3

نام های تجاری داروی لیتیوم چیست؟

• لیتیوم شامل لیتومید
• اسکالیت
• لیتونا

لیتیوم از کلمه یونانی «لیتوس» گرفته شده و معنی کلمه «سنگ» را تداعی می کند. علت این نامگذاری نیز کاملاً مشخص است. لیتوس به عنوان یک عنصر مشترک در سنگ ها شناخته می شود. تقریباً تمامی سنگ ها دارای لیتوس می باشند. لیتیوم توسط FDA تایید شده و برای درمان اختلال دوقطبی مورد استفاده قرار می گیرد. مکمل های لیتیوم نیز می تواند به عنوان دارو مورد توجه قرار بگیرند. در واقع مکمل های تولیدی لیتومید با دوز مصرفی کمتری عرضه می شوند. به همین خاطر برخی از افراد مکمل ها را به داروی اسکالیت ترجیح می دهند.

کاربرد لیتومید

داروی لیتیوم برای تثبیت وضعیت روحی فرد مورد استفاده قرار می گیرد. به همین خاطر به عنوان داروهای تثبیت کننده خلق معرفی می شود. لیتیوم برای درمان اسکیزوفرنی، افسردگی و اختلال دوقطبی کاربرد دارد.

نحوه عملکرد اسکالیت

بسیاری از افراد تمایل دارند اطلاع جامعی درباره عملکرد لیتومید به دست آورند. واقعیت امر این است که نحوه تاثیرگذاری و عملکرد لیتیوم چندان روشن و شناخته شده نیست. در واقع ممکن است لیتیوم سبب بالا بردن فعالیت و عملکرد پیام رسان های شیمیایی مغز شود. در نتیجه به بهبود اختلال های روانی کمک نماید. نقش مکمل بودن لیتیوم نیز می تواند بر روی سایر فعالیت های بدن همچون رشد سلول های خونی تاثیر مثبت داشته باشد.

درمان اختلال دوقطبی با لیتونا

از لیتومید یا لیتیوم برای درمان حالات روحی نامساعد همچون شیدایی، اختلال های دوقطبی استفاده می شود. اختلال دوقطبی یک وضعیت روحی دوگانه را در فرد ایجاد می کند. فردی که به اختلال دوقطبی دچار است، حالتی از بیماری جنون-افسردگی را تجربه می نماید. این قرص برای کاهش شدت و فرکانس ایپزودهای جنون به شکل روزانه مورد استفاده قرار می گیرد. بیماران اختلال دوقطبی از نظر خلقی بسیار نامتعادل به نظر می رسند و به داروهای تثبیت کننده خلق نیاز دارند. تغییرات خلقی با شدت بسیاری در بیماران اختلال دوقطبی اتفاق می افتد. در واقع در اختلال دوقطبی فرد به راحتی از حالت مانیک یا هیجان زده همچون احساس خوب کاذب و عصبانیت غیرمعمول به حالت افسردگی و غمگینی تغییر می یابد.

نکات مهم در مصرف لیتومید

• عملکرد لیتیوم بر روی سیستم عصبی مرکزی می باشد. این عملکرد به فرد بیمار کمک می کند تا کنترل بیشتری بر احساسات خود داشته باشد.
• اثرات لیتومید باید توسط فرد مصرف کننده و دیگر اعضای خانواده درک شود. میزان تاثیر لیتیوم با توجه به پاسخ فردی بدن بیمار و مقدار مصرفی دارو متفاوت خواهد بود.
• لیتومید با اشکالی نظیر محلول، قرص و کپسول عرضه می شود و فقط با تجویز پزشک مورد مصرف قرار می گیرد.
• مصرف داروی لیتومید می تواند علیرغم تاثیر مثبت با عوارض نیز همراه باشد. پزشک شما تشخیص می دهد که مصرف داروی لیتومید برای شما ضرورت دارد یا خیر؟
• بروز حساسیت می تواند از عوارض داروی لیتومید باشد. در صورت بروز آلرژی بهتر است موضوع را با پزشک خود در جریان بگذارید.
• مصرف قرص لیتومید برای کودکان کمتر از 7 سال ممنوعیت دارد. در واقع درباره تاثیر داروی لیتیوم بر روی کودکان زیر 7 سال مطالعات چندانی انجام نشده است.
• بیشتر سالمندان و افراد مسن به مشکلاتی نظیر اختلال های کلیوی، بیماری قلبی، بیماری کبدی دچار هستند. بنابراین برای مصرف قرص لیتومید نیاز به تنظیم روزانه دارو و تجویز پزشک دارند.

تداخلات دارویی لیتیوم

لیتومید با داروهای بسیار زیادی تداخل دارد. منظور از تداخل دارویی این است که مصرف دو داروی نامبرده با هم باعث تشدید یا تضعیف اثر یکی از داروها یا هر دو می شود. بنابراین بهتر است در چنین مواقعی دو دارو با اختلاف زمانی از هم مصرف شوند یا دوز مصرفی دارو توسط پزشک تغییر پیدا کند.

• داروهای کنترل فشار خون و ACE مانند انالاپریل و کاپتوپریل
• داروهای ضد درد و التهاب (مسکن های غیر استروئیدی) همچون ناپروکسن و ایبوپروفن
• داروهای مسدودکننده (آنتاگونیست) گیرنده های آنژیوتانسین همچون والاسارتان، لوزارتان
• قرص هایی که برای بهبود وضعیت روحی تجویز می گردند. مانند هالوپریدول، فلوکستین، کلروپرومازین، تیوتیکسین
• قرص های افزایش دهنده ادرار(دیورتیک) مانند فوروزماید، هیدروکروتیازید
• در حین استفاده از لیتومید از مصرف الکل، محرک های روانی، کافئین، تنباکو و مواد مخدر بپرهیزید.

اگر در زمان تجویز لیتومید یا داروی لیتیوم توسط روانپزشک به مشکلاتی نظیر اختلال کلیوی، سندرم بروگادا (بیماری قلبی)، کاهش شدید آب بدن، اسهال، تعریق، عفونت، تب، ضعف عضلانی، وضعیت جسمانی تضعیف شده، سیستم دفاعی ضعیف، سدیم پایین خون (هیپوناتمی)، بیماری مغزی (سندرم انسفالوپاتی)، مشکلات تیروئیدی همچون گواتر، مشکلات سیستم عصبیدچار هستید، با پزشک در میان بگذارید. لیتیوم می تواند افزایش دهنده این عوارض باشد.

نکته؛ لیتومید را طبق دستور روانپزشک مصرف کنید، ما در مرکز مشاوره اینجا مکث با داشتن چندین روانپزشک آماده ارائه خدمات ارزیابی، تشخیص و تجویز دارو طبق نظر روانپزشک می باشد. از مصرف طولانی مدت دارو بدون صلاحدید متخصص اعصاب و روان بپرهیزید. دوز مصرفی دارو را با توجه به نظر شخصی کم یا زیاد نکنید.

لیتومید در درازمدت تاثیر خود را نشان می دهد. بنابراین برای مشاهده تاثیر دارو حدود سه هفته صبر کنید. پزشک شما باید از رژیم کم نمک یا کم سدیم شما اطلاع داشته باشد. کمبود نمک نیز می تواند آثار نامطلوبی در رژیم غذایی به همراه داشته باشد. داروی لیتومید می تواند به طور طبیعی میزان نمک را در بدن کاهش دهد.

نحوه مصرف لیتومید

نظر پزشک خود را در رابطه با نوشیدن مایعات اضافی با داروی لیتومید بپرسید. بعضی از افراد در حین مصرف لیتومید نیاز به دریافت آب اضافی دارند.

از خرد کردن، شکستن و جویدن قرص لیتومید بپرهیزید و آن را به شکل کامل ببلعید. برای استفاده از لیتومید محلول از فنجان دارو، قاشق اندازه گیری یا سرنگ خوراکی کمک بگیرید. در این صورت از حد واقعی دارو بهره مند خواهید شد.

لیتیوم با توجه به اشکال مختلف با مقدار و دوزهای مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد. بنابراین لیتومیدها را طبق دستور پزشک و در ساعات مشخص مصرف نمایید. برای اثرگذاری لیتومید نیاز دارید دارو را به شکل مرتب و با دوزهای صحیح مورد استفاده قرار دهید. لیتومید در دوران مصرف باید با میزان ثابت شده در خون همراه باشد. بنابراین مصرف دارو باید مرتب و منظم باشد.

لطفا جهت مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر با شماره های زیر تماس بفرمایید:

22006198 - 021 22004925 - 021

دوز مصرفی لیتومید

میزان دوز مصرفی دارو توسط پزشک متخصص مشخص می گردد. دوز مصرفی لیتومید با توجه به قدرت دارو تعیین می گردد. ساعات مصرف و میزان استراحت بین هر داروی لیتومید طبق صلاح دید پزشک و میزان جدی بودن مشکل بیمار تعیین می شود.

اگر بیمار به شیدایی حاد مبتلا است:

• برای کودکان بالاتر از 7 سال (با وزن بیشتر از 30 کیلوگرم) و برای بزرگسالان از 10 میلی لیتر لیتیوم محلول یا 600 میلی گرم قرص خوراکی به صورت 2 تا 3 بار در روز استفاده می شود.
• در کودکان 7 سال به بالا با وزنی برابر با 20 تا30 کیلوگرم از لیتیوم محلول به میزان 10تا25 میلی لیتر و قرص لیتیوم به اندازه 600 تا 1500 میلی گرم در دوزهای منقسم روزانه استفاده می شود. دوز تعیینی شما توسط پزشک مشخص می گردد.
• کودکان 7 سال به بالا با وزن کمتر از 20 کیلوگرم نیز طبق دستور پزشک اقدام به مصرف لیتومید می نمایند.

برای درمان طولانی مدت بیماری، مصرف لیتومید به طریق دستور زیر می باشد:

• کودکان بیشتر از 7 سال (با وزن بیش از 30 کیلوگرم) بین 300 تا 600 میلی گرم قرص لیتومید و حدود 5 الی 10 میلی لیتر از لیتیوم محلول را استفاده می کنند. این دوز مصرفی بین 2 تا 3 وعده تقسیم می گردد.
• کودکان 7 سال به بالا با وزن 20 تا 30 کیلوگرم حدود 10تا20 میلی لیتر از لیتومید محلول و حدود 600 تا 1200 میلی گرم قرص لیتومید در دوزهای تقسیم شده را دریافت می کنند.

دوز خوراکی دارو برای شیدایی حاد:

• برای کودکان 12 ساله و بزرگسالان برابر با 900 میلی گرم در روز است. این میزان دوبار در روز دریافت می شود. همچنین ممکن است 600 میلی گرم قرص خوراکی به شکل سه بار در روز برای بیمار تجویز شود.

نگهداری از داروی لیتومید

قرص لیتیوم را از رطوبت، حرارت و نور مستقیم محافظت کنید. داروی لیتومید را در دمای اتاق نگهداری نمایید.

کنترل عوارض لیتیوم

استفاده طولانی مدت از لیتومید می تواند مشکلات زیادی را برای افراد مختلف ایجاد کند. بنابراین بهتر است برای کنترل عوارض ناخواسته داروهای تثبیت کننده خلق، تحت آزمایش های متعدد همچون بررسی وضعیت کلیه، آزمایش ادرار و خون قرار بگیرید.

عوارض لیتیوم در دوران بارداری

• عوارض احتمالی دارو
• گیجی، عدم آگاهی
• تکرر ادرار، تشنگی زیاد
• کندی ضربان قلب
• ضعف عضلانی یا خستگی بیش از اندازه
• مشکلات تنفسی
• سفت شدن عضلات دست و پا
• افزایش وزن
• تاری دید
• احساس درد و سوزش در قفسه سینه
• سرفه
• کهیر
• مشکل در صحبت کردن
• آبریزش
• دهان خشک

داروهای تثبیت کننده خلق بسیار متفاوت هستند. در صورت حساسیت به لیتومید بهتر است از داروهای معادل یعنی لاموتریژین، کاربامازپین بهره مند شوید. به طور کلی داروهای تثبیت کننده خلق مستقیماً بر روی سیستم عصبی اثر می گذارند. به همین خاطر از حساسیت بیشتری برخوردار هستند. داروهای تثبیت کننده خلق باید با مجوز پزشک و زیر نظر او مورد استفاده قرار بگیرند. در این صورت از عوارض جانبی و احتمالی داروی لیتیوم جلوگیری خواهد شد.

منابع: mayoclinic.org، webmd.com