اعتیاد به تلویزیون نمونه ای از اعتیاد به فناوری و ارتباطات نظیر بازی های ویدئویی است که به رفتاری خارج از کنترل مربوط به رسانه تلویزیون گفته می شود. اعتیاد به تلویزیون بی تفاوتی عمومی، بی توجهی نسبت به مسئولیت ها، منفی گرایی و خیال پردازی را در پی دارد. اعتیاد به تلویزیون شامل اعتیاد به فیلم، سریال و اخبار می باشد که در ادامه به تشریح آن ها می پردازیم.
اعتیاد به تلویزیون، فیلم و سریال
از علل اعتیاد به فیلم و سریال می توان به سهولت دسترسی اشاره کرد. شما می توانید با یک جست و جوی ساده در اینترنت فیلم یا سریال مورد نظر خود را بیابید، بدون معطلی بارگذاری کنید و به تماشای آن بنشینید. همچنین اگر از سیستم هایی مانند Netflix و Hulu استفاده می کنید، با پرداخت ماهیانه ناچیز امکان دسترسی به چند صد گزینه برایتان فراهم می شود.
شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که تصمیم می گیرید فقط یک قسمت از یک سریال را ببینید، اما وقتی به خودتان می آیید که سه یا چهار قسمت از آن را تماشا کرده اید. تماشای قسمت پشت قسمت یک سریال احساس خوبی دارد، اما چرا اینطور است؟ به دلیل مواد شیمیایی آزاد شده در مغز. هنگامی که از کاری لذت می برید، مغز شما دوپامین تولید و احساسات لذت بخش حاصل از آن مثل پاداش عمل می کند که باعث می شود بخواهید به تماشا کردن ادامه دهید.
اعتیاد به اخبار
ممکن است شما هم از آن دسته افرادی باشید که به محض طلوع خورشید، در طول روز، پیش از رفتن به رختخواب و به طور کلی هر زمان که بتوانند، اخبار را پیگیری می کنند تا ببینند دنیا دست کیست، اما واقعاً چه اهمیتی دارد که دنیا را کی اداره می کند و چه اتفاقاتی در آن رخ داده است؟ از قدیم گفته اند هر چه شد، شما کلاه خودتان را بچسبید تا باد نبرد! بهتر نیست به اداره زندگی خود بپردازیم؟ شاید اگر موفق عمل کنیم، روزی دنیا را به دست ما هم بدهند.
کتاب های بسیاری با موضوع تغذیه سالم و مناسب نوشته شده اند. پزشکان زیادی در این حوزه فعالیت می کنند. رژیم های متنوعی با این هدف توصیه می شوند، اما تغذیه ذهن از قلم افتاده است، درحالیکه باید بیش از هر چیزی مراقب غذایی باشیم که به خورد آن می دهیم. پیگیری اخبار در ساعات اولیه صبح به لیوان آب یخی می ماند که روانۀ معده خالی می شود. سرمای اخبار مغزتان را فرا می گیرد و اجازه تفکر را از شما سلب میکند.
همچنین دنبال کردن اخبار پیش از آنکه به رختخواب بروید آثار زیانباری در پی دارد. آیا می دانستید آنچه پیش از خواب می بینید، می شنوید، احساس و تجربه می کنید در خواب ادامه می یابد؟ این یعنی شما می بایست مراقب ورودی های مغزتان باشید. اگر آن را با اخبار پر کنید، دیگر جایی برای خلاقیت و افکار مثبت باقی نمی ماند.
از مصرف زیاد اخبار بپرهیزید زیرا:
- خبرها موجب گمراهی می شوند و ممکن است شما را به اشتباه بیندازد، چرا که به جای تمرکز روی مهمترین بخش یک رویداد، سعی در بزرگنمایی بخش جنجالی و هیجان انگیز آن دارند.
- بسیاری از اخبار به شما ارتباطی ندارد. اگر میان اخبار روزانه بگردید، موارد معدودی را خواهید یافت که به بهبود مهارت ها، ارتقا کسب و کار و تصمیم گیری های مهم شما کمک می کند.
- خبرها احساس برانگیز و استرس زا هستند که می تواند برای سلامت شما مضر باشد.
- خبرها خلاقیت، قدرت تفکر، تحلیل و تشخیص را از شما می گیرند.
- پیگیری انبوه اخبار بسیار وقت گیر است.
پیامدهای اعتیاد به تلویزیون
- افرادی که روزانه 6 ساعت تلویزیون تماشا می کنند، 4.8 سال کمتر از افراد سبک تر و غیر بیننده عمر می کنند.
- متخصصان بهداشت و سلامت توصیه می کنند هر هفته به طور متوسط 2.5 ساعت ورزش کنید. ممکن است با تماشای بیش از اندازه تلویزیون وقت کافی برای عمل به توصیه فوق را نداشته باشید که بدون شک با گذشت زمان سلامت شما تحت تاثیر قرار می گیرد.
- اعتیاد به تلویزیون بر روابط خانوادگی تاثیر بسزایی دارد. شما قادر نخواهید بود آنقدر که باید، با خانواده خود وقت سپری کنید و حتی اگر این کار را انجام دهید، لذتِ باهم بودنی در کار نیست؛ فقط می خواهید وقت بگذرد و تمام شود تا بتوانید به تماشای دوباره برگردید.
- هر چه بیشتر تلویزیون تماشا کنید، بیشتر افرادی که به نظر می رسد ثروتمندتر از شما هستند را میبینید. تحقیقات نشان می دهد که در این صورت درآمد افراد را بیش از حد ارزیابی خواهید کرد و ارزش درآمد خود را دست کم می گیرید. بنابراین از خود ناراضی می شوید. به علاوه در تلویزیون خشونت، خیانت و رفتارهای غیر اخلاقی موج می زند و نهایتاً شما این موارد را در زندگی واقعی خود تصور می کنید و ممکن است نتیجه بگیرید که دنیا از امنیت کمتری برخوردار است و بهتر است در خانه بمانید و بیشتر تلویزیون تماشا کنید.«ریچارد کانر»
- اعتیاد به تلویزیون می تواند حس ناخوشایند یا گناه به همراه داشته باشد، زیرا شما را از انجام کارهای ضروری یا سرگرمی ها و فعالیت های مورد علاقه باز می دارد.
- استفن کاوی در کتاب هفت عادت مردمان موثر می گوید: تعطیلات که زیاد هم طول می کشند، فیلم و سریال زیاد، تلویزیون زیاد، بازی های ویدئویی زیاد و به طور کلی اوقات فراغت بی نظمی که در آن فرد کمترین مقاومت را از خودش بروز می دهد، به تدریج موجب هدر رفتن زندگی می شود؛ به طوری که ظرفیت ها خاموش می ماند، استعدادها رشد نمی یابد، ذهن و روح خالی از انرژی می شود و خواسته های قلب تحقق پیدا نمی کند.
- ایجاد مشکلات خواب، ایجاد تعصبات سیاسی و اجتماعی، پرخاشگری، نقص شناختی مثل کمبود توجه یا بیش فعالی، تحت تاثیر قرار گرفتن توانایی های فرد در خانه یا محل کار، چاقی، ضعف بدنی، افزایش سطح کلسترول، کاهش آمادگی قلبی و تنفسی، تاثیر منفی در پیشرفت تحصیلی، عدم توانایی در حفظ و بهبود روابط و مدیریت بحران از دیگر پیامدهای اعتیاد به تلویزیون به شمار می روند.
9 راه ترک اعتیاد به تلویزیون
- تلویزیون را فقط برای تماشای یک برنامه به خصوص روشن کنید. اگر بی حوصله و بدون برنامه پای تلویزیون بنشینید و کانال ها را مدام تعویض کنید تا یک برنامه جالب بیابید وقت زیادی را هدر خواهید داد.
- تماشای تلویزیون را کمی دشوار کنید. برای مثال مبلمان را روی قفسه های کتاب، شومینه یا پنجره متمرکز کنید تا تلویزیون نقطه کانونی نباشد.
- یک اتاق به عنوان اتاق تلویزیون تعیین کنید تا مجبور باشید برای تماشای هر چیزی، از کوتاه ترین تا طولانی ترین برنامه ها به آنجا بروید.
- تماشای تلویزیون را به عنوان یک جایزه برای فعالیت های دیگر در نظر بگیرید. به عنوان مثال می بایست به مدت 30 دقیقه پیاده روی یا مطالعه کنید تا بتوانید به سراغ تلویزیون بروید.
- چند دقیقه یا چند ساعت می خواهید تلویزیون تماشا کنید؟ به محض نشستن تایمر را تنظیم کنید و به محض زنگ خوردن از روی کاناپه بلند شوید.
- کنترل تلویزیون را از خود دور کنید. حالا باید برای هر بار تعویض کانال یا تنظیم صدا بلند شوید. بدین ترتیب تماشای تلویزیون برخی از جذابیت های خود را از دست می دهد.
- سایر علایق خود را توسعه دهید. وقتی کاری برای انجام دادن داشته باشید، وقتتان را با تماشای تلویزیون هدر نخواهید داد. پس برای خودتان کار بتراشید. به یک باشگاه بروید. در کلاس نقاشی، رقص، موسیقی، آشپزیثبت نام کنید. یک زبان جدید یاد بگیرید یا یک تجارت راه بیاندازید. راه های بی شماری پیش رویتان است.
- یک دفترچه بردارید و دقایق یا ساعاتی که روزانه پای تلویزیون صرف می شود را ثبت کنید. دارن هاردی، مدیر مجله موفقیت می گوید: تا زمانی که چیزی را اندازه نگیرید، نمی توانید آن را مدیریت کنید یا بهبود بخشید. بدین ترتیب تا زمانی که از اقدامات خود آگاه و نسبت به آن ها پاسخگو نباشید، قادر نخواهید بود از تمام آنچه هستید بهره ببرید.
- اهداف خود را در زندگی مشخص کنید. وقتی هدف داشته باشید و در مسیر دستیابی به آن قدم بردارید، به راحتی می توانید هر چیزی که حواستان را پرت می کند و به نوعی یک مانع محسوب می شود را کنار بگذارید.
- با دیگران ارتباط برقرار کنید. استفاده از تلوزیون برای کنار آمدن با تنهایی می تواند شما را از یافتن راه حل های بلند مدت، مانند پیدا کردن دوستان جدید یا قرار ملاقات، باز دارد. اگر تعامل اجتماعی برای شما دشوار است، صحبت با یک درمانگر می تواند کمک کننده باشد. به عزیزان خود نزدیک شوید، در یک مکان عمومی وقت بگذرانید یا در یک کار گروهی شرکت کنید. وقتی در موقعیت های اجتماعی راحت تر شدید، سعی کنید زمانی که با دیگران می گذرانید را افزایش و تماشای تلوزیون را کاهش دهید. صحبت درباره مشکلات معمولا سودمندترین رویکرد است.
