پیش از صحبت در مورد درمان بازیهای آنلاین بایستی بدانیم که بازی واقعاً مهم است و به آرامش و خوش بودن شما کمک میکند اما بازی های فیزیکی نه کامپیوتری. با این وجود چیزی که فکر میکنید فقط برای خوش گذراندن انجام میدهید، میتواند به یک مورد هولناک در زندگی شما تبدیل شود که کنترل زندگی شما را در دست بگیرد و به یک اعتیاد تمام عیار واقعی تبدیل شود. طبق پژوهشهای ژورنالهای معتبر خارجی متاسفانه خانواده هایی که برای راحتی خود و ساکت ماندن فرزندشان گیم را به اتاق او میبرند، نمیدانند که آن کنسول بازی یا چیزهای از این دست با مواد مخدر فرقی ندارد.
دلهره آورترین و هولناک ترین اعتیاد قرن
اعتیاد به بازی های کامپیوتری یا اعتیاد به بازی های گروهی گیم نت از جمله مشکلاتی است که گریبان گیر انسان امروز شده و مخرب زندگی بسیاری از افراد است. بازیهای کامپیوتری آنلاین، فضایی غیر واقعی اما هیجان انگیزی را برای کاربران خود فراهم کرده است. در این فضا هر فردی میتواند به جای شخصیت های اصلی داستان، بازی و مبارزه کند. این امر علاوه بر هیجان، حس غرور و سرخوشی را نیز به همراه دارد. در واقع در بازی های کامپیوتری موقعیتی برای تجربه حس قهرمانی به وجود می آید. علاوه بر این طراحان این بازی ها، به جنبه اعتیاد آور بودن آنها توجه ویژه ای کرده اند. در واقع آنها برای حفظ بازار فروش خود مجبورند که نظر گیمرها را آنقدر جلب کنند که آنها قادر به ترک بازی نباشند.
بیشترین آمار اعتیاد به بازی های کامپیوتری به قشر نوجوان و بعد از آن جوان جامعه اختصاص دارد. این امر موجب شده است که پویایی نوجوانان از بین برود. از طرفی آنها آنقدر در فضای غیر واقعی غرق میشوند که فعالیت های خود را در دنیای واقعی فراموشی میکنند. به گونه ای که میتوان شاهد منفعل شدن آنها در تمامی زمینه ها بود. بدون شک این رکود شخصیتی علاوه بر پیامدهای منفی فردی، موجب بروز مشکلات اجتماعی نیز میشود.
آیا بازی میتواند تبدیل به اعتیاد شود؟
بازیها زمانی به اعتیاد برای افراد تبدیل میشوند که وقتی شخص شروع به بازی میکند، خود را در رابطه و در قالب شخصیت های بازی حس کند. در واقع فرد قصد دارد برای رسیدن به اهداف شخصیت بازی، انجام آن را ادامه دهد و یا اینکه در قالب یک عضو تیم ورزشی برای رسیدن به موفقیت آن تیم تلاش کند. زمانی که افراد بازی میکنند، مغز آنها اندروفین تولید میکند، اتفاقی که توسط قماربازان و یا افراد معتاد به مواد مخدر یا روانگردان مثل گل ماری جوانا تجربه شده است. اگر یک نوجوان معتاد به بازی های آنلاین برای انجام تکالیف و کارهای درسی خود نیاز به استفاده از کامپیوتر را داشته باشد، دچار وسوسه خواهد شد که همین موضوع کار درمان به اعتیاد بازی های آنلاین را سخت تر از فردی میکند که تنها برای بازی به سراغ کامپیوتر می رود.
آسیب های اعتیاد به بازی های آنلاین به مغز
اعتیاد به بازی آنلاین
اعتیاد به معنای عادت کردن و وابستگی شدید به چیزی است که بدون تفکر و تأمل شکل می گیرد و ترک آن همراه با فشارهای روانی و جسمی است. بسیاری از افراد در هنگام مصرف موادد و مصرفی یا غیر مصرفی، ممکن است سرحال، خوشحال، عصبانی و یا خشن شوند و در خلق و خو، اضطراب، افسردگی، پرخاشگری فرد اثر می گذارد و همچنین موجب می شود فرد دچار فراموشی یا بی توجهی شود.
اشتباه حیرت انگیز والدین برای درمان اعتیاد فرزندشان
بسیار از والدین پس از آنکه بازی فرزند آن ها به روزی +10 ساعت رسیده است تازه فکر میکنند که انگار یک جای کار مشکل دارد و بعد از آن با تحدید سعی می کنند مشکل فرزند خود را حل کنند که نه تنها در این کار که با تحقیق یر روی بیش از 20 هزار کیس در آمریکا انجام شده است شدنی نیست!! بلکه کار تراپیست اختصاصی این وابستگی به گیم را نیز سخت تر میکند!!. اعتیاد به بازی های آنلاین بیشتر زمانی است که فرد بازی میکند تا خود را در قالب شخصیت های بازی حس یا همزاد پنداری کند و مقصود فرد از بازی کردن، رساندن شخصیت بازی به اهدافش است و به بازیکنان این اجازه را میدهد که رفتار بسیار متفاوتی از شخصیت عادی خود نشان دهند و در مواردی که فرد یک شخصیت آرامی دارد به شخصیت مهاجمی تبدیل شود. در بسیاری از موارد دیگر بازی کردن مسیری برای فرار از واقعیت های زندگی است که کودک به درستی آن را نیاموخته است.
اعتیاد به بازی های آنلاین به معنای وابستگی به بازی و ناتوانی در کنترل آن است که به ایجاد اختلال در چرخه طبیعی زندگی و عملکرد تحصیلی، شغلی و اجتماعی می انجامد. فرد معتاد به بازی، در زمان عدم دسترسی، دچار مشغولیت ذهنی و میل به بازی کردن میشود.
اعتیاد به بازی موبایل
جنبه اعتیاد آور بودن بازی هایی که قابلیت نصب بر روی گوشی های موبایل را دارند بیشتر از دیگر بازی ها است. گوشی موبایل یکی از وسایل در دسترس است که فرد میتواند در هر زمان و مکانی به آن دسترسی داشته باشد. به همین دلیل بسیاری از طراحان بازی های کامپیوتری به طراحی نسخه هایی که قابل نصب بر روی گوشی هستند، روی آورده اند. در سطح جامعه افراد بسیار زیادی به بازی موبایل اعتیاد پیدا کرده اند. این دسته از افراد ناخواسته اسیر تله های اعتیاد آور این بازی ها شده اند. در واقع نیت اولیه آنها سرگرمی در بازه زمانی کوتاهی بوده است. اما بعد از مدتی آنها به دلیل اعتیاد، تمام وقت خود را صرف این قبیل بازی ها میکنند. روش درمان اعتیاد به بازی های کامپیوتری تنها یک گزینه است و آنها هم مراجعه به کلینیک های روانشناسی است.
دانلود بازی اعتیاد آور فارسروید
بازی های کامپیوتری اعتیاد آور زیادی به صورت رایگان و یا با بهای اندک توسط سایت فارسروید عرضه شده است. بازی های کامپیوتری این سایت از جمله بازی هایی است که دانلود آنها مساوی با اعتیاد است. بنابراین درست ترین روش درمان اعتیاد به بازی های کامپیوتری مراجعه نکردن به این قبیل سایت ها است. زیرا در این سایت ها تمامی بازی ها با ورژن های جدید ارائه میشود (بدون شک ورژن های جدید هر بازی هیجان انگیز تر از ورژن های قبلی است). همچنین امکان دسترسی پیدا کردن به جدیدترین بازی ها نیز در آنها وجود دارد. پس بهتر است فرد معتاد به بازی های کامپیوتری خود را در معرض عوامل وسوسه کننده قرار ندهد.
بازی های اعتیاد آور آنلاین
مراحل مختلف بازیهای کامپیوتری به گونه ای است که حس هیجان، کنجکاوی، ماجراجویی و غیر هگیمر را تحریک میکند. بنابراین فرد ساعت ها بدون آنکه متوجه گذر زمان باشد، درگیر بازی خواهد بود. علت اعتیاد آور بودن این بازی ها به مقابله سریع و در لحظه با دشمن مرتبط می شود. در واقع فرد میتواند خشم و هیجان خود را در سریع ترین حالت ممکن انتقال دهد و بلافاصله نتیجه آن را مشاهده کند. همچنین در نظر گرفتن سیستم پاداش دواپامنرژیک و جایزه لیمبیکی نیز در این امر بی تاثیر نیست. در نهایت نباید از دنیای رقابت این فضا غافل شد.
بازی اعتیاد آور پابجی (pubg)
در راستای پرداختن به روش درمان اعتیاد به بازی های کامپیوتری لازم است توضیح مختصری در خصوص بازی پابجی داده شود. بازی پابجی یکی از بازی هایی است که بسیار مورد توجه قشر جوان واقع شده است. این بازی نوعی نبرد رویال است که به جنبه اعتیاد آور بودن آن به خوبی پرداخته شده است. به همین دلیل میتوان بر روی تلفن همراه طیف وسیعی از جوانان، این بازی را مشاهده کرد. خشونت و اعتیاد آور بودن بازی پابجی موجب منفعل شدن قشر وسیعی از جوانان شده است.
بازی های اعتیاد آور ps4
شباهت بازی های کامپیوتری به جهان واقعی موجب افزایش جذابیت این بازی ها میشود امری که به طور ویژه در طراحی پلی استیشن 4 در نظر گرفته شده است. بازی با ps4 به معنای قرارگیری در فضایی حقیقی با بالاترین کیفیت صدا و تصویر است. به همین دلیل خرید این پلی استیشن با اعتیاد به بازی های کامپیوتری همراه خواهد بود. طراحان این پلی استیشن تمامی شرایط ایده آل برای بازی را در نظر گرفته اند. در واقع ساختار دسته ها، کیفیت تصویربه گونه ای است که جسم خستگی را تجربه نمیکند به همین دلیل گیمر میتواند ساعات زیادی را به بازی اختصاص دهد. هر چند که در ایران در اکثر موارد افراد با گوشی خود بازی می کنند.
بازی های اعتیاد آور دوتا (Dota)
یکی دیگر از بازی هایی که میتواند به شدت گیمرها را دچار اعتیاد کند بازی دوتا است. گروهی بودن این بازی سبب شده است که رقابت شخصیت های بازی به دنیای واقعی نیز نفوذ کند به طوری که گیمرها در خارج از بازی نیز به رقابت می پردازند. گرافیک سه بعدی و آپدیت های هفتگی این بازی گیمرها را وادار میکند که زمان بیشتری را (برای کسب امتیاز و بهبود جایگاه خود) به بازی اختصاص دهند.
بازی های اعتیاد آور آیفون
گوشی های آیفون قادرند بازی های کامپیوتری را در سطح بالاتری از سایر گوشی ها پشتیبانی کنند. به همین دلیل دارندگان گوشی آیفون از بازی روان تر و با کیفیت تری بهره مند هستند. با توجه به اینکه میزان دسترس پذیری گوشی آیفون به برنامه های مختلف در ایران محدود است، عرضه کنندگان بازی های کامپیوتری به این نکته توجه ویژه ای داشته اند. به گونه ای که تمامی گیمرها میتوانند به تمامی بازی های کامپیوتری متناسب با مدل آیفون خود دسترسی داشته باشند. در دسترس بودن این بازی ها به معنای فراهم شدن شرایطی برای استفاده از آنها است. به همین دلیل بسیاری از دارندگان گوشی آیفون به بازی های کامپیوتری اعتیاد پیدا کرده اند.
اعتیاد به کالاف دیوتی (Call of Duty)
یکی دیگر از بازی های کامپیوتری اعتیاد آور، بازی کالاف دیوتی است. فضای این بازی هیجانی – تفنگی است و برای نوجوانان بالای 17 سال طراحی شده است. موسیقی متن این بازی موجب افزایش هیجان و جذابیت آن شده است. از طرفی عرضه رایگان و قابلیت نصب این بازی بر روی گوشی همراه، دسترس پذیری آن را افزایش داده است. به همین دلیل میتوان شاهد اعتیاد بسیاری از جوانان و نوجوانان به این بازی بود. روش درمان اعتیاد به بازی های کامپیوتری به خصوص بازی کالاف دیوتی تنها حذف بازی و خودداری از دانلود مجدد است.
آسیب های روانی اعتیاد به بازی های آنلاین
افزایش پرخاشگری در کودکان
مهمترین مشخصه بازی های رایانه ای آنلاین حالت جنگی اکثر آنهاست و اینکه فرد باید برای رسیدن به مرحله بعدی با نیروهای به اصطلاح دشمن بجنگد. «خشونت» مهمترین محرکه ای است که در طراحی جدیدترین و جذابترین بازی های رایانه ای به حد افراط از آن استفاده میشود و البته بعضی از بازی های رایانه ای ماشین سواری است که آنها را بسیار ساده و راحت به نمایش گذاشته اند که باعث میشود در آینده کودکان به همان نحو برخورد کرده و فکر کنند که همانطور میتوان با رمز تصادف را درست کرد.
افت تحصیلی سرسام آور
عوامل بسیاری باعث افت تحصیلی میشود. شاید بتوان گفت هر چیزی که ذهن دانش آموزان را درگیر و از مسیر آموزش منحرف کند، یکی از عوامل افت تحصیلی است. با خصوصیت هایی که برای بازی های رایانه ای نام بردیم بدون شک آنها از عوامل مؤثر در افت تحصیلی محسوب میشوند. چرا که وقت زیادی از دانش آموز را اشغال میکنند و فکر و ذهن او را درگیر مسائل غیرآموزشی میکنند.
منزوی شدن افراد و روی آوردن به اعتیاد به موارد مصرفی
وقتی کودکان به انجام بازی های رایانه ای مشغول میشوند گذشت زمان را به هیچ وجه احساس نمیکنند و وقتی به خود می آیند که ساعتهای زیادی از وقتشان صرف این بازی ها شده است. تحقیقات نشان میدهد کودکانی که دائماً از بازی ویدئویی استفاده میکنند درونگرا میشوند و در جامعه، منزوی و در برقراری ارتباط اجتماعی با دیگران ناتوان میگردند.
آسیب های فیزیکی اعتیاد به بازی های آنلاین
در کنار آثار مخرب روحی بازی های آنلاین رایانه ای، کار با این وسیله مشکلات و عواقب جسمی نیز برای استفاده کنندگان به دنبال دارد:
مشکلات بینایی
چون کودکان در هنگام بازی مدام به صفحه کامپیوتر خود خیره میشوند چشمانشان از نظر بینایی دچار عوارض میشود. به اعتقاد روانپزشکان، کودکانی که به مدت طولانی از رایانه استفاده میکنند در معرض خطر نزدیک بینی قرار میگیرند.
از شدت عوارض جسمانی با رعایت نکات زیر میتوان کاست:
- فاصله صفحه نمایشگر و چشم کودک، از ۲۸ – ۱۸ اینچ کمتر نباشد.
- صفحه نمایشگر رایانه بهتر است کوچک باشد.
- نور صفحه نمایشگر کم باشد.
- چشمها باید مسلط به صفحه رایانه باشد.
- روشنایی اتاق به نحوی تنظیم گردد که زنندگی نور صفحه رایانه به حداقل برسد.
- برای صفحه نمایشگر از پوشش استفاده کنید.
مشکلات اسکلتی بهت آور
مشکلات نواحی مچ، گردن و پشت، کودکانی را که به مدت طولانی از کامپیوتر استفاده میکنند، تهدید میکند؛ زیرا فرد در یک وضعیت ثابت ساعتها مینشیند و در نتیجه ستون فقرات و استخوان بندی او دچار مشکل میشود. همچنین احساس سوزش و سفت شدن گردن، کتف ها و مچ دست از دیگر عوارض کار نسبتاً ثابت و طولانی مدت با رایانه است.
از شدت این عوارض با رعایت نکات زیر می توان کاست:
- پشت به وسیله صندلی حمایت شود.
- به عقب زانوها فشار وارد نشود.
- زاویه بین ساق پا و ران بیش از ۹۰ درجه نباشد.
- صفحه مانیتور طوری قرار گیرد که کودک در حین بازی به راحتی آن را ببیند و مدام گردنش را به عقب یا جلو خم نکند.
- تجهیزات مناسب (صندلی راحت، میز ثابت) در محل کار وجود داشته باشد.
علائم هشدار دهنده وابستگی به بازی های کامپیوتری چیست؟
اگر خودتان، دوستان و یا فرزندانتان زیاد با کامپیوتر بازی میکنند و برخی یا همه علائم زیر در او دیده میشود، بدانید که مشکل از حد قابل کنترل گذشته و باید به فکر مداخله جدی در کنترل وابستگی به بازی باشید:
- صرف وقت زیاد (بیش از 6 ساعت در روز) و یا اینکه هر بار نسبت به دفعه قبل وقت بیشتری بر سر این بازی ها بگذارد.
- احساس هیجان و سرخوشی زیاد در حین انجام بازی کامپیوتری و احساس بی قراری یا تحریک پذیری و یا افسردگی، زمانی که مشغول بازی نیست، به طوری که دوباره به سمت بازی برود.
- ناتوانی در دست کشیدن از بازی به طوری که هر بار دیگران باید وارد عمل شوند.
- رها کردن فعالیت های ورزشی و اجتماعی به خاطر انجام بازی.
- فراموش کردن وظایف تحصیلی یا فعالیت های شغلی.
- اختلالات خواب ناشی از بازی بیدار ماندن برای بازی که باعث به هم خوردن زمان خواب و بیداری شود.
- دروغ گفتن به دیگران درباره زمانِ صرف شده برای بازی.
- بروز خستگی و پرخونی چشم، سردرد، درد ناحیه مچ و ساعد، کمر درد.
- فراموش کردن بهداشت شخصی و یا وعده های غذایی.
- مکلات شدید با والدین
درمان اعتیاد به بازی های آنلاین
آیا این سوال را از خود پرسیده اید که اگر فرزندانتان را از کامپیوتر و کنسول بازی دور کنید، آنها وقتشان را چگونه خواهند گذراند؟ شخصی که سیگار را ترک کرده و یا رژیم غذایی گرفته است، اگر سیگار یا مواد غذایی همیشه مقابل روی او باشد، شخص مورد نظر میداند برای عدم رجوع کار سختی در پیش دارد و همچنین اگر یک نوجوان معتاد به بازی های کامپیوتری برای انجام تکالیف و کارهای درسی خود نیاز به استفاده از کامپیوتر را داشته باشد، دچار وسوسه خواهد شد.
روش درمان اعتیاد به بازی های کامپیوتری
در روش درمان اعتیاد به بازی های کامپیوتری روان درمانگر یا تراپیست پژوهشهای ژورنالهای معتبر در ابتدا سلامت روان گیمر را مورد بررسی قرار میدهد. بر اساس نتایج به دست آمده او بهترین شیوه درمان را اتخاذ می کند. در طول درمان فرد می آموزد که چگونه بر وسوسه ها غلبه کند و کنترل زندگی خود را در دست گیرد. با توجه به اینکه اعتیاد به این بازی ها روابط خانوادگی و اجتماعی را نیز تحت تاثیر قرار میدهد لازم است که رابطه درون خانوادگی فرد نیز توسط روان درمانگر مورد بررسیقرار گیرد. بدون شک ماحصل این شیوه درمان توسعه و شکل گیری یک سبک جدید زندگی است.
برای رفع مشکل عادت ها چگونه باید عمل کرد؟
تغییر عادت از آنچه که فکر می کنید سخت تر و پیچیده تر است!! جالب آن است که در پژوهش های جدید روند درمان عدت ها بر خلاف روش های گذشته هیچ شباهتی به هم ندارد و آن روش های درمانی در بسیار از موارد شرایط را بدتر میکند. یک نوع برنامه درمانی که مختص نوجوانان است با جدا کردن شخص از محیط زندگی فعلی آغاز میشود. برای مثال اردوی تابستانی یا یک برنامه تفریحی در طبیعت و خارج از شهر که نوجوان را از محیط عادی روزانه خود جدا کند و او را در وضعیتی قرار دهد که دنیای واقعی را تجربه کند. بعد از حضور در فضای جدید، زمان را با فعالیت هایی که از قبل طراحی کرده اید، سپری کند.
فعالیت هایی که در جهت ایجاد و القای اعتماد، توسعه حس شور، اشتیاق و پرورش مهارت های اجتماعی باشد. البته در این زمینه باید این مسئله را مد نظر داشته باشیم که برنامه ریزی درست و انتخاب های مناسب در این راه حل بسیار اثرگذار هستند. در همین روش، فرستادن نوجوانان به چالش های اجتماعی پرجنب و جوش و یا اردوهایی با محیط رقابتی شدید باعث میشود که این عمل نتیجه عکس بدهد و نه تنها اثرگذاری مثبتی نخواهد داشت بلکه اثرات مخربی از خود بر جای خواهد گذاشت. بنابراین استفاده از اردوهای تفریحی و حضور در طبیعت به نحوی که اگر درست و مطابق با نیازهای شخص طراحی و برنامه ریزی شود می تواند موثر باشد.
جایگزین بازی های آنلاین
معمولا جایگزین بازی های آنلاین بر اساس ویژگی های (هیجانی، رفتاری و شناختی) فرد صورت می گیرد در نظر داشته باشید که این ویژگی ها و نوع شخصیت فرد اهمیت زیادی در شکل گیری جایگزین های رفتاری کودک را دارا می باشد. متخصص های روانشناسی با انجام تست های متناسب سعی می کنند شناخت خود را از فرد بیشتر کنند. پیش از انجام تست های شخصیت شناسی مصاحبه ای هم با فرد صورت می گیرد که در شناخت کامل او نقش بسیار پر رنگی دارد و می تواند راهکار مناسب را برای کودک پیدا کند. در آخر در نظر داشته باشید مرحله اول جلوگیری از بازی های آنلاین و در موارد حاد مراجعه به روانشناس بالینی و کمک گرفتن از یک روانپزشک برای حل مشکل می باشد.
آثار منفی استفاده بیش از حد بازی های آنلاین بر فرزندان
- افزایش احتمال ابتلا به چاقی، حتی چاقی بیمارگون اگر بازی برای مدت طولانی ادامه پیدا کند.
- افزایش احتمال مبتلا شدن به افسردگی.
- اضطراب و مشکلات تمرکز مثل ODD و ADHD.
هنگام انجام بازی های آنلاین هیچ حرکتی مشاهده نمی شود و اغلب با خوردن خوراکی های پرکالری همراه است. به علاوه کودکان علاقه ندارند که زمانی برای خوردن وعده های سالم بگذارند و البته بسیاری از والدین غذاهای سالم درست نمی کنند.
3 راه برای کنترل استفاده از بازی های آنلاین
این 3 راهکار تنها برای افراد تازه کار میتواند اثر داشته باشد، پس برای خطرات دیوانه وار بازی های آنلاین هر چه سریع تر با یک روانشناس مشاوره بگیرید.
- کامپیوتر را در یک جای مرکزی در خانه به غیر از اتاق شخصی فرزندتان بگذارید به طوریکه بتوانید به راحتی هر زمان که خواستید صفحه نمایشگر را ببینید.
- برنامه هایی که رده سنی مناسب برای استفاده از بازی ها و یا سایت ها را نشان می دهند، نصب کنید. این برنامه ها روی تلفن های همراه هوشمند نصب می شوند و به شما می گویند که سایت ها و بازی هایی که فرزند شما استفاده می کند، مناسب سن او هست یا خیر.
- زمان استفاده را محدود کنید. برای سنین زیر دو سال هیچ زمانی نباید صرف استفاده از نمایشگرها شود. از دو سال تا ده سال می توانند روزی یک ساعت و بعد از ده سال نهایتاً دو ساعت حق استفاده از اینترنت یا بازی های آنلاین را دارند.
منبع: centerforparentingeducation.org
