ریتالین که نام ژنریک آن متیل فنیدیت است از دسته داروهای محرکی است که برای کاهش اثرات اختلال نقص توجه (ADD) و اختلال بیش فعالی کمبود توجه (ADHD) تجویز می شود. همچنین گاهی نیز این دارو برای درمان نارکولپسی تجویز می شود.
استفاده از ریتالین بایستی بر اساس تجویز روانپزشک باشد، که عوارض جانبی آن در نظر گرفته شود. با این حال همه افرادی که از این دارو استفاده می کنند، با تجویز پزشک به استفاده این دارو نپرداخته اند. اگر ریتالین را بصورت پودر درآورند و تزریقی و یا بصورت استنشاقی استفاده نمایند، جذب آن بسیار سریعتر خواهد بود. مصرف ریتالین به این طریق، صرف نظر از خطرات آن، تاثیراتی شبیه به کوکائین یا شیشه را ایجاد می کند.
در این مقاله به این سوالات پاسخ داده می شود؟
- عوارض جانبی قرص ریتالین چیست؟
- عوارض سو مصرف قرص ریتالین چیست؟
- فواید قرص ریتالین چگونه است؟
- تاثیرات کوتاه مدت ریتالین؟
- عوارض قطع قرص ریتالین به چه شکل است؟
در رتبه بندی قدرت محرک عصبی، این دارو جایی بین کافئین و آمفتامین قرار می گیرد. مصرف دزهای بالای ریتالین و یا مصرف آن از طریق روش های دیگری مانند استنشاق می تواند:
- منجر به چندین نوع اثرات فیزیکی منفی شود؛
- تغییرات خلقی و شخصیتی ایجاد کند؛
- به سرعت به سمت سوء مصرف هدایت شود و به صورت اعتیاد درآمده و قدرت تحمل این ماده زیاد شود و به سبب آن نیاز به مصرف لحظه به لحظه بیشتر شود.
- اثرات آن مانند شیشه است
تاثیرات کوتاه مدت ریتالین
دست کم در ابتدای مصرف ریتالین مانند سایر محرک ها، ریتالین می تواند اثرات لذت بخش زیر را ایجاد کند:
- افزایش هشیاری و فعالیت
- نشاط و شادی مفرط
- سرکوب اشتها
- پرحرفی
- کاهش خواب
ریتالین اغلب به عنوان داروی هوشیاری توسط افراد به منظور بهبود عملکرد آن ها در مدرسه مورد استفاده قرار می گیرد. با این وجود هنوز اثبات نشده که برای کسانی که ADD و یا ADHD ندارند، این دارو چنین تاثیری داشته باشد. در طول زمان، به عنوان تحمل و وابستگی، استفاده از ریتالین بطور مداوم بیشتر می شود و مطمئنا عملکرد تحصیلی مصرف کنندگان نه تنها افزایش نمی یابد، بلکه ممکن است آن ها عملکرد اصلی خودشان را هم بر روی این دارو ببازند.
عوارض جانبی ریتالین
شدت اثرات و عوارض جانبی ریتالین بستگی به نحوه مصرف دارو (بصورت قرص، استنشاق و یا داخل وریدی) و میزان مصرف آن متفاوت است. همچنین مانند هر داروی تجویزی دیگری، اثراتی که به طور معمول بر کسانی که به طور نامناسب از آن استفاده می کنند و بدون تجویز و نیاز درمانی از این دارو مصرف می کنند، قوی تر است.
عوارض جانبی سوء مصرف ریتالین می تواند شامل موارد زیر باشد:
- گیجی
- تحریک پذیری
- اضطراب
- بیخوابی
- پارانویا
- از دست دادن اشتها
- خستگی
- تغییر ضربان قلب
- حالت تهوع
- سردرد
- افسردگی
- درد قفسه سینه
- فشار خون بالا یا پایین
اثرات بلند مدت
اثرات بلند مدت سوء مصرف ریتالین عبارتند از:
- از دست دادن زمان و مکان و آپاتی (بی علاقگی)
- توهم و هذیان و دیگر علائم روان پریشی
- حملات عصبی مکرر
- بی اشتهایی عصبی و از دست دادن وزن شدید
- تغییر خلق متناوب شیدایی و افسردگی
- افکار خودکشی
علاوه بر این، اعتیاد به ریتالین می تواند منجر به تغییرات اجتماعی و شخصی متعدد شود به طوریکه می تواند کیفیت زندگی افراد و همچنین روابط با خانواده و دوستان آن ها را بطور قابل ملاحظه ای کاهش دهد. شما ممکن است تغییرات مختلفی را در فرد مبتلا به وابستگی به ریتالین و یا سایر مواد دیگر مشاهده کنید:
- تغییرات خلقی قابل ملاحظه
- مشکلات عمده مالی به علت هزینه کردن زیاد برای ریتالین
- اضطرار گشتن بدنبال دارو و ملاقات دکتر های زیاد
- دوری از خانواده و دوستان
- کاهش عملکرد در محل کار و دانشگاه
- اختلال در قضاوت و تغییر اولویت های زندگی
ریتالین و مشکلات مربوط به قلب یا فشار خون
هرگونه مشکل مرتبط با قلب یا سابقه خانوادگی مشکلات قلبی و فشار خون را به پزشک خود گزارش دهید. بیماران مبتلا به ناهنجاری های ساختاری قلبی و سایر مشکلات جدی قلبی، مرگ ناگهانی، سکته مغزی، حمله قلبی و افزایش فشار خون را در حین مصرف مصرف ریتالین تجربه کرده اند، هرچند که هرگز رابطه مستقیم پیدا نشده است. محرک ها می توانند فشار خون و ضربان قلب را افزایش دهند. چزشکان باید علائم حیاتی را از نزدیک در طول درمان تحت نظر داشته باشند.
وابستگی به ریتالین
همانطور که قبلا عنوان شد، وابستگی به ریتالین هنگامی که در دزهای تجویز شده مصرف شود، کمینه می شود، در صورتی که زمانی که مورد سوء مصرف قرار می گیرد و مقادیر زیادی از طریق روش های مختلف مصرف می شود، می تواند بسیار اعتیادآور باشد. مانند دیگر محرک ها، با گذشت زمان تحمل دارو در مصرف کنندگان بالا می رود و برای رسیدن به حالات مورد نظر به دزهای بیشتری نیاز پیدا می کنند. اگر مصرف کننده نتواند به راحتی به این دارو دست یابد، می تواند حملات هراس در او ایجاد شود.
مصرف کنندگان مبتلا به اعتیاد شدید به ریتالین اغلب در چرخه معیوب مصرف بیشتر و مداوم و به تبع آن بی خوابی برای روزهای متمادی و به دنبال آن خواب سنگینی چون کما قرار می گیرند. این الگوی استفاده، همراه با خطرات تحمل و وابستگی تقریبا با کوکائین مشابه است. پتانسیل سوء مصرف و وابستگی به ریتالین به این دلیل است که همانطور که تشخیص ADD و ADHD در حال افزایش است، تجویز ریتالین و متیل فنیدیت نیز رشد یافته است. در واقع، تنها در سال 2020 در کودکان ایالات متحده آمریکا 11 درصد آنها تشخیص ADHD دریافت کردند.
درمان اعتیاد به ریتالین
بازگشت از ریتالین و یا درمان اعتیاد به ریتالین بسیار سخت است. افرادی که می خواهند از شر این عادت خلاص شوند، احساساتشان می تواند به قدری شدید تحریک شود که به منظور جلوگیری از بروز آن، اجباری را تجربه کنند که موجب ادامه سوء مصرف آن ها باشد.
نشانه های خروج از اعتیاد به ریتالین
- خستگی
- کابوس ها
- بروز بی خوابی متناوب با دوره های طولانی خواب سنگین
- افزایش وزن یا افزایش اشتها
- گرفتن عضلات
- گرایش شدید به ریتالین
نشانه های اوردز یا مصرف بیش از حد ریتالین
مصرف بیش از حد محرک ها حتی اگر داروی تجویزی مانند ریتالین باشد، می تواند مرگبار باشد. در صورت تشخیص هر یک از علائم و نشانه های زیر در کسی که می دانید وابستگی یا سوء مصرف ریتالین دارد، بلافاصله برای کمک با اورژانس تماس بگیرید:
- استفراغ کنترل نشده
- توهم های شدید
- عدم عکس العمل به نور
- پوست بسیار شکننده و درجه حرارت بدن بسیار بالا
- خشکی دهان یا بینی
- ضربان قلب سریع
- درد قفسه سینه و تنگی نفس
- تشنج و حمله عصبی
- از دست دادن هوشیاری
