کلومیپرامین داروی ضد افسردگی

کلومیپرامین ۵۶ سال پیش کشف شد و در سال ۱۹۸۹ برای درمان اختلال وسواس فکری - عملی تایید شد و در نهایت با قیمتی بسیار مناسب و ارزان در سال ۱۹۹۶ تحت نام تجاری Anafranil روانه بازار گشت. امروزه امتیازهای بیمارانی که در سایت Drugs.com به کلومیپرامین رای داده اند نشان میدهد که داروی مؤثری برای اختلال وسواس فکری عملی می باشد. امتیاز نهایی در این سایت به این دارو ۸ از ۱۰ است. به این معنا که ۷۶ درصد از مصرف کنندگان دارو آن را مؤثر دانسته اند و ۱۲ درصد از مصرف کنندگان اثرات منفی این دارو را گزارش داده اند. اختلال وسواس فکری - عملی یک اختلال اضطرابی می باشد و کلومیپرامین کمک خواهد کرد تا افکار مداوم و ناخواسته کاهش یابند و میل به انجام کارهای مکرر از جمله اجبارهایی برای شستن دست ها، شمارش زیاد و چک کردن های وسواسی کم گردد.

این دارو برای چه کسانی تجویز می شود؟

این دارو به طور معمول برای افراد مبتلا به OCD یعنی اختلال وسواس فکری - عملی تجویز می گردد. کلومیپرامین با افزایش میزان سروتونین در مغز این بیماری را کنترل می کند. آیا کلومیپرامین برای OCD بهترین است؟ تنها کاربرد مورد تایید FDA برای کلومیپرامین برای درمان اختلال وسواس فکری-اجباری (OCD) در سنین ده سالگی و بالاتر است. برای درمان OCD، کلومیپرامین در یک متاآنالیز موثرتر از سرترالین، فلوکستین و فلووکسامین بود.

پیشنهاد میکنیم بخوانید: آشنایی با طیف و انواع وسواس

کلومیپرامین چطور مصرف می شود؟

کلومیپرامین به صورت کپسول در بازار موجود است. در شروع درمان کلومیپرامین معمولاً سه بار در روز همراه با غذا تجویز می شود تا بدن خود را با آن وقف دهد. بعد از گذشت چندین هفته، تبدیل به روزی یک بار قبل از خواب خواهد شد. مصرف این دارو حتماً نیاز به تجویز روان پزشک دارد و باید دوز مصرفی آن تحت کنترل روان پزشک تغییر کند و اثرات پس از مصرف آن در صورت امکان تحت نظارت والدین، همسر یا کسی که از بیمار نگهداری می کند باشد. در غیر این صورت ممکن است بیمار تجارب ناخوشایند و بعضاً آسیب های جبران ناپذیری را تجربه کند که در انتهای این مقاله توضیحات بیشتری در این رابطه داده شده است.

آیا کلومیپرامین یک ضد افسردگی قوی است؟

در کارآزمایی های بالینی، کلومیپرامین به طور قابل توجهی در بهبود علائم OCD موثرتر از دارونما، نوروتریپتیلین، کلروژیلین، آمی تریپتیلین، ایمی پرامین و دوکسپین بود. اثرات اولیه در چهار هفته دیده می شود. بهبود ممکن است تا 18 هفته ادامه یابد.

قبل از مصرف کلومیپرامین چه نکاتی را باید در نظر گرفت؟

حتماً قبل از مصرف دارو کلومیپرامین در صورت آگاهی به هر یک از موارد زیر حتماً روان پزشک خود را مطلع کنید:

1. اگر به کلومیپرامین واکنش آلرژیک دادید یا به هر ضد افسردگی سه حلقه ای دیگری آلرژی داشته اید. مثل: آمیتریپتیلین (الاویل)، آموکساپین (آسندین)، دسیپرامین (نورپرین)، دوکسپین (آداپین، سینکوآن)، ایمی پرامین (توفرانیل)، نورتریپتیلین (آونتیل، پاملور)، پروتریپتیلین (ویواکتیل) و تریمی پرامین (سورمونتیل).

2. اگر مهارکننده آمینو اکسیداز (MAO) مصرف می کنید یا اینکه در ۱۴ روز گذشته مصرف مهار کننده آمینواکسیدازی را متوقف کرده اید حتماً به روانپزشک خود اطلاع دهید. که معمولاً روانپزشک شما در این حالت مصرف کلومیپرامین را متوقف خواهد کرد. اگر شما مصرف کلومیپرامین خود را قطع کنید، برای مصرف مجدد مهار کننده آمینو اکسیداز باید ۱۴ روز صبر کنید. مهار کننده های آمینو اکسیدازی مثل: ایزوکارباکسازید (مارپلان)، لاینزولید (زیووکس)، متیلن بلو فنلزین (ناردیل)، سلژیلین (الدپریل، امسام، زلاپار) و ترانسیل پرومین (Parnate)

3. لیست تمامی دارو هایی که مصرف می کنید را به پزشک خود بگویید. چه داروهای با نسخه و چه داروهایی که بدون نیاز به نسخه پزشک تهیه می کنید. مثل انواع ویتامین ها، مکمل های غذایی و محصولات گیاهی، حال چه مصرف می کنید چه تصمیم دارید که مصرف کنید و حتماً مواردی که در ادامه ذکر می شود را در صورت مصرف به پزشک خود بگویید:

4. داروهای ضد انعقاد خون (رقیق کننده های خون) مانند وارفارین (کومادین، ژانتوون) بنزتروپین (کوژانتین)، سایمتیدین (Tagamet)، کلونیدین (کاتاپرس)، دی سیکلومین (بنتیل)، دیگوکسین (لانوکسین)، دی سولفیرام فلکائینید (Tambocar)، گوانتیدین (ایزملین)، هالوپریدول (Haldol)، لوودوپا (Dopar،Sinemet)، داروهای تهوع، سرگیجه یا بیماری روانی. متیل فنیدیت (Concentra، Metadate،Ritalin)، پیشگیری از بارداری خوراکی، فنوباربیتال، فنی توئین، پروپافنون (ریتمول)، کینیدین (Secobarbital(Seconal، مهارکننده های انتخابی جذب مجدد سروتونین (SSRI)مانند فلوکستین (Prozac،Sarafem)، سرترالین (Zoloft) و پاروکستین (Paxil)، و تری هکسی فنیدیل (آرتان)، ویتامین ها. دکتر شما شاید میزان دوز مصرفی برخی از این دارو ها را تغییر دهد یا شما را برای عوارض جانبی احتمالی بیشتر تحت نظر بگیرد. همچنین اگر در طی پنج هفته گذشته مصرف فلوکستین را متوقف کرده باشید روانپزشک شما ممکن است کلومیپرامین را برای شما تجویز نکند.

5. اگر اخیراً دچار حمله قلبی شده اید حتماً روان پزشک خود را مطلع کنید. ممکن است پزشک کلومیپرامین را برای شما تجویز نکند.

6. اگر شما تحت درمان با الکتروشوک هستید (روشی که در آن شوک های الکتریکی کوچکی برای درمان برخی بیماری های روان به مغز وارد می شود) به پزشک خود اطلاع بدهید، اگر مقدار زیادی الکل می نوشید یا نوشیده اید و یا تشنج داشته اید یا قبلاً دچار آن شده اید و یا هرگونه آسیب مغزی داشته اید، اگر درگیر مشکلات سیستم ادراری یا پروستات بوده اید یا هستید، ضربان قلب نامنظمی دارید، درگیر مشکلات فشار خون هستید، یا اختلالات مرتبط به تیروئید دارید یا درگیر هرگونه بیماری های قلبی، کلیوی یا کبدی می باشید، حتماً قبل از مصرف کلومیپرامین به روان پزشک خود اطلاع دهید.

7. اگر باردار هستید، یا قصد باردار شدن دارید یا به کودک خود شیر می دهید به پزشک خود بگویید. اگر هنگام مصرف کلومیپرامین باردار شدید، حتماً با پزشک خود تماس بگیرید.

8. اگر سن شما از ۶۵ سال بالاتر است در مورد خطرات و مزایای مصرف کلومیپرامین با پزشک خود صحبت کنید. بزرگسالان مسن معمولاً نباید کلومیپرامین مصرف کنند زیرا به اندازه سایر داروهای مشابه ای که میتوان برای درمان این بیماری استفاده شوند بی خطر و موثر نیست.

9. اگر جراحی در پیش دارید، از جمله جراحی دندان، به پزشک یا دندانپزشک اطلاع دهید که از کلومیپرامین استفاده می کنید.

10. باید بدانید که این دارو ممکن است باعث خواب آلودگی شما شود. همچنین ممکن است خطر تشنج را افزایش دهد. تا زمانی که بدانید این دارو چه تاثیری روی شما دارد، با اتومبیل رانندگی نکنید، با ماشین آلات کار نکنید، شنا نکنید و به کوهنوردی نروید.

پیشنهاد میکنیم بخوانید: ترک الکل بدون احساس بدبختی

11. به یاد داشته باشید که الکل می تواند به خواب آلودگی ناشی از این دارو اضافه کند.

12. اگر از دخانیات استفاده می کنید به پزشک خود بگویید. سیگار کشیدن ممکن است اثربخشی این دارو را کاهش دهد.

13. کلومیپرامین ممکن است باعث گلوکوم زاویه بسته شود (شرایطی که مسیر مایع زلالیه چشم به طور ناگهانی مسدود شده و نمی تواند از چشم خارج شود و باعث افزایش سریع و شدید فشار چشم شود که ممکن است منجر به کاهش بینایی شود.) قبل از شروع مصرف این دارو در مورد ضرورت یا عدم ضرورت معاینه چشم با پزشک خود صحبت کنید. اگر حالت تهوع، درد چشم، تغییر در بینایی، مانند دیدن حلقه های رنگی در اطراف چراغ ها، ورم یا قرمزی در چشم یا اطراف آن دارید، با پزشک خود تماس بگیرید یا فوراً تحت درمان فوریت های پزشکی قرار بگیرید.

در صورت فراموش کردن یک دوز، چه کاری باید انجام دهم؟

به محض اینکه به خاطر آوردید، دوز فراموش شده را مصرف کنید. با این حال، اگر تقریباً نزدیک نوبت بعدی به خاطر آوردید، از دوز فراموش شده صرف نظر کرده و برنامه منظم دوز با در نظر نگرفتن دوز فراموش شده، ادامه دهید. به هیچ عنوان برای جبران یک وعده فراموش شده دو دوز را با هم مصرف نکنید.

این دارو چه عوارض جانبی دارد؟

کلومیپرامین ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند. در صورتی این علائم در شما شدت یافت، به روان پزشک خود را مطلع کنید:

• خواب آلودگی
• دهان خشک
• حالت تهوع
• استفراغ
• اسهال
• یبوست
• عصبی بودن
• کاهش توانایی جنسی
• کاهش حافظه یا تمرکز
• سردرد
• گرفتگی بینی
• تغییر در اشتها یا وزن

برخی از عوارض جانبی ممکن است خطرناک باشد. در صورت مشاهده علائم زیر یا موارد ذکر شده در بخش احتیاط های ویژه این مقاله، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید یا تحت درمان اضطراری فوریت های پزشکی قرار بگیرید:

• لرزش غیرقابل کنترل بخشی از بدن
• تشنج
• ضربان قلب سریع، نامنظم یا ضربان قلب
• مشکل در ادرار کردن یا از دست دادن کنترل مثانه
• اعتقاد به چیزهایی که درست نیستند
• توهم (دیدن چیزهایی یا شنیدن صداهایی که وجود ندارند)
• لرزش
• تنفس دشوار یا تنفس سریع
• سفتی عضلانی شدید
• خستگی یا ضعف غیرمعمول
• گلودرد، تب و سایر علائم عفونت

در مورد نگهداری و دور ریختن این دارو چه چیزهایی باید بدانم؟

این دارو را در ظرف دربسته و دمای اتاق، دور از دسترس کودکان نگه داری کنید و گرما و رطوبت اضافی (مانند فضای حمام) دارو را فاسد خواهد کرد. دور نگه داشتن همه داروها از دید و دسترس کودکان بسیار مهم است زیرا کودکان خردسال می توانند به راحتی بسیاری از ظروف (مانند نگهدارنده های قرص هفتگی و انواع قطره های چشمی، کرم ها) را باز کنند. برای محافظت از کودکان خردسال در برابر مسمومیت، همیشه درپوش های ایمنی ظرف کپسول را قفل کنید و بلافاصله دارو را در مکانی امن قرار دهید.

داروهای غیر ضروری و اضافه خود را باید به گونه ای دور بریزید تا اطمینان حاصل شود که حیوانات خانگی، کودکان و افراد دیگر نمی توانند آنها را مصرف کنند. نباید این دارو را داخل توالت بریزید. در عوض، بهترین روش برای دور ریختن داروهای خود، برنامه برگشت دارو است. با داروساز خود صحبت کنید یا دارو های اضافه و باقی مانده را به روانپزشک خود بدهید. یا با بخش زباله و بازیافت محلی خود تماس بگیرید تا در مورد برنامه های بازگشت در جامعه خود اطلاعات کسب کنید.

آیا کلومیپرامین خلق و خو را بهبود می بخشد؟

کلومیپرامین (kloe MI pra meen) اختلال وسواس فکری اجباری (OCD) را درمان می کند. میزان سروتونین و نوراپی نفرین را در مغز افزایش می دهد، موادی که به تنظیم خلق و خوی کمک می کنند.

آیا کلومیپرامین یک SSRI یا SNRI است؟

فلوکستین، فلووکسامین، پاروکستین، سرترالین، سیتالوپرام و اسیتالوپرام را مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) می نامند، زیرا در درجه اول فقط سروتونین را تحت تأثیر قرار می دهند. کلومیپرامین یک SRI غیرانتخابی است، به این معنی که علاوه بر سروتونین، بر بسیاری از انتقال دهنده های عصبی دیگر نیز تأثیر می گذارد.

بهترین داروی وسواس چیست؟

مهارکننده های بازجذب سروتونین (SSRIs) به خوبی به کنترل علائم OCD کمک می کنند. بهترین داروهای وسواس 5 مورد زیر را شامل می شوند.

• آنافرانیل (کلومیپرامین)
• لووکس (فلووکسامین)
• پاکسیل (پاروکستین)
• پروزاک (فلوکستین)
• زولافت (سرترالین)

در صورت مصرف بیش از حد چه باید بکنیم؟

در صورت مصرف بیش از حد با فوریت های پزشکی تماس بگیرید. علائم مصرف بیش از حد ممکن است موارد زیر باشد:

• تشنج
• کما (از دست دادن هوشیاری برای یک دوره زمانی)
• خواب آلودگی
• بی قراری
• از دست دادن هماهنگی
• تعریق
• عضلات سفت
• حرکات غیرمعمول
• ضربان قلب سریع
• تنفس کند
• تغییر رنگ آبی پوست
• تب
• گشاد شدن مردمک چشم (حلقه های تیره در مرکز چشم)
• کاهش ادرار

موارد منع مصرف کلومیپرامین

برخی از داروها نباید در زمان خوردن برخی غذاها استفاده شود زیرا ممکن است تداخلاتی رخ دهد. استفاده از الکل یا تنباکو با برخی از داروها نیز ممکن است باعث بروز تداخلات شود. استفاده از دارو با هر یک از این موارد معمولا توصیه نمی شود: الکل، تنباکو، آب گریپ فروت؛ اما ممکن است در برخی موارد اجتناب ناپذیر باشد. در صورت استفاده همزمان، پزشک ممکن است دوز یا تعداد دفعات مصرف این دارو را تغییر دهد یا دستورالعمل خاصی در مورد استفاده از غذا، الکل یا تنباکو به شما بدهد.

احتیاط های ویژه

تعداد کمی از کودکان، نوجوانان و جوانان (تا 24 سال) که در طول مطالعات بالینی از داروهای ضد افسردگی (برای بالابردن خلق) مانند کلومیپرامین استفاده کردند، افکاری پیرامون محتوی خودکشی به سراغشان آمده است (فکر کردن در مورد آسیب رساندن به خود یا خودکشی یا برنامه ریزی یا تلاش برای انجام آن.) کودکان، نوجوانان و بزرگسالانی که برای درمان افسردگی یا سایر بیماری های روانی از داروهای ضد افسردگی استفاده می کنند، ممکن است بیشتر از کودکان، نوجوانان و جوانانی که برای درمان این بیماری ها از داروهای ضد افسردگی استفاده نمی کنند، به امر خودکشی فکر کنند.

با این حال، متخصصان در مورد میزان و شدت و احتمال وقوع این خطر زیاد مطمئن نیستند و نمیدانند چقدر باید در تصمیم گیری در مورد استفاده از داروی های ضد افسردگی برای کودک یا نوجوان این احتمال باید در نظر گرفته شود. کودکان زیر 18 سال به طور معمول نباید کلومیپرامین مصرف کنند، اما در برخی موارد، پزشک ممکن است تصمیم بگیرد که کلومیپرامین بهترین دارو برای درمان بیماری کودک مورد نظر است.

شما باید بدانید که ممکن است در صورت استفاده از کلومیپرامین یا سایر داروهای ضد افسردگی، حالات خلقی و روان شما به طرز غیرمنتظره ای تغییر کند حتی اگر فرد بالغی بیش از 24 سال باشید. ممکن است به امر خودکشی فکر کنید، خصوصاً در ابتدای درمان و هر زمان که دوز مصرفی شما تحت تاثیر تجویز پزشک افزایش یا کاهش بیابد. در صورت مشاهده علائم زیر، شما، خانواده یا مراقب خود باید فوراً با پزشک خود تماس بگیرید:

• افسردگی جدید یا بدتر از قبل.
• فکر کردن در مورد آسیب رساندن یا کشتن خود، یا برنامه ریزی یا تلاش برای انجام این کار.
• نگرانی شدید و تحریک عصبی
• اختلال حملات اضطرابی
• مشکل خوابیدن یا در خواب باقی ماندن
• رفتار پرخاشگرانه
• عمل گرایی بدون فکر، بی قراری شدید و هیجان غیر طبیعی دیوانه وار.

مطمئن باشید که خانواده یا مراقب شما می دانند چه علائمی ممکن است جدی باشد بنابراین اگر نمیتوانید به تنهایی به دنبال درمان بروید، آن ها در کنار شما هستند و می توانند با پزشک تماس بگیرند.

منبع: medlineplus.gov، rxlist.com، drugs.com، latimes.com