ایجاد تمایز میان روان درمانگران و روانشناسان میتواند امری چالش برانگیز باشد. چرا که هر دو متخصص سلامت - روان محسوب میشوند و به طور کلی، با بیمارانی که با مشکلات هیجانی یا سلامت روان روبرو هستند کار میکنند. با این حال، بین این دو حرفه از نظر آموزش و تعلیمات و همچنین وظایفی که انجام میدهند تفاوت هایی وجود دارد. در این مقاله قصد داریم تا به تفاوت های میان روان درمانگر و روانشناس بپردازیم:
روان درمانگر کیست؟
روان درمانگران متخصصان پزشکی هستند. آنها برای کمک به افراد دارای مشکلات هیجانی آموزش دیده اند. بسته به تحصیلات، آموزش و حوزه تخصصی، آنها ممکن است به عنوان روانپزشک، رفتار درمانگر، روانشناس یا مددکار اجتماعی کار کنند.
روان درمانگران عموماً به افراد کمک میکنند تا بر دوره های استرس زا در زندگی خود غلبه کنند یا مشکلات مربوط به هیجانات و روابط را مدیریت کنند. آنها همچنین ممکن است به افراد در مدیریت و غلبه بر عادات و اعمالی که باعث ایجاد مشکلات در زندگی حرفه ای و شخصی آنها میشود کمک کنند. بسیاری از روان درمانگران بیماران را به صورت انفرادی درمان میکنند. با این حال، اکثر آنها با زوجین، خانواده ها یا حتی گروه های بزرگتر نیز کار میکنند.
متخصصان بسیاری از زمینه های مختلف پزشکی میتوانند به عنوان روان درمانگر نیز مشغول به کار باشند. بسیاری از روان درمانگران شاغل به عنوان روانپزشک یا روانشناس، تحت آموزش یا کار هستند.
برخی از روان درمانگرانی که از طریق پزشکی وارد شده اند، آموزش و تعالیم لازم را دریافت کرده اند تا پزشک روان درمانگر باشند. این متخصصان معمولاً آموزش های دانشگاهی را در زمینه روانپزشکی دریافت کرده اند. سپس آموزش های تخصصی بیشتری را در روان درمانی دنبال کرده اند که سه تا چهار سال طول میکشد. روان درمانگران پزشکی در درجه اول بر درمان بیماران مبتلا به بیماری های روانپزشکی تمرکز میکنند.
روان درمانی معمولاً به عنوان «گفتار درمانی» شناخته میشود. همچنین میتواند اشکال مختلفی داشته باشد و بر چندین رویکرد و هدف مختلف تمرکز کند، از جمله:
- درمان شناختی رفتاری (CBT)
- درمان روانکاوی
- روان درمانی روانپویشی
- روان درمانی سیستماتیک و خانواده
- هنر و بازی درمانی
- روان درمانی انسانی و یکپارچه
- هیپنوتیزم درمانی
- درمان ساختاری تجربی
روانشناس کیست؟
روانشناسان، متخصصان سلامت روان هستند و دارای مدرک دکترا در رشته روانشناسی هستند. آنها عمدتاً بر نوع خاصی از خدمات پزشکی تمرکز میکنند که به عنوان گفتار درمانی شناخته میشود. همچنین روانشناسان عموماً آموزش های گسترده ای را در زمینه تشخیص و تست های روانشناختی تجربه خواهند کرد.
بسیاری از روانشناسان نیز بر روی انجام تحقیقات تمرکز میکنند. آن دسته از روانشناسانی که بر تحقیق تمرکز میکنند، در محیط های دانشگاهی یا مراکز تحقیقاتی کار میکنند. یکی از لزومات این نوع از روانشناسان، داشتن مدرک دکترای روانشناسی در گرایش های مختلف (بالینی، سلامت و تربیتی) خواهد بود. روانشناسان دیگری که ترجیح میدهند به جای تحقیق، صرفاً بر روی کار بالینی تمرکز کنند نیز در محیط های درمانی مانند بیمارستان ها، کلینیک های مشاوره و روان درمانی مشغول به کار خواهند بود.
به طور کلی، روانشناسی عمدتاً درباره مطالعه افراد است. روانشناسان غالباً بر نحوه تفکر و عمل افراد و همچنین نحوه تعامل آنها با سایر افراد و واکنش آنها به شرایط بیرونی و درونی تمرکز میکنند. روانشناسی به طور کلی به تمام جنبه های رفتار انسان و همچنین افکار، احساسات و انگیزه هایی که این رفتارها را هدایت میکنند و بر آنها تاثیر میگذارد، توجه دارد.
یکی از مهمترین جنبه های روانشناسی، تمرکز آن بر عملکردهای معمول ذهن انسان است. در جهت مطالعه این موضوع، روانشناسان درباره موضوعاتی مانند چگونگی یادگیری ایدهها، یادآوری رویدادها و افراد و همچنین رشد روانی کودکان مطالعه میکنند.
بسیاری از روانشناسان مشتاق، کار خود را به عنوان دستیار روانشناس یا کارآموز شروع میکنند. سپس آنها میتوانند در چندین زمینه مختلف از جمله سلامت روان، آموزش و روانشناسی مشغول به کار شوند. در محیط های مراقبت های بهداشتی، روانشناسان ممکن است در زمینه روانشناسی بالینی، مشاوره یا روانشناسی پزشکی قانونی کار کنند.
روان درمانگر و روانشناس چه تفاوت هایی دارند؟
نقشها و وظایف رواندرمانگران و روانشناسان در بسیاری از جنبهها با هم تداخل دارند، اما چندین تفاوت مهم بین آنها وجود دارد:
- حوزه تمرکز
- تحصیلات
- پروانه کسب
- کار
تفاوت روان درمانگر و روانشناس به لحاظ حوزه تمرکز
روان درمانی شامل طیف وسیعی از خدمات است که درمان های مختلفی را شامل میشود. بسته به حوزه تخصصی خود، روان درمانگران ممکن است خانواده درمانی، درمان شناختی رفتاری یا چیز دیگری را انتخاب کنند.
روانشناسان عمدتاً بر نحوه تفکر، رفتار و احساس افراد تمرکز میکنند و از یک رویکرد علمی برای کمک به افراد برای درک و مدیریت رفتارشان استفاده میکنند. آنها معمولاً با بیمارانی کار میکنند که دارای شرایط سلامت روان، اختلالات رشدی و دوره های استرس زا مربوط به روابط خود هستند.
روانشناسان غالباً بر ارزیابی، تحقیق و آزمایش تمرکز میکنند. این روش ها به آنها این امکان را میدهد تا مشکلات یادگیری یا اختلالات رشدی در بیماران خود را شناسایی کرده و به آنها رسیدگی کنند.
تفاوت روان درمانگر و روانشناس به لحاظ تحصیلات
آموزش روان درمانی عمدتاً در مقطع کارشناسی ارشد انجام میشود. بنابراین، روان درمانگران لزوماً نیازی به تحصیلات کارشناسی روانشناسی ندارند. تنها شرط لازم برای آموزش به عنوان روان درمانگر، داشتن تحصیلات رسمی در پزشکی است. به غیر از این تحصیلات، روان درمانگران باید تحت آموزش های عملی و کارآموزی قرار بگیرند تا بتوانند درک درستی از حرفه خود داشته باشند. بنابراین اکثراً روان درمانگران، فوق لیسانس دارند.
برای روانشناسان، آموزش و تعلیم در درجه اول بر دانشگاه ها متمرکز است. اکثراً روانشناسان دکترای روانشناسی دارند. آموزش آکادمیک روانشناسان را قادر میسازد تا آموزش و درمان مبتنی بر شواهد را اجرا کنند. روانشناسان بالینی ملزم به گذراندن دوره کارشناسی روانشناسی هستند. سپس آنها باید تحت آموزش روانشناسی بیشتر تا سطح دکترا قرار گیرند. در حین تحصیل در رشته روانشناسی، آنها باید یک موقعیت بالینی را تکمیل کنند و یک پایان نامه تحقیقاتی نیز ارائه کنند.
تفاوت روان درمانگر و روانشناس به لحاظ پروانه کسب
روانشناسان پس از فارغ التحصیلی میتوانند برای مجوز فعالیت اقدام کنند و باید مجوز فعالیت داشته باشند. اما در بسیاری از کشورها، روان درمانگران بدون مجوز فعالیت نیز میتوانند به درمان بپردازند. البته دارا بودن مجوز فعالیت برای درمانگران، یک مدرک معتبر خواهد بود.
تفاوت روان درمانگر و روانشناس به لحاظ کار
روان درمانگران میتوانند با افراد، خانواده ها و گروه ها کار کنند. آنها مانند روانشناسان صلاحیت تجویز دارو را ندارند. ممکن است روان درمانگران برنامه های درمانی خاصی (مانند: هنر یا موسیقی) را برای موضوعات خاص ارائه دهند، یا با بیمارانی که دچار تروما هستند، کار کنند. روان درمانگران میتوانند در کلینیک خصوصی، ادارات دولتی و غیره کار کنند.
روانشناسان معمولاً تمام زندگی حرفه ای خود را صرف کار در زمینه های مرتبط با روانشناسی میکنند. به دلیل پیش نیازهای آموزشی و بالینی قابل توجه، روانشناسان کمتر در حوزه های دیگر پزشکی فعالیت میکنند. روانشناسان بیشتر بر تشخیص و تست های روانشناختی تمرکز میکنند. برخی روانشناسان، کارهای تحقیقاتی انجام میدهند یا به عنوان روانشناس مدرسه کار میکنند. همچنین آنها گاهی اوقات به عنوان مشاور نیز کار میکنند.
از چه نظر شبیه به هم هستند؟
هم روان درمانگران و هم روانشناسان گفتگو درمانی انجام میدهند و به مدیریت اختلالات سلامت روان کمک میکنند. افرادی که دارای اضطراب، افسردگی، اختلال دوقطبی، اسکیزوفرنی، اختلالات شخصیت و سایر مشکلات سلامت روان هستند، باید برای تشخیص و درمان مناسب به روان درمانگر یا روانشناس مراجعه کنند.
منابع: indeed.com، lotusmedicalcentre.com.au
