انواع درد مزمن و شایع در کودکان را در این مقاله بررسی می کنیم. دردهای غیرقابل کنترل و طولانی مدّت ممکن است از طریق ایجاد تغییرات روان شناختی (برای نمونه، افسردگی و اضطراب)، خود تبدیل به یک بیماری دیگر گردد. امروزه می دانیم که کودکان نیز مانند بزرگسالان انواع گوناگونی از درد حاد، عود کننده و مستمر را تجربه می کنند. می دانیم که نوزادان به هنگام تولد درد را درک می کنند. همچنین دریافته ایم که کودکان برای رها شدن از دردهای شدید به داروهای ضد درد قدرتمندتری نیاز دارند و می دانیم که در مورد ترس از معتاد شدن کودکان به این گونه داروها اغراق شده است.
با تمام این توصیفات، یکی از چشمگیرترین پیشرفت ها، به دلیل معنای ضمنی مهمی که در کنترل درد دارد، شناخت تدریجی ما از نظامی به شدّت پیچیده و ظریف است که در فرآیند ادراک درد کودکان نقش میانجی را ایفا می کند.
درد مزمن در کودکان
درد مزمن یک مسئله شایع رشدی و بهداشتی است که جمعیت کثیری از کودکان و نوجوانان را تحت تاثیر قرار میدهد. درد میتواند با عملکرد روزانه کودکان و نوجوانان تداخل کرده و احتمال ابتلا به اختلال درد مزمن را در دوران بلوغ افزایش دهد. در این مورد، خانواده به عنوان یک بافت بااهمیت جهت درک، ارزیابی و کنترل درد مزمن کودکان در نظر گرفته میشود. امروزه حجم پژوهش ها راجع به نقش عوامل خانواده و والدین بر درد مزمن کودکان و ارتباط آن با درد کودک و پیامدهای عملکردی درد کودک مانند ناتوانی در حال افزایش است. شایع ترین انواع دردهای مزمن در کودکان چیست؟
پیشنهاد می کنیم این تست را بزنید: سنجش هوش کودک
امروزه مشخص شده است که دردهای مزمن و مکرر در کودکان و نوجوانان حداقل 15 درصد شیوع دارند. دختران درد بیشتری را نسبت به پسران گزارش می کنند و میزان بروز آن در سن 14 سالگی به اوج خود می رسد. شایع ترین شکایت سردرد است و به دنبال آن دردهای مکرر شکم و دردهای اسکلتی عضلانی است.
اطلاعات جدید در مورد درد مزمن در کودکان
هر چند تا قبل از سال 2000 در مورد درد مزمن کودکان اطلاعات اندکی داشتیم، امروزه توجه به مطالعه میزان شیوع و همه گیرشناسی درد مزمن در کودکان و نوجوانان افزایش قابل توجهی داشته است. پژوهش هایی که در این زمینه درصدد دستیابی به اعداد و ارقامی جهت نمایان ساختن نرخ شیوع پدیده درد مزمن در کودکان و نوجوانان بوده اند، گزارش هایی نسبتاً متفاوت به دست داده اند.
برای مثال در پژوهش هایی که پدیده درد مزمن را به عنوان دردی که بیش از سه ماه به طول بیانجامد درنظر گرفته اند، این ارقام را در میان کودکان و نوجوانان به این صورت گزارش نموده اند:
پرکوئین در مطالعه ای در کشور هلند نرخ 25% و راث ایسیکی در مطالعه دیگری در آلمان 46% و در مطالعه دیگری که باز در کشور آلمان صورت گرفت. همین نویسندگان، نرخ 31% را گزارش کردند با این تفاوت که طول مدت درد به جای سه ماه به شش ماه افزایش یافته بود. به همین طریق در کشور اسپانیا نرخ شیوع درد مزمن در میان کودکان و نوجوانان تنها 1/5% گزارش شد.
متداول ترین درد ها در کودکان
متداول ترین اندام دچار درد در همه گیرشناسی های مرتبط با دردهای مزمن کودکان شامل قسمت تحتانی کمر (47%)، سر (43%) و ناحیه شکم (34%) بودند. از طرفی سردرد و دردهای شکمی بیشتر توسط دختران و دردهای ناحیه تحتانی کمر بیشتر توسط پسرها گزارش می شد.
در ادامه درباره هر یک از این سه نوع متداول درد مزمن در کودکان به اختصار مطالبی ارائه می شود:
کمردرد تحتانی
شواهد پژوهشی حاکی از این هستند که کمردرد تحتانی در کودکان پدیده شایعی است که در اغلب موارد تحت درمان و معاینه پژشکی قرار نمی گیرد. برای مثال اولسن در آمریکا نشان داد که کمر درد تحتانی در میان کودکان 11 تا 17 ساله 31% شیوع دارد. مدارکی بر این اساس گزارش شده که ابتلا به کمردرد در کودکی با ابتلا به کمر درد مزمن در بزرگسالی ارتباط دارد. کمردرد تحتانی در کودکان با افزایش سن افزایش می یابد و در دختران بیشتر از پسران گزارش می شود.
دردهای شکمی
مطالعات اخیر نشان داده اند که دردهای شکمی یکی از شایع ترین انواع (برای مثال با نرخ 18 درصد و بالاتر) درد در دوره نوجوانی است. در انگلستان نیز گزارش شد که 20% کودکان دردهای شکمی را تجربه می کنند. دوانارایانا و همکاران متوجه شدند که کمتر از یک چهارم کودکانی که مبتلا به دردهای شکمی عود کننده بودند دردشان علتی ارگانیک مانند یبوست مزمن، عفونت مجاری ادراری داشتند. شواهدی بر این مبنا وجود دارد که کودکان مبتلا به دردهای شکمی عود کننده در معرض خطر بیشتر ابتلا به سندروم روده تحریک پذیر هستند.
سردرد و میگرن
اخیراً پژوهش ها و مراقبت های بهداشتی چشمگیری متمرکز بر سردرد کودکان بوده اند؛ هرچند، با توجه به افزایش روزافزون شیوع سردرد در کودکان و نوجوانان، این موضوعِ شگفت آوری نیست. در میان انواع دردهای موجود، سردرد یکی از مشکلات شایع دوران کودکی و نوجوانی می باشد، 2 تا 6 درصد تمام ویزیت های اورژانس کودکان و نوجوانان به علت سردرد است. در کشور ایران نیز نرخ شیوع سردرد توسط آیت اللهی و خسروی بر 2226 دانش آموز مقطع دبستانی در شهر شیراز 7/6% گزارش شد. در مطالعه ای دیگر نرخ شیوع سردرد به طور کلی در میان دانش آموزان تمام مقاطع تحصیلی در شهر یزد 5/16% گزارش شد. زمان مراجع به دکتر روانشناس در کودکان یکی از بهترین گزینه ها برای پیشگیری است پس هیج وقت این مورد را فراموش نکنید.
در نهایت باید گفت که آنچه کودکان می فهمند، آنچه انجام می دهند و آنچه احساس می کنند همگی می تواند بر درد آنها اثر عمیقی داشته باشد. تفاوت در عوامل موقعیتی (مانند الگوهای ارتباطی مستمر) ممکن است علّت برانگیخته شدن دردهایی با شدت های متفاوت باشد که در نتیجه آسیب های بافتی یکسانی بوجود آمده است. علاوه بر این عوامل مذکور شاید بتواند توضیح دهند که چرا داروهای ضد دردی که توانایی دردزدایی آنها به اثبات رسیده است برای کودکان اثری متفاوت دارند. یا حتی برای یک کودک در زمان های گوناگون می توانند تاثیر متفاوتی داشته باشند. گذشته از اینها برخی از عوامل موقعیتی علل اولیه انواع معینی از دردهای عودکننده و مستمر در کودکانی به شمار می آیند که از جهات دیگر سالم و بدون درد هستند.
شایع ترین نوع درد مزمن چیست؟
گاهی اوقات گردن درد، اما کمردرد قطعا شماره یک است. این وضعیتی است که 80 درصد بزرگسالان در طول زندگی خود تجربه می کنند، که عدد نسبتاً تکان دهنده ای است و حدود 25 درصد از مراجعات به مراکز مراقبت های اولیه، یعنی ویزیت های درد به طور کلی را شامل می شود.
وقتی فرزند شما درد مزمن دارد؟
کودکان مبتلا به درد و ناتوانی مزمن بیشترین بهره را از برنامه های بین رشته ای می برند که درمان شناختی رفتاری (شناسایی پیوندهای بین رفتار، افکار و احساسات) را در برنامه بازیابی عملکردی از طریق توانبخشی فیزیکی و مراقبت های پزشکی استاندارد گنجانده است.
انواع بیماری های مزمن در کودکان چیست؟
برنامه مدیریت بیماری مزمن (CIMP) بر درمان کودکان (تا سن 21 سالگی) با شرایط مزمن و تغییر دهنده زندگی از جمله:
- دیابت.
- فیبروز سیستیک.
- سلول داسی شکل.
- بیماری قلبی.
- اختلالات خود ایمنی.
- اختلالات متابولیک.
- پیوند عضو.
- بیماری مزمن تنفسی.
درد در کودکان چقدر با بزرگسالان متفاوت است؟
تعداد گیرنده های درد برای یک متر مربع از سطح بدن در بدن کودک در مقایسه با بزرگسالان بیشتر است. مقدار واسطه های عصبی نیز بیشتر است، به این معنی که حساسیت بیشتری نسبت به درد در دوران کودکی وجود دارد. سیگنال درد در مقایسه با بزرگسالان برای کودکان شدیدتر است و طولانی تر است