FOMO یا ترس از جا ماندن از بقیه اضطرابی است که از این باور ناشی می شود که دیگران ممکن است تجربیات مفیدی داشته باشند که در آن فرد غایب است. این مسئله اغلب توسط رسانه های اجتماعی مانند اینستاگرام تشدید میشود، جایی که کاربران می توانند دائماً بروز رسانیها و رویدادهایی را ببینند که بخشی از آنها نیستند. FOMO میتواند منجر به احساس نارضایتی، تنهایی و بررسی اجباری پلتفرم های رسانه های اجتماعی شود.
با توجه به روندهای جهانی و ضریب نفوذ روزافزون استفاده از اینترنت و رسانه های اجتماعی در ایران، منطقی است که حدس بزنیم که FOMO یک پدیده رو به رشد در بین جوانان و بزرگسالان ایرانی، مشابه سایر نقاط جهان است. در سطح جهانی، مطالعات مختلف نشان می دهد که FOMO بر تعداد قابل توجهی از افراد بویژه در میان جمعیت های جوان تر تأثیر می گذارد. بعنوان مثال، مطالعه ای توسط Eventbrite در سال 2013 نشان داد که 69٪ از نوجوانان FOMO را تجربه میکنند. در مقایسه، می توان چنین استنباط کرد که روندهای مشابهی ممکن است در ایران، بویژه در مناطق شهری با تعامل رسانه های اجتماعی بالاتر قابل مشاهده باشد.
پیشنهاد میکنیم انجام دهید: تست اعتیاد به اینترنت
چگونه دچار FOMO می شویم؟
FOMO یا ترس از جا ماندن از بقیه، در درجه اول از مقایسه اجتماعی که توسط رسانه های اجتماعی تسهیل میشود نشات می گیرد. وقتی افراد پستها، عکسها یا بروزرسانیهای دیگران یا دستیابی به موفقیتها را می بینند، میتواند باعث ایجاد حس طرد شدن و اضطراب از بقیه جا ماندن شود. این پاسخ روانی ناشی از تمایل ذاتی انسان به تعلق داشتن و بخشی از فعالیتهای گروهی است. بعلاوه، تصویرسازی های انتخاب شده و اغلب ایده آل شده از زندگی در پلتفرم های رسانه های اجتماعی میتواند احساس نارسایی یا نارضایتی از تجربیات خود را تشدید کند. علاوه بر این در دسترس بودن دائمی ارتباطات دیجیتال و رسانه ای به این معنی است که افراد مکرراً چیزهایی را که ممکن است از دست بدهند یادآوری میکنند که احساسات FOMO را تقویت می کند. این چرخه مقایسه و افزایش آگاهی از تجربیات دیگران به توسعه مستمر FOMO کمک میکند.
واژه (فومو از دو کلمه ژاپنی Fu) (به معنی به صورت مشترک یا همراه) و (Moo) (به معنی من) تشکیل شده است. در اصل، فومو به مفهوم (توجه کردن و توجه به همراهی دیگران است).
چگونه بدون FOMO زندگی کنیم؟
زندگی بدون FOMO شامل پرورش ذهنیت متمرکز بر رضایت و حضور است. در اینجا چند مرحله عملی وجود دارد:
- ذهن آگاهی و قدردانی: بر در لحظه حال زندگی کردن و قدردانی از آنچه دارید تمرین کنید. سپاسگزاری می تواند به تغییر تمرکز از چیزهایی که از دست میدهید به چیزهایی که از آنها انرژی مثبت میگیرید، کمک کند.
- محدود کردن رسانه های اجتماعی: زمان صرف شده در پلتفرم های رسانه های اجتماعی را کاهش دهید تا قرار گرفتن در معرض محتوای محرک را کاهش دهید. بجای پیمایش متناوب، زمان های خاصی را برای بررسی این پلتفرم ها تنظیم کنید.
- ایجاد ارتباطات واقعی: بیشتر درگیر تعاملات زندگی واقعی و ایجاد روابط معنادار، به جای روابط دیجیتالی باشید.
- فعالیت های معنادار را دنبال کنید: بجای فعالیت هایی که فکر می کنید باید انجام دهید زیرا دیگران این کار را انجام می دهند، روی فعالیت هایی تمرکز کنید که از نظر شخصی و حرفه ای شما را ارضا و برآورده می کنند.
- پذیرش: تشخیص دهید که شرکت در همه چیز غیرممکن است. پذیرش این امر می تواند اضطراب مرتبط با FOMO را کاهش دهد.
عوارض FOMO یا ترس از جا ماندن از بقیه
اجرای این استراتژیها میتواند به مدیریت و در نهایت به حداقل رساندن FOMO کمک کند و منجر به زندگی رضایت بخش تر و متعادل تر شود. از جمله عوارض fomo موارد زیر را تشکیل می دهد.
- فراموشی از خود: افرادی که به طور مداوم به فومو واکنش نشان می دهند ممکن است هویت خود را در میان دیگران فراموش کنند و از شخصیت خود دور شوند.
- خستگی احساسی: افرادی که به طور مداوم به احساسات دیگران واکنش نشان می دهند ممکن است احساس خستگی احساسی کنند. این ممکن است به دلیل پرهیز ناکارآمد از احساسات و نیازهای خودشان باشد.
- کاهش مرزهای فردی: فومو ممکن است منجر به کاهش مرزهای فردی و عدم تمایز میان خود و دیگران شود، که می تواند به مشکلاتی در جوامع و ارتباطات فردی منجر شود.
- محرومیت از توجه به نیازهای شخصی: افراد ممکن است درگیری زیاد با فومو، از نیازهای شخصی و خودشان فراموش کنند و این می تواند منجر به احساس محرومیت و ناخوشی شود.
- فراموشی از مسئولیت های فردی: فومو ممکن است باعث شود افراد از مسئولیت های فردی خود فراموش کنند و به جای آن به مشکلات دیگران تمرکز کنند.
در کل، مانند بسیاری از مفاهیم در روانشناسی، فومو هم دارای مزایا و معایبی است و می تواند بسته به شرایط و میزان استفاده، نتایج مختلفی داشته باشد.
مزایای فومو در ارتباطات شامل موارد زیر باشد:
اگر فومو به شکل اعتیاد گونه نباشد می تواند مزایایی هم داشته باشد که در زیر به مزایا fomo اشاره کردیم.
- تقویت ارتباطات انسانی: فومو می تواند به تقویت ارتباطات انسانی کمک کند. وقتی که افراد قدرت احساس و درک احساسات دیگران را دارند، ارتباطات آن ها بهبود می یابد و احساس همبستگی و ارتباط نزدیک تری با دیگران تقویت می شود.
- افزایش همدلی و تعامل مثبت: فومو می تواند به افزایش همدلی و تعامل مثبت در جوامع و گروه ها کمک کند. زمانی که افراد به احساسات دیگران توجه می کنند و واکنش نشان می دهند، این می تواند به ایجاد ارتباطات مثبت و احساس ارزشمندی برای هر فرد کمک کند.
- افزایش رضایت از ارتباطات: افرادی که فومو را تجربه می کنند معمولاً از ارتباطات خود راضی تر هستند. این به این دلیل است که آن ها احساس می کنند که شناخته و درک شده اند و احساس همبستگی بیشتری با دیگران دارند.
- کاهش تنش ها و درگیری ها: با توجه به این که فومو ممکن است به فهم بهتر و مدیریت بهتر احساسات منجر شود، می تواند به کاهش تنش ها و درگیری ها در ارتباطات کمک کند. افراد می توانند احساسات خود را بهتر ارتباط دهند و از بروز ناسازگاری ها جلوگیری کنند.
- تقویت اعتماد به نفس: وقتی که افراد احساس می کنند که دیگران به احساسات و تجربیات آن ها توجه می کنند و متوجه آنها هستند، اعتماد به نفس آن ها تقویت می شود و احساس مهم بودن و ارزشمندی برای دیگران پیدا می کنند.
به طور کلی، فومو می تواند به بهبود ارتباطات انسانی، افزایش همبستگی و ارتباطات مثبت، و تقویت اعتماد به نفس و رضایت از زندگی کمک کند.
آیا FOMO قابل درمان است؟
اگرچه درمان FOMO ممکن است اصطلاح درستی نباشد، مطمئناً میتوان آنرا مدیریت کرد و به میزان قابل توجهی کاهش داد. FOMO تا حد زیادی از الگوهای احساسی و رفتاری ناشی میشود که میتواند از طریق خودآگاهی و اقدامات عمدی تغییر یابد. مدیریت FOMO شامل:
- تعدیل انتظارات: درک این موضوع که تجربه همه چیز ممکن نیست و از بقیه جا ماندن بخشی طبیعی از زندگی است.
- بهبود عزت نفس: تقویت اعتماد به انتخاب های زندگی، نیاز به اعتبارسنجی خارجی را کاهش میدهد.
- ذهن آگاهی و حضور: تمرکز بر زمان حال به جای وسواس در مورد کاری که دیگران انجام می دهند.
- محدود کردن رسانه های اجتماعی: کاهش استفاده از رسانه های اجتماعی در به حداقل رساندن محرک های FOMO کمک می کند.
- تمرکز بر رشد شخصی و روابط: اولویت دادن به ارتباطات واقعی و دستاوردهای شخصی می تواند تمرکز را از آنچه دیگران انجام میدهند به رضایت شخصی تغییر دهد.
با اتخاذ این استراتژیها، افراد میتوانند اثرات FOMO را کاهش دهند و رفاه کلی خود را افزایش دهند.
فومو در ترید
فومو که ترس جا ماندن از اخبار نقل انتقالات روزانه است فرد را به مرحله فاز استرس مزمن سوق می دهد. گویی همیشه باید در انتظار اخبار جدید و به روز باشد و همین موضوع او را از عملکرد روزانه اش نیز قافل می کند. به همین دلیل می تواند ایجاد یم اختلال و ناهنجاری کند. در افرادی که عدم کنترل تکانه دارند این موضوع به سمت اعتیاد به قمار یا اعتیاد به ترید هم سوق پیدا می کند.
منابع: calm.com و nih.gov
