داروهای تثبیت کننده خلق یا قرص بهبود خلق و خو چیست؟ مصرف این داروها چه عوارضی به همراه دارد؟ داروهای ضد افسردگی به چه صورتی تجویز می شود؟ هشدارهای مهم در رابطه با قرص برای خلق و خوی کدام است؟ در ادامه در نظر داریم به طور کامل به بررسی انواع مختلف از داروهای ضد افسردگی، عوارض داروهای روانپزشکی بپردازیم و اطلاعات مهمی در مورد کارایی آن ها در اختیار شما عزیزان قرار دهیم، با ما همراه باشید.
داروهای تثبیت کننده خلق مختلف به منظور درمان بسیاری از مشکلات مربوط به روح و روان انسان در دست است، هر یک از این داروها کارایی خاصی دارند و متناسب با ویژگی های منحصر به فرد می توانند در درمان برخی از بیماری های روحی و روانی مورد استفاده قرار گیرند، گفتنی است که به کارگیری آن ها علاوه بر همه مزایایی که دارند عاری از عیب نیستند به همین دلیل حتماً باید زیر نظر پزشک تجویز شوند در غیر این صورت می تواند آسیب های جدی در سلامت روحی و جسمی فرد داشته باشد.
در حال حاضر بیماری های مربوط به روان و روح سلامت و آسایش بسیاری از افراد را تهدید می کند، افسردگی و فشارهای مازادی که بنا به دلایل مختلفی به انسان وارد می شود، می تواند به مقدار بسیار زیاد او را در معرض انواع مختلف از مشکلات و بیماری ها قرار دهد. اگر اصول و دستورالعمل دقیق برای مقابله با این نوع از مشکلات را نداشته باشیم، با گذر زمان به شدت گرفتار آن خواهیم شد. به همین دلیل به شدت تاکید می شود، در صورت مشاهده هر گونه رفتار غیر عادی در خلق و خوی خودمان و یا نزدیکانمان، حتماً در اسرع وقت با یک روانپزشک در این زمینه در تماس باشیم.
کارایی داروهای تثبیت کننده خلق
داروهای تثبیت کننده خلق به منظور درمان بسیاری از مشکلات مورد استفاده قرار می گیرد. به عنوان مثال می توان از داروهای تثبیت کننده خلق برای برطرف سازی مشکلات زیر بهره مند شد:
استفاده از داروهای تثبیت کننده خلق به همراه همه مزایا، معایب ویژه ای نیز دارد که در تجویز نادرست و یا مصرف نامطلوب ممکن است تشدید یابد. یک پزشک متخصص با ارزیابی پارامترهای مختلف و شناسایی دقیق بیماری می تواند مناسب ترین دارو را تجویز کند. از جمله عوارض احتمالی داروهای تثبیت کننده خلق می توان موارد زیر را نام برد:
- خارش، جوش
- تشنگی بیش از حد
- تکرر ادرار
- لرزش دست ها
- تهوع و استفراغ
- لکنت زبان
- ضربان قلب سریع، آهسته، نامنظم
- تغییر در بینایی
- تشنج
- توهم از دست دادن هماهنگی بدن
- تورم چشم، صورت، لب ها، زبان، گلو، دست ها، همچنین مچ پا یا پایین پاها.
اختلال های مختلفی موجود است که سبب می شود، فرد توانایی درک و رفتار صحیح را نداشته باشد. اگر این نوع از اختلال ها در زمان مشخص، درمان نشود می تواند با گذر زمان، عواقب سنگینی داشته باشد. یک فرد بیمار از نظر روحی، دست به کارهای خطرناکی خواهد زد. متاسفانه در جامعه ما شرایط به گونه ای است که فرد یا نزدیکان او از انکار اینکه گرفتار یک بیماری روحی هستند، واهمه دارند و این مشکلات مربوط را دوچندان می کند.
قرص لیتیوم از نمونه داروهای تثبیت کننده خلق
قرص لیتیوم از جمله پرمصرف ترین داروهای تثبیت کننده خلق می باشد که به منظور درمان اختلال های دوقطبی و اسکیزوفرنی مورد استفاده قرار می گیرد. لیتیوم از دیرباز توانسته است با کارایی مطلوبی که در بهبودی بسیاری از مشکلات مربوط به روح و روان انسان، توجه بسیاری را به سوی خود جلب کند. این دارو قابلیت آن را دارد که علائم شیدایی را به مقدار قابل ملاحظه ای کاهش دهد. معمولاً دو بار در روز با توجه به شدت بیماری، به کارگیری آن در اولویت قرار می گیرد.
عوارض احتمالی لیتیوم کربنات
- حالت تهوع
- خستگی شدید
- افزایش وزن
- لرزش
- اسهال
- سردرگمی و گیجی
والپروات از داروهای تثبیت کننده خلق
والپروات از دیگر داروهای تثبیت کننده خلق با نام تجاری دپاکین از دیگر داروهای شناخته شده در رشته روانپزشکی است که برای درمان اختلال های رفتاری و تهاجمی مد نظر قرار می گیرد. از آن ها به عنوان داروهای ضد تشنج نیز یاد می شود و حتی به منظور درمان بیماری صرع نیز کارایی دارد. بیماری های روحی باید به اندازه بیماری های جسمی و حتی بیشتر، مورد توجه قرار گیرد. زیرا عواقب و ناکارآمد هایی که در این صورت به وجود می آید، می تواند آسیب های بسیار گزاف داشته باشد. افکار خودکشی، آسیب رساندن به خود و دیگران از جمله مهمترین عواقب بیماری های روحی و روانی می باشد.
عوارض احتمالی والپروات
- دوبینی و تاری
- سردرد و سرگیجه
- ریزش مو
- افزایش وزن
- تهوع و استفراغ
- یبوست
- بی خوابی
- کاهش یا افزایش فشار خون
کاربامازپین
از دیگر داروهای تثبیت کننده خلق می باشد و زمانی مد نظر قرار می گیرد که لیتیوم برای درمان جوابگو نباشد. افراد افسرده مقاوم به انواع درمان های مختلف، اثرات مطلوبی با به کارگیری این دارو نشان داده اند. هشدارهای به کارگیری داروهای تثبیت کننده خلق را جدی بگیرید زیرا در غیر این صورت جز معایب نتیجه دیگری حاصل شما نخواهد بود. اگر احساس می کنید که با مصرف داروی خاص، بهبودی قابل ملاحظه ای حاصل شده است، باز به مصرف آن در یک بازه زمانی پایبند بوده و یا با پزشک خود در تماس باشید.
عوارض احتمالی کاربامازپین
- تهوع
- تب
- استفراغ
- سرگیجه و سردرد
- گیجی
- بی قراری (در افراد مسن)
- اختلالات بینایی
- یبوست یا اسهال
- بی اشتهایی
- اختلالات خونی
لاموتریژین
لاموتریژین اختلال دو قطبی از جمله داروهای کند کننده است که در ابتدا به عنوان داروی ضد صرع مورد استفاده قرار می گرفت. هیچ بیماری روحی، غیر قابل درمان نیست، مگر اینکه در زمان مشخص اقدامات لازم در پیش گرفته شود. نوع رفتار اطرافیان به منظور عبور از این برهه سخت بسیار مهم است، توجه کنید که فرد بیمار قادر به درک بسیاری از رفتارها نیست و باید بر همین اساس با او رفتار کرد.
عوارض احتمالی لاموتریژین
- سرگیجه و سردرد
- خواب آلودگی
- تهوع و تاری دید
- ناراحتی و مشکلات معده
انواع مواد معدنی
مواد معدنی شامل داروهایی است که به صورت مستقیم مواد اولیه آن ها از طبیعت استخراج می شود، لیتیوم از جمله پرکاربردترین مواد معدنی به عنوان درمان بیماری های روحی و روانی می باشد. به کارگیری این ماده معدنی و قرص های مشابه به آن باید با دقت مورد استفاده قرار گیرد. از آنجایی که این ماده از طریق کلیه ها دفع می شود، باید به طور مکرر عملکرد و کارایی کلیه ها مورد بررسی قرار گیرد.
عوارض احتمالی مواد معدنی
- حالت تهوع
- خستگی شدید
- افزایش وزن
- لرزش
- اسهال
- سردرگمی و گیجی
ضد تشنج ها
داروهای ضد تشنج از دسته دیگر داروها می باشد که در ابتدا به منظور درمان تشنج مورد استفاده قرار میگرفت ولی با گذر زمان و شناسایی کارایی آنها امروزه این نوع از قرص ها به عنوان داروهای تثبیت کننده خلق مد نظر می باشد. از جمله برخی از مهمترین انواع آن میتوان موارد زیر را نام برد:
- اکس کاربازپین
- توپیرامات
- گاباپنتین
- والپروات یا والپروات سدیم
- لاموتریژن
- کاربامازپین
- عوارض جانبی داروهای ضد تشنج
- خستگی شدید
- سردرد
- افزایش وزن
- حالت تهوع
- درد شکم
- کاهش میل جنسی
- تب
- سردرگمی و گیجی
- مشکلات بینایی
- کبودی و خونریزی آنرمال
داروهای ضد روان پریشی
داروهای ضد روان پریشی از جمله قرص های هستند که به همراه داروهای تثبیت کننده خلق تجویز می شوند، برخی از پزشکان بر این باور هستند که این داروها به تنهایی توانایی آن را دارند که در تثبیت خلق بسیار کارآمد باشند. از آنها برای درمان اختلال دو قطبی به طور مازاد استفاده می شود. به کارگیری قرص های ضد روان پریشی با همه مزایای که دارد عوارض احتمالی مختلفی دارد. از جمله مهمترین داروهای ضد پریشی میتوان موارد زیر را نام برد:
- آریپیپرازول
- الانزاپین
- ریسپریدون
- لوراسیدون
- کوئتیاپین
- زیپراسیدون
- آسناپین
- عوارض جانبی داروهای ضد روان پریشی
- تپش قلب
- خواب آلودگی
- لرزش
- تاری دید
- سرگیجه
- افزایش وزن
- حساسیت به نور
تجویز داروهای تثبیت کننده خلق
داروهای تثبیت کننده خلق با توجه به پارامتر و فاکتورهای مختلفی تجویز می شود، پزشک مربوط در ابتدا نیازمند آن است که به طور دقیق مشکل ایجاد شده را شناسایی کند و متناسب با آن داروی ویژه را تجویز کند. بسته به شرایط و شدت بیماری میزان مصرف دارو متفاوت خواهد بود. همچنین پزشک مربوط به دلیل شناسایی بیماری می تواند از انواع مختلف از آزمایش ها بهره مند شود. در گام بعدی پس از انتخاب دارو، اطلاعات کامل در مورد عوارض آن در اختیار شما قرار می گیرد.
عوارض یاد شده می تواند احتمالی باشد، به گونه ای که در برخی از مواقع ممکن است رخ ندهد ولی باید هشدار باشید. اثر بخشی داروهای تثبیت کننده خلق نیز با توجه به میزان بیماری متفاوت خواهد بود. به منظور استفاده از مزایای این نوع از داروها لازم است به طور منظور آنها را در اولویت قرار داد. از مصرف بیش از حد آن یا به کارگیری دز کمتر پرهیز کنید. مطمئناً پزشک از شما خواهد خواست که پس از طی شدن یک بازه زمانی مشخص، دوباره مراجعه کنید تا کارایی دارو و اثربخشی آنها مورد بررسی قرار گیرد.
هشدارهایی در مورد داروهای تثبیت کننده خلق
داروهای تثبیت کننده خلق داروهای قوی بوده و با توجه به شرایط بیمار، پزشک مقدار مشخصی از آن را تجویز می کند، به کار گیری کم یا زیاد آن می تواند خطرناک باشد. برخی از افراد نیز خودسر از این داروها استفاده می کنند، که با این کار، بیماری خود را بدون تردید تشدید خواهند داد. تجویز داروهای تثبیت کننده خلق به خانم های باردار تحت هیچ شرایطی پیشنهاد نمی شود، زیرا خانم های باردار بر اثر مصرف این نوع از قرص ها به احتمال زیاد صاحب فرزندانی ناقص خواهند بود.
به شدت تاکید می کنیم که بدون تجویز و دستور پزشک داروهای روحی و روانی را مصرف نکنید و یا مصرف آن ها را قطع نکنید.این نوع از قرص ها مانند داروهای تجویز شده برای سلامت جسمی انسان نیستند، که به محض مشاهده علائم بهبودی به راحتی کنار گذاشته شود. در بسیاری از مواقع پزشک مربوط مجبور است که میزان آن را به منظور قطع مصرف کم کند تا نهایت به دوز با کمترین میزان برسد.
