وسواس جنسی یکی از نمودهای وسواس فکری است که میتواند بسیار آزار دهنده باشد. به طور کلی وسواس، گونه ای از افکار، تصورات یا تکانه هایی است که تکرار شونده، مزاحم و بادوام است که در ابتدا احمقانه به نظر می رسد. وسواس جنسی هم از این قاعده مستثنی نیست و می تواند زندگی شخص مخصوصاً زندگی زناشویی او را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. برای درمان وسواس جنسی لازم است ریشه بروز وسواس را درمان کنیم. اکثر وسواس ها در نتیجه وجود اضطراب ها در درون شخص شکل میگیرند. بنابراین اگر بخواهیم به درمان درست و اصولی درمان وسواس جنسی بپردازیم، باید اضطراب و منبع آن را در وجود شخص شناسایی کرده و از بین ببریم. وسواس جنسی یکی از شاخه های اختلال وسواس فکری - عملی (OCD) است.
در این مقاله به وسواس فکری جنسی و اختلال رفتار جنسی (CBSD) خواهیم پرداخت.
درمان اختلال رفتار جنسی اجباری (CSBD)
اختلال رفتار جنسی اجباری (CBSD) چیست؟ آیا با سکس ترپی قابل درمان است؟ افراد مبتلا به اختلال رفتار جنسی اجباری به شدت از کار خودشان رنج میبرند. در واقع، برای آنها، رابطه جنسی طبیعت لذت بخش خود را که برای اکثر افراد دارد را از دست میدهد. انواع مختلفی از اعتیاد وجود دارد. با این حال، برای اینکه رفتاری اعتیادآور در نظر گرفته شود، باید شرایط زیر را برآورده کند. با نسبیت و شدت خاصی رخ میدهد و پول و زمان زیادی برای آن صرف میشود. علاوه بر این، باعث تداخل شدید در روابط خانوادگی، اجتماعی و کاری فرد میشود. در سال 2018 بود که سازمان بهداشت جهانی (WHO) اعتیاد جنسی را تحت عنوان اختلال رفتار جنسی اجباری طبقه بندی کرد. بسیاری از سکس ترپیست ها در جهان بر روی این اختلال کار کردند و توانستند با نسبت خوبی در درمان موفق باشند.
اختلال رفتار جنسی اجباری (CSBD)
وقتی تشنه هستید یک نوشیدنی می خورید. اما تصور کنید که تشنه هستید و نمی توانید 24 ساعت آب بنوشید. سپس یک نفر یک لیوان آب جلوی شما می گذارد. این احساسی است که افراد مبتلا به اختلال رفتار جنسی اجباری CSBD دارند. آنها تکانه های جنسی بسیار شدید و مکرر را نشان می دهند. مشکل آنها بای شش ماه یا بیشتر طول بکشد که نام اختلال را بگیرد. زندگی آنها حول فعالیت های جنسی مکرر آنها می چرخد. گفته می شود، آنها سعی می کنند در مقابل انگیزه های خود مقاومت کنند اما در انجام این کار شکست می خورند. در نتیجه، رضایتی که آنها از فعالیت های جنسی خود به دست می آورند نسبتاً کم است. در واقع، حتی ممکن است وجود نداشته باشد.
اختلال رفتار جنسی اجباری CSBD یک وضعیت بالینی است که بیشتر در مردان رخ می دهد. بین یک تا شش درصد از جمعیت را تحت تاثیر قرار می دهد. این یک اختلال بالینی تازه ایجاد شده است و نیاز به بررسی بیشتر دارد. با این حال، با شرایطی مانند موارد زیر در ارتباط است؛
- افسردگی
- اضطراب اعتیاد
- اختلالات شخصیت
طبق نظر ویزکاینو (2011)، رایج ترین اشکال رفتار جنسی اجباری عبارتند از خودارضایی (73 درصد)، بی بند و باری طولانی جنسی حدود (70 درصد)، و وابستگی به پورنوگرافی (53 درصد) است.
مداخلات درمانی در اعتیاد جنسی
در سال 2019، هالبرگ یک درمان شناختی رفتاریCBTبرای اعتیاد جنسی پیشنهاد کرد. آموزش روانی در مورد افراط و نقایص رفتار. همچنین پیشنهاد میکند که امکان انجام یک تحلیل عملکردی رفتار را در نظر بگیریم. این به معنای تعیین دلیل ظاهر شدن رفتارهای بیش از حد جنسی است.
مداخله انگیزشی
- فعال سازی رفتاری پس از شناسایی ارزش های بیمار آغاز می شود.
- آموزش روانی در مورد چگونگی تأثیر افکار و باورهای ناکارآمد بر رفتار.
- بحث شناختی و آزمایشات رفتاری بین جلسات. در طی این فرآیند تکنیک های حل مسئله به بیمار آموزش داده می شود.
فعال سازی رفتاری بین فردی این شامل آموزش مهارت هایی برای قاطعیت بیشتر، مدیریت تعارضات به شیوه ای سالم تر و تعهد به اهداف بین فردی است. در نهایت باید خلاصه ای از درمان تهیه شود. علاوه بر این، یک برنامه حفظ نتایج باید طراحی و اجرا شود تا از هرگونه عود در رفتار جنسی اعتیادآور جلوگیری شود.
تعریف افکار جنسی ناراحت کننده
در تعریف افکار جنسی ناراحت کننده باید بگوئیم که این افکار خصوصی ترین افکار شخص هستند، ناخواسته وارد ذهن می شوند و ماهیتاً مزاحم و دردسر سازند. شاید بتوان گفت که به طور متوسط روزانه تقریباً نیمی از مردان و 20 درصد از زنان، با چنین افکار و تخیلاتی رو به رو هستند. این افراد در مواجهه با افکار جنسی مزاحم، که در حالت شدید و مداوم، معمولاً احساس گناه، عذاب وجدان، ناتوانی، شرمندگی و غیرمعمول بودن دارند و سعی میکنند با انجام اعمال خاصی احساس گناه را در خود از بین ببرند، عده ای نیز به خودارضایی یا رابطه جنسی روی می آورند. به طور کلی افکار جنسی زنان با تصورات عاطفی همراه است در حالیکه افکار جنسی مردان با تصور بدن زنان شکل می گیرد. در یک دسته بندی کلی میتوان گفت افکار جنسی ناراحت کننده در 4 مقوله به شرح زیر قرار می گیرند:
- افکار جنسی مرتبط با یک شریک جنسی مشخص
- افکار جنسی مرتبط با آزار جنسی (تجاوز به دیگری یا تجربه مورد تجاوز قرار گرفتن توسط دیگری)
- مرتبط با هم جنس
- مرتبط با افراد مشهور
برای درمان افکار جنسی ناراحت کننده، باید به درمان اضطراب شخص پرداخت؛ زیرا همه وسواس ها ناشی از اضطراب درونی هستند که درمان وسواس جنسی نیز نیاز به درمان اضطراب دارد. اگر سعی شود که افکار ناراحت کننده و مزاحم سرکوب شوند و یا از ورودشان به ذهن جلوگیری شود، بیشتر تقویت می شوند. بنابراین سرکوب، راه درمان آن نیست. اولین گام برای درمان اضطراب و از جمله درمان وسواس جنسی، پذیرش آن بدون قضاوت و سرزنش خود است.
وسواس جنسی
وسواس جنسی در واقع نوعی وسواس فکری است که پیامدهای جدی و نگران کننده ای برای شخص دارد و باعث اضطراب بیشتر و شرم در فرد مبتلا می شود. بنابراین در تعریف وسواس جنسی ناراحت کننده میتوان گفت، افکاری هستند که ماهیتاً جنسی هستند، در رابطه با مسائل جنسی با کودکان، محارم، هم جنسانشکل میگیرند، شخص از ورود آنها به ذهنش دچار شرم و عذاب وجدان است، کنترلی بر آنها ندارد و میتواند رابطه جنسی سالم و زناشویی فرد را مختل کند یا آثار منفی بر آن به جا بگذارد.
علائم وسواس جنسی چیست؟
از علائم وسواس جنسی میتوان به افکاری اشاره کرد که در زمینه موضوعات زیر به ذهن فرد هجوم می آورند:
- افکار مرتبط با رابطه جنسی با حیوانات
- افکار مرتبط با رابطه جنسی با محارم
- افکار مرتبط با سوء استفاده های جنسی (در حالت فاعل یا مفعول)
- افکار مرتبط با خیانت
- افکار مرتبط با سادیسم یا مازوخیسم
- افکار مرتبط با بردگی جنسی
- افکار مرتبط با رابطه جنسی با جسد و بدن مرده
- افکار مرتبط با پیدا کردن میل جنسی نسبت به فرزندان
- افکار جنسی مرتبط با رابطه جنسی با دوستان یا نزدیکان
- افکار جنسی مرتبط با رابطه جنسی با کودکان یا افراد زیر سن قانونی
- افکار مرتبط با گرایش های جنسی ناسازگار با شخص (هم جنس گرایی)
راهکارهای درمان وسواس جنسی
هنگامیکه افکار جنسی ناراحت کننده، به سراغ فرد می آیند، گرچه می داند که این افکار درست نیستند و او به آن اعمال مبادرت نخواهد کرد، ولی از آنجایی که با سیستم فکری و روحیات شخص همخوانی ندارند و ناسازگارند، اگر شدید و دائمی شوند، می توانند این تصور را برای فرد مبتلا به وجود آورند که ممکن است روزی به این اعمال اقدام کند. این موضوع می تواند رنج فرد مبتلا را بیشتر کند. بنابراین لازم است که به دنبال درمان وسواس جنسی خود باشد. درمان وسواس جنسی به چند طریق به شرح زیر انجام میشود:
چنانچه با افکار جنسی ناراحت کننده روبرو هستید، به منظور انجام اقدامات مؤثر در جهت درمان وسواس جنسی، گام های زیر میتوانند برایتان مفید واقع شوند:
- انجام نفس های عمیق برای کم کردن اضطراب
- پذیرش افکار ناراحت کننده بدون قضاوت و سرزنش خود
- پذیرش این افکار با برچسب «افکار مزاحم وسواسی»
- پذیرش این فکر که وسواس جنسی، فکری خودکار است که شما نقشی در بروز و ظهور آن نداشته اید و بدون مقاومت می توانید ناظر آن باشید ولی آن را نادیده بگیرید.
- پرهیز از سرکوب آنها
- پایش سطح اضطراب و سعی در کنترل آن
- تغییر در رفتار برای دور کردن احتمال بروز افکار جنسی ناراحت کننده
- ریشه یابی منبع اضطراب
- سعی در یافتن معنای این افکار
- مشغول نگه داشتن ذهن با کارهای مثبت
- خود را قانع کردن به این امر که هرگز مبادرت به انجام چنین افکاری نخواهید کرد.
به منظور درمان وسواس جنسی، پرهیز از اقدامات زیر توصیه می شود:
- سعی نکنید به هر طریقی درگیر این افکار شوید.
- سعی نکنید این افکار را از ذهنتان بیرون کنید یا از ورودشان به ذهن جلوگیری کنید؛ چون با شدت بیشتری به شما حمله خواهند کرد.
تأثیرات منفی افکار جنسی ناراحت کننده
اگر درمان وسواس جنسی زیر نظر مشاور و متخصص دنبال نشود، میتواند تأثیرات منفی زیر را بر رابطه زناشویی به جا بگذارد:
- می تواند باعث سرد مزاجی شود.
- می تواند موجب احساس گناه و انزجار فرد از خودش شود و هر لذتی را گناه محسوب کند.
- می تواند موجب کاهش میل جنسی فرد شود.
تفاوت وسواس جنسی با میل جنسی نسبت به کودکان
به منظور درمان وسواس جنسی، تشخیص درست این اختلال گام اولیه و بسیار مهمی تلقی می شود؛ زیرا اگر وجه افتراقی این اختلال درست تشخیص داده نشود، می تواند روند درمان را در مسیر اشتباه قرار دهد. مهمترین شاخص وسواس جنسی با داشتن میل جنسی به کودکان یا پدوفیل، این است که در اختلال پدوفیل، فرد از تمایل خود لذت می برد و احساس شرم و گناه ندارد، در حالیکه در وسواس جنسی چنین احساس وجود دارد.
