در واکنش مناسب والدین در مقابل دزدی کودکان زمانی که متوجه می شوید کودک شما از کیفتان پول برداشته و یا برای شرکت در بازی های آنلاین از کارت اعتباری شما استفاده کرده، احتمالاً خیلی متعجب شوید و از خود بپرسید «در کجای روش تربیتی فرزندم اشتباه کرده ام که او اکنون دست به دزدی زده است؟» غالب والدین در این شرایط احساس یاس و ناامیدی می کنند و اکثراً خود را سرزنش می کنند. علی رغم تمام این مسائل کلافه کننده، باید بدانید که این رفتار کودکان در اغلب موارد قابل تغییر است.
دزدی در کودکان زیر شش سال
مهم است بدانید که بروز این رفتار در کودکان سنین زیر شش سال تفاوت زیادی با دزدی (برداشتن چیزی بدون اجازه) کودکان بزرگتر و نوجوانان دارد. به واقع، هنوز کودکان کوچکتر در مورد درست و غلط بودن برداشتن لوازم و اموال دیگران چیزی در ذهن خود ندارند. مغز این کودکان هنوز به اندازه ای رشد نکرده که قادر باشند بیرون از خواسته و تمایلات خود و در مورد دیگران تفکر کنند. اگر کودک شما چیزهایی را بدون اجازه برمی دارد، بر آموزش رفتار مشارکتی او بیشتر تمرکز کنید، از او بپرسید که دوست دارد چه چیزهایی داشته باشد و به صورت چرخشی خودتان نیز به این سوال پاسخ دهید تا کودک بتواند نسب به نگرش و خواسته های دیگران کمی آگاهی یابد.
در این قسمت لینک آموزشهای بسیار مهم کودکان را به شما معرفی می کنیم
نکته طلایی؛
زمانی که کودک شما کمی بزرگتر شد، باید به او یاد بدهید که بابت این رفتار خود (برداشتن چیزها بدون اجازه) به این صورت عذرخواهی کند: «متاسفم، من نباید بدون اجازه آن را برمی داشتم.» اما اجازه ندهید که کودک فکر کند شخص منفور و بدی است و به هیچ عنوان به رفتار او برچسب «دزدی» نزنید. به جای آن برای او مشخص کنید که برداشتن چیزها بدون اخذ اجازه رفتار اشتباهی است.
دزدی کودکان بزرگتر
اگر کودک شما نه ساله و یا بزرگتر است و چیزهایی را بدون اجازه برداشته، باید با این مشکل کمی جدی تر برخورد کنید. باید متوجه باشید که کودک شما برای حل مشکلاتش از یک روش فکر غلط استفاده می کند. برای مثال مشکل کودک 10 ساله شما می تواند این باشد که می خواهد یک بازی کامپیوتری را خریداری کند اما پول ندارد، در نتیجه او این مشکل را با برداشتن بدون اجازه پول از کیف شما حل می کند. احتمالاً کودک اینطور با خود می اندیشد که «من به این پول نیاز دارم و احتمالاً مادر متوجه نخواهد شد.» زمانی که متوجه این روند غلط تفکر کودک شدید باید به او بگویید که: «اینکه صرفاً چیزی را بخواهی به این معنی نیست که بتوانی بدون اجازه آن را برداری» و بعد از او بپرسید «دفعه بعد که چیزی خواستی باید چکار کنی؟» یک نکته مهم احتمال ارتباط دزدی در این سن با اختلال بسیار خطرناک سلوک و در ادامه شخصیت ضد اجتماعی است، پس هر چه سریع از یک روانشناس یا روانپزشک کمک بگیرید.
نکته مهم در آموزش کودک برای جلوگیری از دزدی مجدد
نکته مهم این است که اجازه ندهید کودک آنچه را که بدون اجازه برداشته نزد خود نگه دارد. کودک هرگز نباید از برداشتن لوازم و اموال دیگران سودی ببرد. زمانی که کودک چیزی را از فروشگاه و مغازه ها بدون پرداخت هزینه آن بر می دارد، والدین نگران عواقب قانونی آن می شوند و به همین علت از برگرداندن شی برداشته شده به فروشگاه خودداری میکنند و اجازه می دهند که کودک آن شی را برای خود نگه دارد. در عوض آن کودک را با روش هایی چون محرومیت از تلویزیون و بازی های ویدیویی تنبیه می کنند.
توصیه می شود که والدین از کودک بخواهند که شی برداشته شده را به فروشگاه یا مغازه برگرداند. البته باید اذعان داشت که اتخاذ چنینی تصمیمی پیچیدگی های خاص خود را دارد و به عواملی مثل شی برداشته شده و سن کودک شما بستگی دارد. اما اگر تصمیم به برنگرداندن شی گرفتید، مطمئن شوید که کودک عواقب رفتار خود را ببیند و از زیر بار تبعات این رفتار شانه خالی نکند. در گام اول شی برداشته شده را توقیف کنید، او حق ندارد آن را داشته باشد، کودک باید یاد بگیرد که وقتی به کسی آسیب رساند (در اینجا صاحب مغازه) باید آسیب وارده را مستقیماً برای فرد زیان دیده جبران کند. در نتیجه توصیه می شود که در صورت امکان همان شی برداشته شده توسط کودک به مغازه برگردانده شود.
اگر رفتار دزدی در کودک شما ادامه یافت، باید به دنبال علت تکرار این رفتار باشید، سعی کنید کیف پول خود را در مکانی قرار دهید که در دسترس کودک قرار نگیرد، در صورت نیاز شاید مراجعه به روانشناس بالینی کودک و نوجوان مفید باشد. باید تاکید کرد، والدین علی رغم نگرانی که در مورد شخصیت این کودکان دارند، نباید اجازه دهند که کودک احساس کند والدینش او را آدم بدی می دانند. به جای آن باید همواره تلاش کنید که برعکس این فکر برای کودک القا شود؛ کودک باید متوجه شود که ضرورت دارد آسیب وارده را برای فرد خسارت دیده (چه شما به عنوان والد و چه هر فرد دیگری) جبران کند. اگر شما فکر کنید که شخصیت کودکتان مشکل دارد و او ذاتاً فرد بدی است، رابطه شما با او به آسانی لطمه میبیند و کودک امیدش را نسب به تغییر از دست میدهد.
زمانی که کودک رفتار خود را انکار می کند
به والدین توصیه می شود که در صورت اطمینان به اینکه کودک چیزی را دزدیده است، با دانش به این رفتار با او اینطور برخورد کنید؛ برای مثال، «من فکر میکنم که تو بدون اجازه من از کارت اعتباریم برای خرید بازی آنلاین یا پوکر یا شرط بندی استفاده کرده ای و حالا من از تو می خواهم که خسارتی را که به من وارد کرده ای جبران کنی» اما اگر مطمئن نیستید که او این کار را کرده باشد، سعی کنید او را برای چیزی که انجام نداده متهم نکنید.
در نهایت اگر کودک شما بدون اجازه از شما مقدار زیادی پول برداشته و یا با استفاده از کارت اعتباری شما پول زیادی خرج کرده، باید به دنبال علت این رفتار باشید. اگر کودک شما در سنین بالاتر از 11 سال قرار دارد، باید نگران مصرف موادی مانند مانن گل و کوکائین باشید، از خود بپرسید آیا اخیراً در خلق و خو و یا شخصیت او تغییری ایجاده شده است؟
در آخر باید گفت، والدین علی رغم اینکه با مشاهده چنین رفتارهایی احساس آسیب دیدگی و توطئه خواهند کرد، اما نباید مسئله را شخصی کنند، دزدی کودکان ارتباط چندانی با شما و سبک والدگری شما ندارد، این رفتار بیشتر مرتبط با کودک و روش های نادرست حل مسئله برای رهایی از مشکلاتش است. بهتر است از هرگونه واکنش هیجانی شدید خودداری کنید.
باری اطلاعات بیشتر؛ بهتر است انواع مشکلات رایج را بسناسید و برای این کار بر روی لینک کنار کلیک کنید، اختلالات و مشکلات شایع کودکان.
منبع: kidshealth.org