قاتلان ماه گل اثر مارتین اسکورسیزی در تاریکی مراسم قبیله ای اوسیج آغاز میشود، موقعیتی غم انگیز که نشان دهنده درگذشت یک شیوه زندگی بسیار ارزنده است. در این داستان ساکنان سفیدپوست آمریکایی، مردم بومی اوسیج را از کانزاس به منطقه ای که اکنون در شمال شرقی اوکلاهاما قرار دارد رانده اند. این اقدام لوله صلح (یعنی پیدا کردن نفت) را دفن میکند و این یادگار که به سرعت تبدیل به دلیلی برای جشن و سرور برای قبیله اوسیج شد را تبدیل به فاجعه ای دراماتیک می کند. در آن روز که ماه گل نامیده شده بود لوله به داخل زمین میرود و فوران عظیمی از نفت بیرون می آید و شادی بر اوسیج می بارد. این اولین و آخرین باری است که آنها با این بی خیالی ظاهر میشوند و در برابر منظره ای باز که به زودی با سنگ های نفتی پر میشود که نمادهای برجسته ای از رونق صنعتی و سرمایه داری آمریکاست، می رقصند. اما با وجود آنکه اوسیج ناگهان فراتر از باشکوهترین رویاهای خود ثروتمند میشود، خود را در اخاذی، استثمار، شکار و آزار و شکنجه ای می بینند که اصلا تصورش را هم نمی کردند! در انتهای مقاله میتوانید فیلم قاتلان ماه گل از دیدگاه روانشناختی را بخوانید که البته هر ماه از منظر روانشناختی به موضوع آن اضافه می شود.
چرا ماه گل؟
در آمریکای شمالی بسیاری از بومیان در ماه می به (ماه کامل) ماه گل میگویند. چرا که در این ماه گلها شکوفا شده که این نشانه غنا و فراوانی است. برخی دیگر از قبایل بومی آمریکای شمالی ماه کامل را به عنوان ماه جوانه زدن یا ماه جوانه زدن برگ برای جشن گرفتن شکوفه های جدید بهار می نامند. برخی آن را ماه کاشت نیز نامیدند؛ زیرا زمان کاشت بذر را برای فصل کشاورزی پیش رو مشخص میکند.
در فیلم ماه گل چه اتفقی افتاد؟
زمانی که «ماه گل» به پایان خود نزدیک میشود، چند دهه و تقریباً چند هفته بعد، تلفات آن آزار و شکنجه بود که بعدها کاملا مشخص شد. صدها میلیون پول از خزانه های اوسیج دزدیده شده و انباشته شدن سیستماتیک اجسادِ اوسیج، دستاورد این فیلم تیره و تار که اسکورسیزی و اریک راث از کتاب غیرداستانی فوق العاده دیوید گرن در سال 2017 اقتباس کردند. روشن کردن یک توطئه گسترده از درون، دادن نیروی سینمایی و وزن احساسی به چیزی است که زمانی ممنوعیت بود.
تفاوت اسکورسیزی از سایر کارگردان ها
از آنجایی که در فیلم های آمریکایی به ندرت به آن تاریخ پرداخته شده است، اهمیت موفقیت اسکورسیزی به سختی قابل اغراق است، حتی اگر خود فیلم، مانند بسیاری از کارهای کارگردان، هم در معرض اخراج های محض و هم در معرض تمجید بیش از حد قرار گیرد. کاری را انجام داد که در جهت خلاف فیلم های هالیوودی بود.
بخشی از جذابیت قاتلان ماه گل این است که هم دارای نقطه اوج بسیار ماهرانه از یک استاد است و هم دارای اولین قدم متزلزل در مسیری جدید! این فیلم در سطح یک فیلم جنایی است که از عناصر آشنای اسکورسیزی ساخته شده است. شخصیت های پدری سخت گیر و پرتوقع، وارثان بی رحم، شوهران خیانتکار و همسران نادیده گرفته شده، آدمکشها و قاتلان بی رحم، لئوناردو دی کاپریو و رابرت دنیرو! همچنین زمینه بزرگ تر سینمای آمریکا، زمین های دراماتیک تازه و مهم تاریخی را نیز ترسیم شده کرده اند.
نقد و بررسی فیلم قاتلان ماه گل
در دهه 1920، زمین ها اوسیج تبدیل به شهری شده بود که با خانه های سربه فلک کشیده، تعداد زیادی مزرعه و هزاران گاو پوشیده شده بود و تبدیل به منطقه ای پرجمعیت و اختصاصی برای قبیله اوسیج بود. همچنین شهر به منطقه ای دو فرهنگی تبدیل شده بود. چرا که مردان و زنان اوسیج دارای خانه هایی مجهز و ماشین هایی گران قیمت بودند و لباس هایی ترکیبی از لباس سنتی و مدرن بر تن می کردند. حتی برخی از افراد اوسیج خدمتکاران سفیدپوست را استخدام می کردند. این سبک زندگی قبیله اوسیج، یک کنجکاوی عمومی را در آن ایالت آمریکا و اطراف آن برانگیخت که در ادامه باعث آن فاجعه شد. در نتیجه اسکورسیزی این موضوع را به طور نمایشی با فیلم های خبری سیاه و سفید بیان کرد.
اسکورسیزی ما را با چشمان ارنست بورکهارت (دی کاپریو) به اوسیج می برد؛ یک کهنه سرباز جنگ جهانی اول با روده ای مجروح و اشتهای سیری ناپذیر برای زنان و پول! از لحظه ای که ارنست به شهر اوسیج می رسد و با عمویش، یک دام دار و یکی از اعضای محترم جامعه به نام ویلیام کی هیل (دنیرو) می نشیند، واضح است که شهوات مرد جوان در جهتی خائنانه پرورش داده می شد.
هیل با چشمک اهریمنی، برادرزاده اش را به سمت بسیاری از زنان اوسیج ثروتمند شهر هل می دهد، که در میان آنها زنی زیبا و آرام به نام مولی کایل (لیلی گلادستون) وجود دارد. مانند اوسیج، مولی هیچ کنترل مستقیمی بر ثروت خود ندارد. زمانی که ارنست راننده او می شود، از مولی محافظت می کند اما عشقی نیز شکل می گیرد. البته مولی به خوبی می داند که ارنست، پول او را می خواهد اما اما شور و محبت واقعی او را نیز حس می کند و برمی گرداند. آنها به زودی در یک سکانس با شکوه و با لباس هایی با جزئیات بدیع، با یکدیگر ازدواج خواهند کرد. یکی از نکات جالب این فیلم آن است که در این صحنه و صحنه های دیگر، ارنست و مولی در کنار هم در یک قاب پهن متقارن قرار می گیرند یک ژست بصری که عمق صمیمیت آن ها را نشان می دهد، اما آنها را در موقعیتی برابر قرار می دهد.
وارونگی وضعیت موجود اجتماعی
رواج ازدواج های بین نژادی، به علاوه نمایش نادر از بردگی سفیدپوستان، نوعی وارونگی وضعیت موجود اجتماعی است که اسکورسیزی مخاطب را مجذوب خود می کند. این فیلم حاوی نه فقط یک، بلکه چندین منظره باشکوه است. همانطور که دوربین در خیابان های شلوغ، سالن های قمار بی نظیر و هرج و مرج خانگی در چرخش خانه ارنست و مولی حرکت می کند، اسکورسیزی فقط به حس مکان دست نمی یابد. او یک شاهکار پرشور و موشکافانه انسان شناسی فرهنگی را انجام می دهد.
یک بیماری اسرارآمیز
حتی زمانی که مولی و ارنست تشکیل خانواده می دهند، مولی خود را در حال از دست دادن اقوام خود می بیند. در طول چند سال، خواهرش مینی (جیلیان دیون) و مادرش، لیزی کیو، تسلیم یک بیماری اسرارآمیز شدند. خواهر دیگری به نام آنا، در نزدیکی برکه ای به ضرب گلوله کشته می شود، یکی از چندین قتل وحشتناک که در یک مونتاژ وحشتناک و ناراحت کننده به یادگار مانده است. گفته می شود که بیشتر این مرگ های اوسیج هرگز مورد بررسی قرار نگرفتند، که نشان دهنده سطوح خیره کننده فساد اداری در زمان بی قانونی گسترده آن زمان آمریکا است. اما همیشه به طرز ناراحت کننده ای روشن است: سفیدپوستان مردم بومی را به خاطر ادعاهای قانونی خود نسبت به این سرزمین نفت خیز، می کشند، و آنها این کار را با صبری بی رحمانه و مصونیت مطلق انجام می دهند.
تفاوت کتاب گرن با فیلم اسکورسیزی
اسکورسیزی و راث بر خلاف کتاب گرن، که به تدریج اسرار خود را فاش کرد، تقریبا از همان ابتدا به ما سرنخ می دهند. این یک ضربه جسورانه برای یک فیلم 206 دقیقه ای است. مشخصات اینکه چه کسی چه کسی را به قتل رسانده است همیشه آشکار یا منسجم نیست که می شود آن را جنایت آشفته نامید.
بررسی چهره ها در فیلم قاتلان ماه گل
شما رنگ واقعی هیل را بلافاصله از طریق آن روابط درک می کنید، همانطور که می توانید تهمت زدن ارنست را از طریق نام تجاری فساد پسرانه که بلافاصله قابل تشخیص است، مشاهده کنید. معمای قانع کننده تر در «قاتل های ماه گل» این ابهام عاطفی و روانشناختی در قلب ازدواج ارنست و مولی است. پیوندی که از عشقی شهوانی به لرزه افتاده و از حساسیت فرو می ریزد. وقتی مولی که دیابتی است، به شدت و به طرز مشکوکی بیمار می شود، یک لرز تصویر را متشنج می کند. شما به دنبال سرنخ هایی در چهره ارنست می گردید و آن خود را به صورت یک اخم دائمی وحشتناک و منفور از خود نشان می دهد. اما این چهره مولی است که حتی وقتی در بستر است، درخشان و به طرز وحشتناکی آرام می شود و توجه شما را به خود جلب می کند.
پیشنهاد می کنیم بخوانید: بدترین نوع اختلال شخصیت و خطرناک ترین آن
درنهایت باید بگوییم با وجود تمام کنایه های متداول در مورد اینکه چه کسی اجازه دارد و چه کسی اجازه ندارد داستان چه کسی را بگوید، این فیلم یکی از تکان دهنده ترین و غافلگیرکننده ترین آثار اسکورسزی است. او با شوخ طبعی و فروتنی، خود را درگیر یک سنت داستان گویی گسترده می کند (سنتی که رادیو و تئاتر و همچنین سینما را در بر می گیرد) که به طور مستمر از تصاویر و روایت های زندگی بومیان آمریکا، به حاشیه رانده شده و پنهان کرده است.
بررسی روانشناختی فیلم قاتلان ماه گل
نقد روانشناختی فیلم قاتلان ماه گل از دید یک روانشناس به این گونه است؛ در کنار داستان روان اما پر کشش فیلم، میتوان به پیچیدگی های شخصیتی و سو رفتارهای افراد مختلف در این فیلم نگاهی عمیق داشت که در قالب نقش آفرینی جذاب هنرمندان به راحتی پذیرفته و قابل باور است. جاه طلبی و رسیدن به خواسته های گاها غیرعادلانه سبب استثمار و به خدمت گرفتن افرادی میشود که عموما شخصیتی متزلزل داشته و اعتماد به نفس پایینی دارند.
بلند پروازی کنترل نشده که اغلب در افراد با شخصیت ضد اجتماعی دیده میشود سبب میگردد این افراد از زمان حال لذت نبرده و تمام فکر آنها به شکل بیمارگونه ای معطوف به آینده باشد و برای رسیدن به خواسته خود همه چیز و همه کس را قربانی اهداف خود کنند و سعی می کنند تنها با افرادی تعامل کنند که آنها را به خواسته هایشان برسانند. این افراد که ویژگی خود بزرگ بینی یا شخصیت نارسستیک نیز نیز دارند برای جلب توجه عموم و تطهیر چهره خود کارهای عام المنفعه و عموما پر سر و صدایی انجام میدهند تا در بزنگاه و گرفتاری حمایت عموم و نگاه جمعی مثبت را به همراه داشته باشند و به نوعی بتوانند به آنچه میخواهند برسند. (عمو هیل با بازی رابرت دنیرو)
در برابر این افراد همیشه عده زیادی نیز وجود دارند که به شکل عجیبی به مافوق خود وفادار بوده و برای رضایت آنها به هرکارغیر اخلاقی و غیر انسانی دست میزنند که معمولا دارای اختلال شخصیت وابسته هستند. این افراد عموما از خانواده های نابسامان و دارای فرهنگ پایین یا افرادی که دارای خانواده های بسیار کنترل گر هستند این سخصیت در آنها شکل می گیرد. آنها برای دیده شدن و جلب توجه هرکاری میکنند خصوصا اینکه سر دسته آنها پیش از به کارگیری ابتدا از آنها حمایت و با شناخت ضعف شخصیتی یا دارا بودن اختلال شخصیت این افراد تا مدتی به شکلی اغراق گون از این افراد که آسیب دیده اند که اغلب به شکل افراطی نادیده گرفته شده و طرد می شوند را به راحتی مورد حمایت و تبدیل به افرادی سود جو می کنند که همین موضوع باعث می شود به افراد سلطه گر وابسته شوند. (ارنست با بازی لئوناردو دیکاپریو)
افراد وابسته که عزت نفس پایینی دارند چه خطراتی دارند؟
از منظر روانشناختی افراد وابسته که عزت نفس پایینی دارند در قبال به دست آوردن و محقق شدن آرزوهایشان دنباله رو این افراد شده و برای حفظ آنچه به واسطه بودن در کنار یک پدرخوانده به دست آورده اند از هیچ کار و خلافی ابا نمیکنند. این افراد اغلب مضطرب و درمانده و در نتیجه سلطه پذیرند و با تصمیم گیری های اشتباه برای تایید گرفتن از پدر خانواده و با ایمان به اینکه آنها را رها نمیکنند در دام افتاده و طعمه قدرت طلبی دیگران میشوند. آنها اغلب افراد تحریک پذیری هستند که به راحتی میتوانند آتش خشم و تردید را در آنها شعله ور و مورد سو استفاده قرار داد.
شگردهای افراد ضد اجتماعی
دستکاری احساسات یکی از ترفندها و شگردهای افراد ضد اجتماعی است که بدان وسیله افراد وابسته و زیردست خود را برای رسیدن به هدف تحریک میکنند، کاری که عمو هیل برای تحریک ارنست انجام داد و با ایجاد شک و تردید در مورد ارتباط عاطفی هر چند قدیمی و نمادین مولی با هنری را به هدف خود نزدیکتر کردند.
در دستکاری احساسات، شخصیتضد اجتماعی و جاه طلب تلاش میکند به طور غیرمستقیم بر دیگران تأثیر بگذارد تا به نحوی رفتار کنند که به نفع وی تمام شود در واقعاز نوعی تهاجم پنهان کمک می گیرد، چنانچه عمو هیل با روشن کردن آتش شک در ذهن ارنست، خوره ظن بیجا و تردید را به جانش انداخت و با سواستفاده از اعتماد بیجای او با اینکه خطایی از مولی ندیده بود، سبب مرگ هنری شد.
اثر عشق و درماندگی
در سوی دیگری از فیلم مولی وارث خانواده ای ثروتمند (نماد سر خپوستان و بومیان آمریکا) را میبینیم که به شکل عجیبی دچار درماندگی شده و در بخشی از فیلم ترس و خشم خود نسبت به سفید پوستان (به جز همسرش ارنست که عشقش را باورکرده و پذیرفته است) درونی و به سمت جنگ با خود کرده و در برابر بیماری تسلیم و در برابر بهبود مقاومت میکنند. او که شاهد قتل سیستماتیک خانواده و قبیله خود است بعد ازبه نتیجه نرسیدن تلاشهایش برای کشف حقیقت دچار سردی و پذیرشی افراطی می گردد وتنها عشق است که کور سوی امید و انگیزه برای ادامه دادن به او میدهد و شاید تنها نکته زیبا در دل سیاهی ها را بتوان حضور عشق در دل داستان این فیلم دانست.
نقش تفکر روانشناسی اگزیستانسیال با حضور اسکورسیزی
بخش جذاب فیلم، قسمت انتهایی فیلم با حضور مارتین اسکورسیزی است که میتوان از آن چنین استنباط کرد که دنیا جای ناعادلانه ای است و بخش زیادی از افراد برای زندگی بهای سنگینی را میپردازند اما همچنان زندگی در جریان است و باید برای زیباتر کردن آن باید جنگید و دست از تلاش برنداشت.
منبع: latimes.com
