اضطراب یک احساس ناراحتی مانند نگرانی یا ترس است که می تواند خفیف یا شدید باشد. هر کسی در مقطعی از زندگی خود اضطراب را تجربه میکند، ممکن است این اضطراب در مورد شرکت در یک امتحان یا انجام یک آزمایش پزشکی یا مصاحبه شغلی باشد. در چنین مواقعی، احساس اضطراب میتواند کاملا طبیعی باشد. اما برخی افراد برای کنترل نگرانیهای خود دچار سختی و ناراحتی بسیاری میشوند. احساس اضطراب آنها بیشتر و پایدار است و اغلب میتواند بر زندگی روزانه شان تأثیر بگذارد. افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر (GAD) غالباً از نگرانیهای خود پریشان میشوند و از فعالیتهایی که ممکن است استرس زا باشد پرهیز میکنند. در بیشتر موارد GAD یا همان اختلال اضطراب فراگیر بر روابط و یا عملکرد فرد در بسیاری از زمینه های زندگی اثر میگزارد.
در ادامه به روش های درمان اختلال اضطراب فراگیر (GAD) با رویکردهایی مانند CBT و ACT و SCHEMA THERAPY خواهیم پرداخت.
سوالات متداول در مورد درمان اختلال اضطراب فراگیر:
- علائم اختلال اضطراب فراگیر
- درمان شناختی و رفتاری اختلال اضطراب فراگیر
- درمان اضطراب فراگیر و وسواس فکری چگونه است
- درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد برای انواع اضطراب
- دارو درمانی جهت مدیریت و کاهش اضطراب
هدف از درمان اختلال اضطراب فراگیر چیست؟
هدف از درمان اختلال اضطراب فراگیر این است که به افراد کمک شود تا از لحاظ ذهنی و جسمی بتوانند شرایط خود را بهبود ببخشند و شرایط عادی زندگی برگردند. روند درمان اختلال اضطراب فراگیر:
- ارزیابی و تشخیص
- استفاده از تستهای روانسنجی
- دارو درمانی در صورت نیاز
- انتخاب رویکرد درمانی پس از تشخیص
روان درمانی اضطراب
روان درمانی اضطراب به معنی درمان غیر دارویی است که توسط روانشناس انجام می گردد. با توجه به اینکه اضطراب انواع مختلفی دارد تشخیص دقیق نوع اضطراب روند درمان را از نظر کمی و کیفی بهبود می بخشد.
درمان شناختی رفتاری برای اضطراب
درمان اختلال اضطراب فراگیر با درمان شناختی رفتاری (CBT) یکی از رایج ترین روش های درمانی برای GAD است و ثابت شده است که در بزرگسالان اثر درمانی بهتری دارد. CBT بر مشکلات فعلی و شرایط فعلی تمرکز دارد. به طور معمول درمان شناختی و رفتاری یک درمان کوتاه مدت و ساختاری است که بر تعامل بین افکار، احساسات و رفتارهای آگاهانه متمرکز است.
درمان مبتی بر پذیرش و تعهد (ACT)
درمان اختلال اضطراب فراگیر با پذیرش و تعهد درمانی (ACT) یکی دیگر از درمان های متداول و متمرکز بر رنج ناشی از اضطراب فراگیر GAD است. درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد توسط استیون هیز ایجاد شد. این رویکرد یک شش ضلعی است که در موج سوم رفتار درمانی قرار می گیرد. معمولا زمانی که مشکلات مزمن شده است این رویکرد کمک بهتری به مراجع می کند.
سایر بحث های درمانی
نوع دیگری از روان درمانی یعنی «روان درمانی بین فردی» نیز می تواند در معالجه GAD استفاده شود. روان درمانی بین فردی، همچنین به عنوان درمان بینش گرا شناخته می شود و مبتنی بر این عقیده است که افکار و احساسات خارج از آگاهی ما (ناخودآگاه) می توانند منجر به درگیری درونی شوند و به عنوان اضطراب آشکار شوند. روان درمانی بین فردی (IPT) یک درمان محدود و مبتنی بر زمان است که بر اساس این فرض است که ممکن است علائم، ناشی از مشکلات در روابط باشد و حل این مشکلات می تواند به کاهش علائم کمک کند.
اختلال اضطراب فراگیر و کودکان
همه ما با پاسخ غریزی «مبارزه، گریز و فریز» شدن به دنیا آمده ایم که به اجدادمان کمک کرده تا از شکارچیان و دیگر تهدیدها فرار کنند. وقتی دچار ترس می شویم که یک رویداد واقعی است، قسمتی از مغز در لوب گیجگاهی که شامل هسته های آمیگدال، هیپوتالاموس و هیپوکامپ فعال میشوند و بر اساس شدت محرک به صورت اتوماتیک سیستم سمپاتیک یا پاراسمپاتیک را برای نجات انسان فعال می کنند. در حالیکه همه ما گاهی اوقات اضطراب را تجربه می کنند، کودکان یا بزرگسالان مبتلا به اختلال اضطرابی روبرو هستند می توانند وجه افتراق آن را در کلید واژه های (مستمر، پایدار و یا مزمن) بودن آن متوجه شوند.
در کودکان معمولا اضطراب به شکل اضطراب جدایی ایجاد می شود که می تواند با اضطراب فراگیر در بزرگسالی در ارتباط باشد. معمولا پس از 3 ماه در مقاومت به مهد کودک رفتن و جدایی از مادر بهتر است که با یک روانشناس کودک مشورت انجام بگیرد.
نمونه هایی از نگرانی های شایع کودکان مبتلا به GAD
- رویدادهای آینده «وقتی مادر و پدر می میرند چه اتفاقی برای من می افتد؟»
- رفتارها و حوادث گذشته «من هنوز احساس بدی پیدا می کنم وقتی به خاطر می آورم که سال گذشته جلوی کل کلاس رفتم و چگونه همه به من خندیدند»
- پذیرش اجتماعی «اگر دوستان من فقط تظاهر به دوست داشتن من کنند؟»
- مسائل خانوادگی «حالا که والدین کتی در حال طلاق هستند، اگر والدین من نیز چنین کنند؟»
- توانایی های شخصی «چرا من نمی توانم مثل بقیه در کلاس بدنسازی از طناب بالا بروم؟»
- کاستی های شخصی درک شده «من خیلی نادان هستم»
- عملکرد مدرسه «این ترم در کلاس ریاضی دچار سردرگمی هستم. اگر من شکست بخورم چطور؟»
کودکان مبتلا به GAD اغلب نگران موضوعات مشابه کودکانی هستند که اختلال اضطرابی ندارند. تفاوت در این است که برای کودک مبتلا به GAD، هیچ دکمه «روشن و خاموش» برای نگرانی وجود ندارد و این نگرانی همیشه وجود دارد و آنقدر شدید است که توانایی کودک را برای آرامش، تمرکز و لذت بردن از فعالیت ها مختل می کند.
علائم اختلال اضطراب فراگیر در کودکان
- بی قراری یا احساس فشار
- دلواپسی
- به راحتی خسته می شوید، به ویژه در پایان روز مدرسه
- تحریک پذیری
- مشکل خواب
- مشکل در تمرکز یا این احساس که ذهن شما خالی می شود.
- مشکل در کنترل عدم قطعیت یا بلاتکلیفی
- انتظار بدترین ها را دارید، حتی زمانی که دلیل خاصی برای نگرانی وجود ندارد.
- خستگی
- تنش یا درد عضلانی
- لرزش
- تکان دادن
- تعریق
- حالت تهوع، اسهال یا سندرم روده تحریک پذیر
- سردرد
دارو
درمان اختلال اضطراب فراگیر با داروها برای اضطراب با تعامل با مواد شیمیایی مغز به نام انتقال دهنده های عصبی کار می کنند. داروهای خاص ممکن است جذب را مسدود کرده یا عملکرد یک یا چند ماده از این مواد شیمیایی را تقویت کنند.
انواع مختلفی از داروهای مورد استفاده در درمان اضطراب:
همچنین، یک دسته قدیمی تر از داروهای ضد افسردگی، یعنی مهار کننده های مونوآمین اکسید از (MAOIs) گاهی اوقات مورد استفاده قرار می گیرند. داروهای ضد افسردگی توانایی کاملی برای کمک به علائم GAD دارند، اما تاثیر آن ها می تواند چندین هفته طول بکشد. SSRI ها، مانند سرترالین(Zoloft) یا فلوکستین (Prozac)، به طور معمول یک گزینه خوب برای اولین بار برای درمان GAD در نظر گرفته می شوند زیرا این داروها نسبتاً بی خطر هستند.
ضد اضطراب ها مانند بنزودیازپین علت اصلی اضطراب را درمان نمی کنند، اما در درمان علائم موثر هستند. با این حال، این دسته از داروها دارای اشکالاتی قابل توجه هستند. از جمله عوارض جانبی احتمالی آنها مانند آرام بخش ها، اعتیاد است. بوسپیرون (Buspar) یکی از داروهای موجود در این کلاس است که برای درمان GAD تأیید شده است. شواهدی وجود دارد که نشان می دهد که بوسپیرون می تواند به تقویت داروهای ضد افسردگی کمک کند. داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای نوعی قدیمی تر از داروهای ضد افسردگی هستند که کمتر مورد استفاده قرار می گیرند. زیرا ممکن است عوارض جانبی قابل توجهی داشته باشد.
خودیاری
درمان اختلال اضطراب فراگیر با تکنیک خودیاری، به رویکردهای رسمی که علائم اضطراب را با راهنمایی های محدود (یا بدون راهنمایی) نشان می دهد، اشاره دارد. به عنوان مثال، چندین کتاب خودیاری برای کمک به شما وجود دارد که به صورت قدم به قدم کمک می کنند. البته معمولا این کار بعد از روان درمانی انجام می شود. با پیشرفت فناوری تلفن های هوشمند و افزایش محبوبیت برنامه های تعاملی، اکنون گزینه های الکترونیکی خودیاری نیز وجود دارد که برنامه هایی را که توسط درمان GAD مبتنی بر شواهد ارائه می شود، ارائه می دهد. همچنین برنامه هایی در دسترس است که دارای ابزارهای اضطراب ناپیوسته، مانند تکنیک های آرامش بخش و تمرین های مراقبه ذهن آگاهی هستند.
بهترین گزینه برای شما
صحبت با پزشک معالج (روان پزشک) بهترین راه برای تشخیص مرحله بعدی است. بسته به ماهیت و وسعت علائم اضطراب، ممکن است یک یا ترکیبی از رویکردهای گفته شده در بالا مفید باشد. به طور کلی، اضطراب خفیف یا متناوب با استفاده از منابع خودیاری ممکن است بهبود یابد. منابع خودیاری نیز برای کسانی که مایل به پیگیری روان درمانی مبتنی بر شواهد هستند و دسترسی به مراقبت های تخصصی را ندارند، گزینه خوبی است. از گزینه های خودیاری نیز می توان در رابطه با درمان مداوم یا برای جلوگیری از عود و پیشگیری از پیشرفت مداوم بعد از نتیجه گیری از یک دوره روان درمانی استفاده کرد. اگر علائم شما پایدار است، بر عملکرد روزانه یا روابط مهم زندگی شما تأثیر می گذارد یا برای دیگران به وضوح قابل توجه است، درمان جدی تری باید مورد توجه قرار گیرد.
برای اضطراب از درجه متوسط تا شدید، یک دوره روان درمانی ممکن است کمک کننده باشد. داروها می توانند در هر درجه ای از اضطراب مداوم کمک کنند. هنگام در نظر گرفتن روان درمانی در مقابل دارو، لازم به ذکر است که روان درمانی ممکن است برای تسکین علائم از دارو بیشتر شود. اما اثرات آن نیز می تواند دوام بیشتری داشته باشد (به عنوان مثال، بینش و مهارت های آموخته شده در روان درمانی پس از پایان درمان حفظ می شود). برای بعضی از افراد مبتلا به GAD، حداکثر رساندن مصرف دارو و شرکت در روان درمانی، نتایج را به حداکثر می رساند. هنگام پیگیری هر نوع درمان، مهم است که صبور باشید و در نظارت منظم علائم (در مورد درمان دارویی و عوارض جانبی) با روانپزشک خود مشارکت کنید.
چه عواملی خطر ابتلا به اختلال اضطراب فراگیر را بیشتر می کند؟
در حالی که علائم مرتبط با GAD غیرقابل انکار است، خبر خوب این است که آنها قابل درمان هستند. درمان های ذکر شده در بالا کارساز است اما نیاز به پیگیری و ارزیابی مداوم دارد.
منبع: verywellmind.com و childrenshospital.org
1. چه چیزی باعث اختلال اضطراب فراگیر (GAD) می شود؟
علت دقیق GAD به طور کامل شناخته نشده است، اگرچه احتمالاً ترکیبی از چندین عامل در این امر نقش دارد. تحقیقات نشان داده است که این موارد ممکن است ژن ها، داشتن سابقه تجربیات استرس زا یا آسیب زا مانند خشونت خانوادگی یا کودک آزاری، داشتن یک وضعیت جسمی دردناک طولانی مدت مانند آرتریت روماتوئید و یا داشتن س
2. چه کسانی بیشتر در معرض این اختلال هستند؟
زنان بیشتر از مردان به این بیماری مبتلا میشوند و این بیماری در افراد 35 تا 55 ساله شایعتر است.
3. علائم اختلال اضطراب فراگیر چیست؟
احساس بی قراری یا نگرانی، مشکل در تمرکز یا خوابیدن و سرگیجه یا تپش قلب
4. چه زمانی برای درمان مراجعه کنید؟
اگرچه احساس اضطراب در زمانهای خاص کاملاً طبیعی است، اگر اضطراب بر زندگی روزمره تان تأثیر میگذارد یا باعث ناراحتی شما میشود، به درمانگر یا مشاور مراجعه کنید.
