افسردگی شدید در زنان حداقل 350 میلیون نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر افسردگی شدید قرار داده است. زنان دو برابر مردان با علائم افسردگی مواجه می شوند. عوامل بی شماری می توانند بر نحوه واکنش بدن و ذهن یک زن به تغییرات و چالش های زندگی تأثیر بگذارند. این موارد را می توان به مسائل ژنتیکی، ناقل های عصبی، هورمون ها، مشکلات فیزیکی، عوامل اجتماعی و فرهنگی ارتباط داد. درک چگونگی ایجاد افسردگی در زنان میتواند به شما در پیشگیری یا مدیریت علائم آن به شدت کمک کند. این مقاله علل و نشانه های افسردگی در زنان را به همراه راه هایی برای بهبود خلق و خوی این گروه پوشش میدهد.
کدام نوع از افسردگی ها در زنان بیشتر است؟
افسردگی پس از زایمان (Postpartum Depression - PPD) یکی از انواع افسردگی است که به‌ویژه در زنان بیشتر مشاهده میشود. این نوع افسردگی معمولاً پس از زایمان رخ میدهد و میتواند به دلیل تغییرات هورمونی، استرس‌های مرتبط با مراقبت از نوزاد، و تغییرات زندگی مرتبط با مادر شدن ایجاد شود.
علاوه بر افسردگی پس از زایمان، اختلال افسردگی اساسی (MDD) نیز در زنان بیشتر دیده میشود. زنان به دلیل عوامل زیستی، روانشناختی، و اجتماعی ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به این نوع افسردگی باشند. تغییرات هورمونی ناشی از دوره‌های قاعدگی، بارداری، و یائسگی نیز میتواند خطر ابتلا به افسردگی را در زنان افزایش دهد.
از دیگر افسردگیها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
افسردگی شدید در زنان
زنان نقش های زیادی در زندگی دارند؛ مثل مادر، همسر، کارمند، دوست، مراقب کننده و عناوین دیگر. در نتیجه افسردگی شدید در زنان باعث فلج شدن خانواده میشود و میتواند مشکلات بسیار زیادی را برای افراد دیگر خانواده ایجاد کند. پیچیدگی همه این نقش ها میتواند باعث فراز و نشیب های زیادی در طول زندگی می شود. برخی از این تغییرات خلقی ممکن است به دلیل وقایع زندگی باشد. به عنوان مثال درگیری با یک دوست یا همسر یا از دست دادن کار. ممکن است بدلیل هورمون ها یا نورترنسمیترها (ناقل های عصبی) در مغز باشد؛ به عنوان مثال بارداری و چرخه قاعدگی. فعال شدن طرحواره میتواند از دیگر عوامل افسردگی باشد. اما چه زمانی باید برای درمان افسردگی اقدام کرد؟
پیشنهاد میکنیم انجام دهید: تست کامل آسیب های روانشناختی MMPI
افسردگی هنگامی شکل میگیرد که احساس کنید بصورت تدریجی در کار و زندگی شما اختلالی وجود آمده است. افسردگی میتواند علتهای بسیار مختلفی داشته باشد. به همین دلیل حتما به دکتر روانشناس بالینی برای ارزیابی، مراجعه کنید. اگر از افسردگی رنج میبرید و «فراز و نشیب» شما پس از چند روز از بین نمیرود، ممکن است در مراحلی از یک افسردگی شدید باشید. از جمله این موارد میتوان به کاهش شدید انرژی و بی لذتی نسبت به همه چیز نام برد، که شدیدترین آن افسردگی مالیخولیا میباشد.
آیا افسردگی در زنان بیشتر از مردان است؟
بله، افسردگی در زنان به‌طور کلی بیشتر از مردان مشاهده میشود. مطالعات نشان میدهند که زنان تقریباً دو برابر بیشتر از مردان به افسردگی مبتلا می‌شوند. چندین عامل میتوانند این تفاوت را توضیح دهند. تغییرات هورمونی مرتبط با چرخه قاعدگی، بارداری، پس از زایمان، و یائسگی نقش مهمی در افزایش خطر افسردگی در زنان دارند. این تغییرات هورمونی میتوانند تأثیر قابل‌توجهی بر مواد شیمیایی مغز بگذارند که با خلق و خو و حالت‌های افسردگی مرتبط هستند.
علاوه بر عوامل بیولوژیکی، زنان اغلب با استرس‌های اجتماعی و روانی بیشتری نیز مواجه می‌شوند. انتظارات اجتماعی، مسئولیت‌های خانوادگی، و مواجهه با تجارب ناخوشایند مانند سوءاستفاده یا خشونت خانگی، از جمله عواملی هستند که میتوانند زنان را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به افسردگی قرار دهند. به همین دلیل، اهمیت حمایت اجتماعی و دسترسی به منابع روانشناختی برای پیشگیری و درمان افسردگی در زنان بسیار حائز اهمیت است.
پیشنهاد می کنیم انجام دهید: تست آنلاین افسردگی
علت افسردگی شدید در زنان
افسردگی شدید در زنان میتواند به دلیل ترکیبی از عوامل بیولوژیکی، روانی و اجتماعی بروز کند. از جنبه بیولوژیکی، تغییرات هورمونی در مراحل مختلف زندگی مانند دوران قاعدگی، بارداری، پس از زایمان و یائسگی نقش مهمی در افزایش خطر افسردگی دارند. این تغییرات هورمونی میتوانند به نوسانات در سطح مواد شیمیایی مغز مانند سروتونین منجر شوند که با حالت‌های افسردگی مرتبط است. به‌ویژه در دوران پیش‌یائسگی و پس از زایمان، خطر افسردگی شدید به دلیل تغییرات هورمونی و استرس‌های جسمی و روانی افزایش می‌یابد.
از سوی دیگر، عوامل اجتماعی و روانی نیز در بروز افسردگی شدید در زنان نقش دارند. زنان اغلب با چالش‌های بیشتری در زندگی اجتماعی و خانوادگی مواجه هستند، مانند مراقبت از فرزندان، انتظارات جامعه، و نقش‌های متعدد که میتواند استرس‌زا باشد. همچنین، زنان ممکن است بیشتر از مردان در معرض تجارب تروما و سوءاستفاده قرار گیرند که این مسائل نیز میتوانند به افسردگی شدید منجر شوند. تحقیقات نشان داده‌اند که نبود حمایت اجتماعی کافی و سبک زندگی ناسالم میتواند این وضعیت را تشدید کند، و منجر به بروز افسردگی شدید در زنان شود.
تازه ها در مورد افسردکی زنان
مطالعات اخیر نشان داده‌اند که افسردگی در زنان با توجه به مراحل مختلف زندگی و شرایط خاص، تغییرات مهمی را تجربه کرده است:
-
افسردگی پس از زایمان (PPD): یکی از دستاوردهای مهم در این زمینه، ایجاد اولین داروی مخصوص برای درمان افسردگی پس از زایمان است. این درمان که پس از تحقیقات گسترده توسعه یافته است، به تغییرات هورمونی منحصر به فردی که در دوران پس از زایمان رخ میدهد، می‌پردازد و به سرعت بیشتری نسبت به داروهای ضدافسردگی سنتی تاثیر می‌گذارد.
-
افسردگی در دوران پیش‌یائسگی (PMS): تحقیقات نشان داده‌اند که زنان در دوران پیش‌یائسگی بیش از دو برابر احتمال بیشتری برای ابتلا به اختلال دوقطبی دارند و خطر ابتلا به اختلال افسردگی عمده نیز در این دوران 30٪ افزایش می‌یابد. این یافته‌ها اهمیت نظارت بر سلامت روانی زنان در این دوره گذار را نشان میدهد.
-
افسردگی و سرطان: افسردگی تاثیر قابل توجهی بر نرخ بقا در زنان مبتلا به سرطان پستان دارد. زنانی که حتی علائم خفیف افسردگی پس از جراحی برای سرطان پستان در مراحل اولیه دارند، با خطر بسیار بالاتری از مرگ مواجه هستند. این امر بر لزوم مداخله زودهنگام و حمایت روانی در مراقبت‌های سرطان تاکید میکند.
این یافته‌ها نشان‌دهنده پیچیدگی افسردگی در زنان، به ویژه در ارتباط با تغییرات بیولوژیکی و بیماری‌های مزمن است، که نیاز به رویکردهای درمانی خاص و دقیق‌تری را مطرح میکند
تفاوت افسردگی بین زنان و مردان در چیست؟
- زنان احساس اضطراب و ترس دارند. مردان احساس انکار دارند.
- زنان خود را به دلیل افسردگی سرزنش می کنند. مردان دیگران را سرزنش می کنند.
- زنان معمولاً هنگام افسردگی احساس غم، بی ارزشی و بی احساس می کنند. مردان معمولا احساس تحریک و عصبانیت می کنند.
- زنان احتمالاً هنگام افسردگی از درگیریها دوری می کنند. مردان به احتمال زیاد درگیری را ایجاد می کنند.
- زنان به خود و دوستان متوسل می شوند تا خود درمانی کنند. مردان برای خوددرمانی به الکل، تلویزیون، رابطه جنسی یا ورزش روی می آورند.
- زنان احساس بی حالی و عصبی بودن می کنند. مردان احساس اضطراب و بیقراری.
- زنان به راحتی در مورد احساس خود با شک و ناامیدی صحبت می کنند. مردان احساس شک و ناامیدی را پنهان می کنند.
چه عواملی باعث افسردگی در زنان می شود؟
عوامل ژنتیکی، هورمونی، روانی، اجتماعی و بسیاری از عوامل وجود دارد که معمولا به این دلیل افسردگی در زنان ایجاد می شود.
زیست شناسی و هورمون ها
از نظر زیستی، افسردگی می تواند به علت تغییر در ناقل های عصبی در مغز و تغییرات هورمونی باشد. همجنین ژن های شما ممکن است مستعد ابتلا کردن شما به افسردگی باشد، روابط سالم خانوادگی و اجتماعی می تواند باعث پیشگیری افسردگی شدید در زنان شود. مشکلات مربوط به بارداری، باروری، یائسگی و چرخه قاعدگی عوامل خطر ایجاد افسردگی زنان را افزایش میدهد. بیشتر اینها به دلیل عدم تعادل هورمونی و نوسانات سریع هورمونهای تولید مثل است. به طور کلی، مشکلات بهداشتی، به ویژه مشکلات بیماری مزمن یا ناتوانی، باعث افسردگی در زنان می شود، همانطور که زندگی پزشکی نیز تغییر می کند مانند رژیم های مکرر رژیم غذایی و ترک سیگار.
علل روانشناختی
زنان نسبت به مردان بیشتر مستعد ابتلا به افسردگی هستند. به دلیل داشتن احساسات بیشتر، زنان احتمالاً در دوره های افسردگی معمولا به افکار منفی متوسل می شوند. در حالی که این یک پاسخ طبیعی برای گریه کردن و صحبت با دوستان است و دوباره دلیل اصلی این است که شما در وضعیت افسردگی خود قرار دارید، تحقیقات نشان داده اند که برچسب زنی به خود در مورد افسردگی می تواند باعث دوام بیشتر آن و حتی بدتر شدن آن شود.
در مقابل، مردان تمایل دارند که فکر خود را از وضعیت افسردگی منحرف کنند که همین موضوع باعث نامعلوم بودن مدت زمان علائم می شود. عوامل روانشناختی دیگری که بر زنان بیش از مردان اثر دارند، نگرش بد نسبت به بدن و افسردگی ناشی از استرس هستند. زنان بیشتر از مردان در معرض استرس هستند زیرا تحقیقات مرکز مشاوره اینجا مکث در درمان افسردگی شدید در زناننشان داده شده است که افزایش سطح پروژسترون برای جلوگیری از ترشح هورمونهای استرس است. مسائل منفی در مورد ظاهر بدن معمولاً در بزرگسالی شروع می شود و به نظر می رسد با شروع بلوغ در زنان ارتباط دارد.
علل اجتماعی
مهارت های مقابله، انتخاب روابط و گزینه های شیوه زندگی بر زنان متفاوت از مردان است. به عنوان یک زن، شما بیشتر در معرض افسردگی از مشکلات زناشویی یا روابط، مشکلات تعادل زندگی، مشکلات مالی و وقایع استرس زای زندگی از جمله از دست دادن یک فرد محبوب هستید تا یک مرد.
علاوه بر دلایل بیولوژیکی، روانشناختی و اجتماعی افسردگی که در بالا به آن اشاره شد، مرکز مشاوره اینجا مکث نشان می دهد موارد زیر عوامل خطر ابتلا به افسردگی در زنان را افزایش می دهد.
- مرگ والدین قبل از 10 سالگی
- از دست دادن شغل، مشکلات رابطه، طلاق
- سوء استفاده جسمی یا جنسی در دوران کودکی
- تاریخچه اختلالات خلقی
- استفاده از داروهای خاص
آیا زنان موفق بیشتر افسرده می شوند؟
به گفته دانشمندان آمریکایی، زنان بیشتر از مردان علائم افسردگی را در موقعیت کاری خود نشان می دهند. بر اساس این مطالعه، در مردان ویژگی مانند اقتدار یا مانند توانایی استخدام و درک اخراج، علائم افسردگی را کاهش می دهد.
علائم و نشانه های زن افسرده
همه افراد مبتلا به افسردگی علائم یکسانی ندارند. برخی از افراد ممکن است فقط علائم کمی داشته باشند، در حالی که برخی دیگر ممکن است علائم زیادی داشته باشند. اینکه علائم هر چند وقت یکبار رخ می دهند، چقدر طول می کشند و چقدر شدید هستند، ممکن است برای هر فرد متفاوت باشد. علائم و نشانه های افسردگی در زنان متفاوت است. برخی از شایعترین علائم و نشانه ها در زیر ذکر شده است:
- احساس پوچی، ناامیدی، ناامیدی و غم و اندوه
- تحریک پذیری روحی، اضطراب و عذاب وجدان
- احساس خستگی یا خستگی شدید
- از دست دادن علاقه به فعالیت های لذت بخش
- عدم توانایی در تمرکز یا به خاطر سپردن جزئیات
- افکار خودکشی یا تلاش برای خودکشی
- اختلالات خواب بی خوابی بیش از حد یا خیلی کم خوابی
- تغییر در اشتها، خوردن بیش از حد یا خیلی کم
- علائم جسمی درد، گرفتگی، سردرد، مشکلات گوارشی، حساسیت به پستان، نفخ
- کمبود انرژی
- احساس عدم کنترل فکری
- نوسانات روحی و احساس اندوه
- حملات هراس
- احساس تنش
- عدم علاقه به فعالیت ها و روابط روزمره
درمان افسردگی شدید در زنان
برخی از افراد مبتلا به انواع خفیف افسردگی پس از چند ماه درمان بهبود می یابند. افراد مبتلا به افسردگی متوسط تا شدید ممکن است به درمان و نوعی دارو به نام ضد افسردگی نیاز داشته باشند. داروهای ضد افسردگی سطح برخی از مواد شیمیایی را در مغز شما تغییر میدهند. ممکن است چند هفته طول بکشد تا داروهای ضد افسردگی اثر کنند. انواع مختلفی از داروهای ضد افسردگی وجود دارد و برخی از آنها برای افراد خاص بهتر از سایرین عمل می کنند. ابتلا به افسردگی میتواند باعث شود که برخی افراد برای مقابله با آن به مواد مخدر یا الکل روی آورند. اما مواد مخدر یا الکل میتواند وضعیت سلامت روان شما را بدتر و بر نحوه عملکرد داروهای ضد افسردگی تأثیر بگذارد.
سریع ترین و احتمالا موثرترین درمان برای موارد شدید افسردگی چیست؟
ECT یک درمان بسیار موثر و ایمن برای افسردگی شدید است. اغلب موثرتر از داروهای ضد افسردگی موجود است.
پروسه درمان افسردگی چگونه است؟
برای درمان افسردگی شدید در زنان، اولین دوره عملی شما باید مراجعه به روانشناس یا متخصص روانپزشکی باشد. روانشناس از شما مصاحبه می کند و از شما می خواهد یک سری تستها و آزمایشاتی را انجام دهید تا وضعیت روانپزشکی جسمانی و روانی شما مشخص شود. روانپزشک مراقبت های اولیه شما همچنین تعدادی سؤال در مورد علائم از شما خواهد پرسید که چه مدت آنها به طول انجامیده است، از زمان شروع، شدت علائم، میزان ماندگاری آنها (میزان بروز مجدد) و سابقه خانوادگی افسردگی شما چک میشود. اگر روانپزشک شما مشکوک باشد که شما از افسردگی رنج میبرید، او شما را به یک مرکز مشاوره افسردگی یا اورژانس اجتماعی معرفی می مکند.
جدید ترین راه درمان افسردگی در زنان
جدیدترین گزینه های درمانی یا جدیدترین راه درمان افسردگی برای زنان مبتلا به افسردگی شامل (دارو درمانی، درمان نوروفیدبک و شناخت درمانی CBT یا REBT) می باشد. نکته: ضروری است که در صورت باردار بودن باید به روانپزشک خود بگویید زیرا ممکن است داروهای خاصی برای درمان افسردگی روی رشد کودک شما تأثیر بگذارد. در صورت افسردگی، روانپزشک ممکن است داروهای ضد افسردگی را برای شما در مقابله و کاهش علائم افسردگی تجویز کند.
نکته مهم در استفاده کردن از داروهای ضد افسردگی
اگر شروع به مصرف داروهای ضد افسردگی برای درمان افسردگی شدید در زنان کردید نکته مهم این است که برای وضعیت خلق و خوی افسرده خود داروها را در زمان مقرر استفاده کنید. همچنین مهم است که علائم خود را کنترل کرده و عوارض جانبی آن را یاد داشت کنید و به روانپزشک خود گزارش دهید. برخی از عوارض جانبی داروهای ضد افسردگی میتواند افسردگی را در درصد کمی از افراد بدتر کند. به طور خاص، افزایش خطر افکار خودکشی، اقدام به خودکشی و تحریک پذیری، با استفاده از داروهای ضد افسردگی در برخی از افراد همراه است.
افراد مبتلا به افسردگی متوسط تا شدید ممکن است به درمان و نوعی دارو به نام داروهای ضد افسردگی نیاز داشته باشند. داروهای ضد افسردگی سطح برخی از مواد شیمیایی را در مغز شما تغییر می دهند. ممکن است چند هفته طول بکشد تا داروهای ضد افسردگی اثر کنند.
سایر عوارض جانبی رایج داروها عبارتند از:
- حالت تهوع
- سردرد
- اختلالات خواب
- تحریک
- مشکلات جنسی
اگرچه، گاهی این مشکلات معمولاً با گذشت زمان کاهش می یابد. همچنین در صورتی که علاوه بر داروها و درمان، تکنیک های خود مراقبتی زیر میتوانند در صورت رنج از افسردگی به بهبود خلقی شما کمک کنند:
- احساسات خود را بهم ریخته نکنید، یک گروه درمانی را با افرادی که به آنها اعتماد دارید پیدا کنید.
- درگیر فعالیتهای اجتماعی و کارکردهای اجتماعی باشید.
- به طور منظم تمرین کنید.
- به اندازه کافی بخوابید 8 ساعت در هر شب ایده آل است.
- مدیتیشن کنید، یوگا را امتحان کنید یا سایر تکنیک های آرامش را تمرین کنید.
اگر شما یا یک عزیز از افسردگی رنج می برید، تنها نیستید. برای بالا بردن کیفیت زندگی به دنبال خلق و خوی افسرده خود باشید. اگر مطمئن نیستید با چه کسی تماس بگیرید، با منابع زیر تماس بگیرید:
- مرکز درمان افسردگی
- مراکز بهداشت و درمان سازمانها
- مراکز مشاوره اینجا مکث
- موسسه های مددکاری
- درمان افسردگی شدید در زنان (دارو درمانی)
- متخصصان بهداشت روان (روانپزشکان، مددکاران اجتماعی، مشاوران بهداشت روان)
- کلینیک های خصوصی
- کلینیک های سرپایی در بیمارستان دولتی
- مراکز درمان شناختی رفتاری (CBT)
لازم به ذکر است یکی از بهترین راه های درمان افسردگی شدید در زنان استفاده از رویکرد شناختی یا طرحواره می باشد.
آیا درمان افسردگی بر شانس باردار شدن من تأثیر می گذارد؟
برخی از داروهای ضد افسردگی، ممکن است باردار شدن را برای شما دشوارتر کنند، اما تحقیقات بیشتری لازم است. در صورت تلاش برای باردار شدن با پزشک خود در مورد سایر درمان های افسردگی که شامل دارو نمیشوند صحبت کنید. به عنوان مثال، نوعی از گفتار درمانی به نام درمان شناختی رفتاری (CBT) به زنان مبتلا به افسردگی کمک میکند. این نوع درمان برای زنانی که در تلاش برای باردار شدن هستند، خطر کمی دارد. در طول CBT، شما با یک متخصص سلامت روان کار میکنید تا دلیل افسردگی خود را بررسی کنید و خود را آموزش دهید تا افکار منفی را با افکار مثبت جایگزین کنید. زنانی که در حال حاضر از داروهای ضد افسردگی استفاده می کنند و در تلاش برای باردار شدن هستند، باید با پزشک خود در مورد خطرات و مزایای قطع دارو صحبت کنند.
منابع: psycom.net و womenshealth.gov
