مرکز مشاوره اینجامکث
نوجوانی و مراحل رشد و ارتباط آن با عزت نفس به اصطلاح به دوره گذار از کودکی به بزرگسالی اطلاق میشود و تقریباً از ۱۲ سالگی آغاز و تا اواخر دهه دوم زندگی، یعنی رسیدن به رشد جسمانیِ کم و بیش کامل ادامه پیدا میکند. که در آن نوجوانان مراحل رشد و ارتباط آن با عزت نفس را تجربه می کند. طی این دوره نوجوان به بلوغ جنسی می رسد و هویت فردی خود را جدا از خانواده بنا می نهد.
عزت نفس، رشد جنسی، بلوغ، دوره تکامل جنسی است که طی آن کودک از نظر زیستی و روانشناختی به بزرگسالی برخوردار از توانایی تولید مثل تبدیل میشود و دوره آن معمولاً ۳ تا ۴ سال است. بلوغ با دوره رشد بسیار سریع جسمانی شروع می شود و با رشد تدریجی اندام های تناسلی و ویژگی های جنسی ثانوی (رشد بقیه اندام ها یا رویش مو در بدن) همراه است. دختران با تحول دوره قاعدگی و پسران با باروری اسپرم مواجه می شوند.
مهم ترین اتفاقی که در دوران بلوغ و مراحل رشد، نوجوان با آن ها مواجه می شود، آثاری است که بر روحیه، احوالات، خلق و خوی او می گذارد.
در عام، نوجوانی را دوره طوفان و احساس فشار می دانند، که از ویژگی های آن دمدمی بودن، آشفتگی درونی و طغیان شدید است ولی یافته های پژوهشی این دید بدبینانه را تأیید نمی کنند. در یک بررسی بیش از ۳۰۰ نوجوان از پایه ششم تا پایان پایه هشتم تحصیلی بررسی شدند. این نوجوانان و والدینشان دو بار در سال از طریق مصاحبه و آزمون های روانشناختی ارزیابی شدند و یک بار نیز در آخرین سال دبیرستان رفتار آن ها ارزیابی شد. اغلب نوجوانان این دوره را بدون تشویش و آشفتگی عمده پشت سر گذاشتند.
داده ها نشان می دهند که بلوغ اثرات مهمی بر تصویر فرد از بدن خویش، عزت نفس، خلق رابطه او با والدین و اعضای غیر همجنس بر جای می گذارد. ممکن است در مراحل رشد نوجوان بعضی از این تأثیرات مستقیماً ناشی از تغییرات هورمونی بلوغ باشند ولی اغلب آن ها به آثار فردی و اجتماعی تغییرات جسمانی و مهم تر از همه به زمان بندی این تغییرات در دوران نوجوانی مربوط می شود که بر روی عزت نفس تأثیر دارد.
زودرسی یا دیررسی (یک سال زودتر یا دیرتر از سن بلوغ) بر رضایت نوجوانان از ظاهر خود و تصویر آنان از بدن خویش اثر می گذارد. به طور کلی، پسرهایی که در پایه هفتم و هشتم تحصیلی به بلوغ رسیده اند، نسبت به همکلاسان همجنس و دیررس خود خلق مثبت تری داشتند و از وزن و ظاهر کلی خود بیش تر احساس رضایت می کردند. یافته ای که حاکی از اهمیت قدرت بدنی در بین پسرها در جامعه است.
از سوی دیگر از لحاظ ثبات عاطفی و خودگردانی کم تری برخوردارند، یعنی ممکن است بیش تر احتمال سیگار کشیدن داشته باشند، مواد مخدر استفاده کنند و یا با قانون درگیر شوند. برعکس پسران دیررس بدترین احساس را به خودشان و جسمشان دارند ولی معمولاً در سال آخر دبیرستان سالم ترین گروه شناخته می شوند.
لطفا جهت مشاوره با شماره های زیر تماس بفرمایید:
در مراحل رشد نوجوان زودرسی بر عزت نفس دختران تأثیر منفی دارد. زودرس ها در مقایسه با دیررس ها اضطراب و افسردگی بیش تری و عزت نفس کمتری را تجربه می کنند. عزت نفس آن ها در سطح پایین تری است و معمولاً از وزن و ظاهرشان کم تر رضایت دارند. آن ها از اینکه بدنشان شبیه بدن زنان است خجالت می کشند. به خصوص که معیار جذابیت زنانه که در رسانه ها تبلیغ می شود باریک اندامی نیز می باشد.
در دختران زودرس احتمال این که با والدینشان تعارض داشته باشند، ترک تحصیل کنند، یا مشکلات عاطفی و رفتاری داشته باشند نسبت به دختران دیگر بیش تر است.
اما باز هم باید به این نکته اشاره کنیم که اوایل دوره نوجوانی برای بیش از نیمی از دختران و پسران بدون مشکل است. که البته مهم ترین مقوله در دوره نوجوانی رشد هویت است که در قسمت بعد به طور کامل به آن می پردازیم. عزت نفس به زبان ساده احساس شما نسبت به خودتان است. اینکه نسبت به خود چه احساسی داریم، تأثیر مهمی روی تقریباً همه وجوه زندگیمان دارد.
به قول شاعر گرانقدر سهراب سپهری، زندگی شنا کردن در حوضچه اکنون است. بسیاری از روانشناسان بر این باورند یکی از کلیدهای اصلی سلامت روان، زندگی در حال است. لذت بردن از آنچه هستیم، زندگی که می گذرانیم، اطرافیانی که ما را تنها نگذاشته اند و امکاناتی که هم اکنون در اختیار داریم.
زمانی که اهداف را تعیین میکنید متوجه خواهید شد که بر زندگیتان کنترل دارید، انگیزه بیشتری خواهید داشت و به دستاوردهای خود افتخار خواهید کرد.
برقراری ارتباط مهارتی است که هر کسی از آن بهره ای دارد. با ارتباط داشتن با دیگران می توانید دیدگاه ها و اندیشه هایتان را به آنها منتقل کنید و از نظرات و افکار دیگران نیز سود ببرید.
به طور متوسط افراد در هر روز ۶۰ تا ۸۰ هزار فکر از ذهنشان می گذرد. شمار بسیاری از این افکار می تواند منفی باشد چرا که خیلی از افراد از تأثیر مکالمه درونی مثبت در دستیابی به اهداف شخصی و حرفه ای ناآگاهند.
زمانی که احساس خوبی نسبت به ظاهرتان داشته باشید، این پیام را به دیگران میفرستید که شما به خودتان علاقمندید و خودتان را دوست دارید. اینکه در بیرون چگونه به نظر برسید، عمیقاً بر چگونگی احساس شما نسبت به درونتان تأثیر می گذارد.
نوجوانان دارای سطوح مختلف عزت نفس هستند که به نظر می رسد تحت تأثیر عواملی مانند جنسیت، قومیت و طبقه اجتماعی قرار دارند. رضایت از ظاهر جسمی بخش مهمی از عزت نفس است و دختران نوجوان نسبت به پسران نارضایتی بیشتری از ظاهر بدنی خود دارند.
عزت نفس مثبت برای نوجوانان حائز اهمیت است زیرا به آن ها اجازه می دهد چیزهای جدیدی را امتحان کنند، از اهداف سالم استفاده کنند و مشکلات را حل کنند. به نوبه خود، یادگیری و پیشرفت آنها مثمر ثمر خواهد بود و آنها را برای آینده سالم و مثبت تحت تاثیر می گذارد.
معمولاً بلوغ زودرس برای پسران و بلوغ دیررس برای دختران اعتماد به نفس و عزت نفس را به همراه می آورد.
چندین راه برای تقویت عزت نفس دخترتان:
عزت نفس در نوجوانان به کمترین حد خود در طول زندگی می رسد اما در دوران بزرگسالی افزایش یافته و در حالت بهتری قرار می گیرد در گروهی از افراد نیز کمتر می شود.
لطفا جهت مشاوره با شماره های زیر تماس بفرمایید:
کلیه حقوق این سایت متعلق به مرکز مشاوره اینجامکث می باشد.