مرکز مشاوره اینجامکث
زندگی در دنیایی که محتواهای جذاب و پایان‌ناپذیر در دسترس ماست، تماشای سریال و فیلم به بخشی جدایی‌ناپذیر از روزمرگی‌مان تبدیل شده است. اما وقتی این سرگرمی به یک وابستگی ناسالم تبدیل شود، می‌تواند آسیب‌های جدی به زندگی اجتماعی، عاطفی و حتی سلامت روانی ما وارد کند.
اعتیاد به سریال دقیقاً از کجا شروع می‌شود؟
لذت بردن از یک سریال خوب کاملاً طبیعی است، اما وقتی تماشای فیلم‌ها و سریال‌ها از روی اجبار و نه صرفاً لذت انجام شود و فرد با وجود تأثیرات منفی همچنان به این رفتار ادامه دهد، به یک اعتیاد تبدیل می‌شود. نشانه‌های مهم اعتیاد به سریال‌ها و فیلم‌ها شامل این موارد هستند:
چگونه این وابستگی را کنترل کنیم؟
مشخص کردن زمان تماشا: تعیین یک برنامه مشخص برای دیدن سریال‌ها می‌تواند کمک کند این عادت را تحت کنترل بگیرید.
| ناقل عصبی / هورمون | نقش در مغز | مشکلات روانشناختی مرتبط | مشکلات بین فردی مرتبط | روش‌های درمانی پیشنهادی |
|---|---|---|---|---|
| دوپامین 🎯 | ایجاد انگیزه، لذت، تمرکز | اعتیاد، ADHD، بی‌حوصلگی، افسردگی | وابستگی بیش از حد به دیگران، بی‌ثباتی در تصمیمات | ورزش، مدیتیشن، درمان شناختی رفتاری (CBT)، رژیم غذایی سالم |
| سروتونین 😊 | تنظیم خلق، خواب، اشتها | افسردگی، اضطراب، وسواس فکری (OCD) | حساسیت بیش از حد، روابط وابسته، بدبینی | نوردرمانی، داروهای SSRI، تکنیک‌های آرامش‌بخش، یوگا |
| اکسی‌توسین 💕 | پیوند عاطفی، اعتماد | اضطراب اجتماعی، مشکل در ایجاد دلبستگی | بی‌اعتمادی، مشکل در ایجاد ارتباط عاطفی | تماس فیزیکی، افزایش تعاملات اجتماعی، درمان رابطه‌محور |
| نوراپی‌نفرین ⚡ | واکنش‌های استرس، تمرکز، بقا | اضطراب، حملات پانیک، PTSD | تحریک‌پذیری، واکنش‌های شدید در بحث‌ها | تمرینات تنفس عمیق، کاهش مصرف کافئین، ورزش‌های هوازی |
| گابا (GABA) 🧘♂️ | کاهش استرس و آرامش | بی‌خوابی، اضطراب، وسواس فکری | پرخاشگری، زودرنجی، خشم کنترل‌نشده | تمرینات تنفسی، چای سبز، مکمل منیزیم، ذهن‌آگاهی |
| کورتیزول ☠ | پاسخ به استرس، تنظیم متابولیسم | استرس مزمن، خستگی مفرط، افسردگی | واکنش‌های افراطی، فرار از مشکلات | خواب کافی، کاهش استرس، قطع مصرف کافئین |
| تستوسترون 🔥 | افزایش انرژی، پرخاشگری، اعتمادبه‌نفس | رفتارهای تکانشی، اختلالات خلقی | سلطه‌جویی در روابط، عدم درک احساسات دیگران | تمرین‌های مدیریت خشم، تقویت مهارت‌های همدلی |
| استروژن 🌸 | تنظیم خلق و احساسات | نوسانات خلقی، اضطراب، افسردگی | حساسیت زیاد به نظرات دیگران | تعادل هورمونی، رژیم سالم، ورزش |
| اندورفین‌ها 🎭 | کاهش درد، احساس خوشحالی | افسردگی، کمبود انگیزه | کاهش علاقه به روابط اجتماعی | ورزش، موسیقی، خنده‌درمانی، تعاملات مثبت |
آیا تا به حال پیش آمده که بخواهید فقط یک قسمت از سریال مورد علاقه‌تان را ببینید، اما ناگهان ساعت‌ها در دنیای آن غرق شوید؟ اعتیاد به فیلم و سریال زمانی رخ می‌دهد که تماشای بیش از حد و کنترل‌نشده جایگزین فعالیت‌های مهم زندگی شود. از نشانه‌های این وابستگی می‌توان به ناراحتی عاطفی هنگام کاهش تماشای سریال، استفاده از فیلم برای فرار از مشکلات و عدم توانایی در متوقف کردن این عادت اشاره کرد.
عوامل مختلفی در این وابستگی نقش دارند، از جمله فرار از استرس، تنهایی، تجربه کمبودهای عاطفی در کودکی و نیاز به هیجان مداوم. این رفتار می‌تواند به مشکلات جسمی و روانی مانند کاهش کیفیت خواب، تصویر منفی از بدن و افزایش خطر بیماری‌های متابولیک منجر شود.
کنترل زمان تماشا، جایگزین کردن فعالیت‌های مفید مانند ورزش یا مطالعه، و آگاهی از تأثیرات روانی آن، گام‌های مهمی برای بازیابی تعادل هستند. اگر حس می‌کنید این مسئله بر زندگی شما سایه انداخته، بهتر است به یک مشاور متخصص مراجعه کنید.
نظر شما چیست؟ آیا تاکنون این مشکل را تجربه کرده‌اید؟ راهکار شما برای کنترل این وابستگی چیست؟
آیا تا به حال احساس کرده‌اید که برای تجربه همان لذت اولیه از تماشای سریال، باید هر روز زمان بیشتری پای صفحه نمایش بگذرانید؟ این همان نقطه‌ای است که وابستگی به سریال‌ها به یک اعتیاد پنهان تبدیل می‌شود. درست مانند مواد مخدر، مقاومت مغزی افزایش می‌یابد و فرد برای رسیدن به همان میزان رضایت قبلی، مجبور است ساعات بیشتری را صرف کند.
یکی از نشانه‌های بارز این اعتیاد، ناتوانی در کاهش زمان تماشا، حتی در صورت بروز مشکلات جسمی و روانی است. بسیاری از افراد با وجود خستگی مفرط، کاهش تمرکز، اختلال خواب و حتی استرس‌های شغلی و خانوادگی، همچنان نمی‌توانند از این چرخه خارج شوند. جالب است بدانید که این الگوی رفتاری با اعتیاد به مواد مخدر و الکل شباهت‌های زیادی دارد.
برای پیشگیری از گرفتار شدن در این چرخه، باید به مدیریت زمان، جایگزین کردن فعالیت‌های متنوع و آگاه شدن از اثرات منفی اعتیاد به رسانه‌ها توجه کنیم. اگر احساس می‌کنید این عادت، زندگی روزمره شما را مختل کرده است، وقت آن رسیده که اقدام کنید!
محدودیت زمانی تعیین کنید: حداکثر ۲ تا ۳ ساعت در روز را به تماشای فیلم و سریال اختصاص دهید و تلاش کنید این مدت را تدریجاً کاهش دهید. برای این کار، هشدار زمانی تنظیم کنید تا به شما یادآوری کند که وقت ترک صفحه نمایش فرا رسیده است.
مشاوره اعتیاد به سریال، هنگامی که به دنبال توسعه سرگرمی های غیر تلویزیونی و جایگزینی برنامه های آن با فعالیت های سازنده تر برای احساس خوب هستید، ضروری است. در واقع، مشاوره می تواند به فرد وابسته به سریال کمک کند تا از اعتیاد خود خلاص شود و همچنین به او کمک می کند تا دلایل اصلی مشکل را درک کند و راهبردهای مقابله ای را برای مقابله با موقعیت های دشوار به شیوه ای مثبت تر ایجاد کند. این موضوع به یک فرد معتاد کمک می کند تا موقعیت های چالش برانگیز را با دیدی جدید ببیند و از درگیر شدن مکرر در رفتارهای اعتیادآور مربوط به رسانه ها اجتناب کند.
منابع: diamondrehabthailand.com و wikihow.com
لطفا جهت مشاوره با شماره های زیر تماس بفرمایید:
کلیه حقوق این سایت متعلق به مرکز مشاوره اینجامکث می باشد.