مرکز مشاوره اینجامکث
شب ادراری چیست؟ شب ادراری به خارج شادن ادرار به صورت ناخواسته در فرد گفته می شود که این اتفاق در کودکان بسیار بیشتر از بزرگسالان است. همچنین در مواردی نادر (روز ادراری و بی اختیاری ادرار) نیز در هر دو جنس وجود دارد. شب ادراری بطور معمول Bed-wetting شناخته می شود. البته لازم به ذکر است که شب ادراری یا ادرار غیر ارادی میتواند در روز هم اتفاق بیافتد که به آن روز ادراری گفته میشود. بطور خاص قبل از سن ۵ سالگی شب ادراری مشکل قابل توجهی به شمار نمیرود. زمانی که شب ادراری در کودک ادامه میابد و سن او بالای پنج سال است نیاز به درمان شب اداری لازم است.
شب ادراری یک الگوی تخلیه ناخواسته ادرار توسط یک کودک ۵ ساله و بالاتر است. شب ادراری برای کودک میتواند از نظر روانشناختی ناراحت کننده باشد و منبع خجالت برای وی شود، اما از لحاظ جسمانی مضر نیست. شب ادراری کودک را در معرض خطر مورد تمسخر قرار گرفتن و اذیت کردن از سوی همسالان قرار می دهد. این رویداد به عزت نفس کودک آسیب میرساند و او را در معرض طرد شدن قرار می دهد. شب ادراری میتواند موجب شود که کودک در مشارکت در تجربیات اجتماعی خوشایندی چون خواب با همسالان و یا شرکت در اردوگاه تابستانی محدود شود. کودک همچنین ممکن است مورد تحقیر (مسخره کردن دیگران)، خشم و شکل گیری ریشه نفرت از سوی والدینی که ماهیت این اختلال را درک نمی کنند، قرار گیرد.
لطفا جهت مشاوره با شماره های زیر تماس بفرمایید:
شب ادراری می تواند تنها شبانه و یا گاهی روزانه باشد. شب ادراری شبانه شایع ترین شکل آن است و به عنوان عدم توانایی در کنترل ادرار در طول شب تعریف می شود. شب ادراری با تناوب روزانه، بصورتی است که دفع ادرار تنها در طول ساعات بیداری، رخ می دهد و در دختران شایع تر از پسران است و (پس از سن 9 سالگی بسیار نادر) است. بی اختیاری در روز ممکن است به این دلیل رخ دهد که کودک در معرض اضطراب اجتماعی قرار دارد و یا زمانی که در فعالیت های مدرسه یا بازی شرکت می کند، ادرار خود را به تعویق می اندازد تا زمانی که دیر میشود و ادرار کودک از کنترلش خارج می شود. ترکیب ادرار شبانه و روزانه نیز در بعضی ممکن است رخ دهد، اما کمتر رایج است که یکی از علتهای اصلی آن ترس و اضطراب از یک ابژه خاص است.
شب ادراری اولیه به شرایطی اطلاق می شود که در آن کودک ۵ ساله و بزرگتر، حداقل ۶ ماه کنترل ناگهانی ادرار خود را در شب اصلاً بدست نیاورده است. شب ادراری ثانویه که در آن کودکان پس از ۵ سالگی که توانایی کنترل ادرار خود را بدست آورده دوباره بعد از ۵ یا ۶ سالگی بازگشت میکند که البته این نوع شب اداری کمتر رایج است و معمولاً با زندگی استرس زا ارتباط دارد. از استرس های شایع می توان به استرس طلاق والدین و استرس بارداری اشاره کرد.
بی اختیاری ادرار روزها در دختران شایغ است و شب ها در پسران بیشتر دیده میشود. تقریباً پنج تا ده درصد کودکان در ۵ سالگی هنوز تختخواب خود را مرطوب می کنند. تنها سه تا پنج درصد تا ۱۰سالگی ادامه می یابد. این آمار تا ۱۵ سالگی به یک درصد کاهش می یابد. تنها یک در صد از این کودکان در بزرگسالی با مشکل مواجه می شوند.
ویژگی مهم شب ادراری؛
ضمناً اگر بی اختیاری ادرار به اثرات مستقیم فیزیولوژیکی یک ماده (مثلاً دیورتیک) و یا یک وضعیت پزشکی عمومی (به عنوان مثال دیابت) مربوط باشد تشخیص بی اختیاری ادرار برای وی گذاشته نمی شود. میزان مشکلات مرتبط با شب ادراری از محدودیت فعالیت های اجتماعی کودک یا تأثیر آن بر عزت نفس او، میزان طرد اجتماعی توسط همسالان و خشم، مجازات و ترس از طرد شدگی از جانب مراقبین است.
اگرچه اکثر کودکان مبتلا به شب ادراری دچار اختلال روانی همزمان با شب ادراری نیستند، اما شیوع علائم رفتاری همراه با آن در کودکان مبتلا به شب ادراری بیشتر از کودکان بدون شب ادراری است. عفونت های دستگاه ادراری در کودکان مبتلا به شب ادراری، بخصوص در نوع روزانه شایع تر است.
علت شب ادراری اولیه به خاطر تأخیر در بلوغ قسمتی از سیستم اعصابی است که عملکرد مثانه را کنترل می کنند. یکی دیگر از علل شب ادراری کمبود هورمون آنتی دیورتیک (ADH) است. حضور این هورمون ادرار را متوقف می کند و مانع از پر شدن مثانه در طول خواب می شود. بچه های کوچک مکانیسم سیگنال رشد یافته بین مثانه و مغز را بطور کامل که بتوانند از پر بودن مثانه خود آگاهی یابند. در نتیجه، آنها از خواب بیدار نمی شوند و نهایتاً ممکن است تختشان را خیس کنند.
شب ادراری ثانویه ممکن است به خاطر مشکلات روانشناختی و یا پزشکی مانند عفونت ادراری، اختلالات دستگاه ادراری و یا دیابت باشد. استرس های روانشناختی و یا تعلل در آموزش نگهداری ادرار نیز می تواند موجب شب ادراری شود.
بی اختیاری ادرار در روز که با عفونت ادراری و یا اختلالات آناتومی مرتبط نیستند، کمتر از بی اختیاری شبانه معمول است و معمولاً خیلی زودتر از انواع شبانه آن از بین می روند. یکی از علل احتمالی بی اختیاری در روز، فعابیت بیش از حد مثانه است. بسیاری از کودکان مبتلا به بی اختیاری در طول روز، عادات غیرطبیعی در تخلیه ادرار و مدفوع دارند که شایع ترین آنها یبوست است.
تقریباً ۷۵ درصد همه کودکانی که شب ادراری دارند در خانواده درجه یک آنها (والدین، خواهر و برادر آنها) نیز این اختلال دیده شده است. بعلاوه در در هر دو نفر از دو قلو های همسان ۶۸ درصد و در دو قلو های غیرهمسان ۳۶ درصد این اختلال همزمان وجود داشته است.
تکنیکهای درمان شب ادرای شامل سیستم های هشدار دهنده رطوبت، آموزش تدریجی نگهداری ادرار و همچنین دارو درمانی می باشند. که در ادامه به آنها اشاره می کنیم.
سیستم هشدار شامل یک سنسور رطوبت در شلوار خواب کودک و یک اسپیکر کوچک متصل به شانه کودک است. قطره ای از ادرار کافی است تا زنگ هشدار پر سر و صدا ایجاد شود که باعث می شود که تنشی در کودک ایجاد شود و در نتیجه ادرار را متوقف کند. این زنگ خطر ممکن است کودکی را بیدار نکند. اگر کودک در طول زنگ هشدار دوباره خوابید، والدین بیدار میشوند و او را به توالت هدایت می کنند.
قسمت اول آموزش تدریجی نگهداری ادرار شامل تقویت کنترل نگهداری ادرار در مثانه می شود. برای رسیدن به این هدف، کودک در طول روز بیشتر و بیشتر مایعات دریافت می کند و از او می خواهند که ادرار خود را برای زمانی طولانی تر از حد معمول نگهدارد. در شب کودک به هر ساعت یکبار برای توالت رفتن بیدار می شود و در صورتی که ادرار کرده بود ناچار به تمیز کردن تختش است. بعلاوه برای شب هایی که تا صبح خشک بوده پاداش در نظر گرفته می شود. این روال هر شب برای یک یا دو هفته تمرین می شود. اغلب، سیستم زنگ هشدار همراه با این روش به کار می رود که در این صورت تأثیرگذاری این روش به مراتب بیشتر خواهد بود.
در صورتی که کودک شما دچار شب ادراری است و البته بیش از ۵ سال دارد، قبل از هر چیزی توجه کنید که به هیچ وجه با وی دعوا نکنید و یا وی را سرزنش نکنید که چنین واکنش هایی موجب می شود مشکل وی حادتر شود. حتماً در اولین فرصت وی را به روانشناس کودک نشان دهید و پس از آزمایشات مورد نیاز اگر مشخص شد که منشأ پزشکی ندارد از دکتر روانشناس بالینی کمک بگیرید که مشکلات روانشناختی وی نیز شناسایی و درمان شود.
لطفا جهت مشاوره با شماره های زیر تماس بفرمایید:
کلیه حقوق این سایت متعلق به مرکز مشاوره اینجامکث می باشد.