اختلال دو قطبی که دو نوع دارد یک بیماری پیچیده است که میتواند خلق فرد را به بالاترین یا پایین ترین سطح بیاورد. در ادامه قصد داریم یک مثال واقعی در مورد بیماری که در یکی کار بالینی توسط فیلیپ زیمباردو philip zimbardo انجام شده است را به اشتراک بگذارم. شروع داستان؛ فیلیپ از او به عنوان آرمیتا یاد کرد. آرمیتا زنی است با بیماری اختلال دوقطبی نوع 1 که یک اختلال ویرانگر و تهدید کننده زندگی میباشد زندگی می کند. روانشناسان مرکز روانشناختی، او را به دلیل مدیریتی که در این اختلال بسیار دشوار انجام داده است، یک قهرمان میدانند. آرمیتا میگوید من در یک افسردگی شدید فرو رفته بودم. سال قبل با قورت دادن مقدار زیادی آسپرین اقدام به خودکشی کردم. این نقطه عطفی برای من بود و برای کمک به خودم، به درمان اختلال دوقطبی روی آوردم. من این افتخار را داشتم که با روانشناس مطرح فیلیپ صحبت کنم. روادرمانگر مثل او با لحن گرم و فهمیده اش فوراً به من آرامش داد.
درست وقتی روانم در اثر اختلال دو قطبی، در حال فروپاشی بود، از اینکه توانستم به شخص دیگری اعتماد کنم، احساس آرامش کردم. او با دلسوزی و حمایت زیاد نشان داد که من میتوانم به او اعتماد کنم. در حالی که او به من پناهگاهی امن ارائه داد، با قدردانی، روحم را رها کردم و مشکلاتم را فاش کردم. سالها درمان بسیار سخت اختلال دو قطبی همراه با داروهای سنگین برایم طول کشید؛ زیرا میخواستم برای بدست آوردن سلامتی ام تلاش کنم. دیدگاه شخصی آرمیتا اینست که با اختلال دو قطبی زندگی در وضعیت جنون پیش میرود. من توانستم خودم را از الگوهای فکری قدیمی که مانع سلامت روانم میشد، رها کنم. دریافت دارو با دوز مناسب برای بدن بخش مهمی از بهبودی من بود. مدیریت اختلال دوقطبی بهتر است به تنهایی انجام نشود. زیرا همیشه نمیتوانید رفتار و تفکر منفی خود را بصورت دقیق تشخیص دهید یا همیشه نمیتوانید غیر عادی بودن رفتار و تفکر خود را معین دهید. لذا قبل از اینکه خیلی دیر شود به روانشناس و یک مرکز مشاوره مراجعه کنید. اختلال دوقطبی نیاز به رواندرمانی و درمان دارویی همزمان دارد. خیلی ها این سوال را دارند که از کجا بدانم اختلال دو قطبی دارم؟ این سوال است که با کنایه زدن دیگران شروع می شود!! اما در جواب اول اگر یک روز این احساس را دارید که حالتان خوب است و روز دیگر خوب ارتباطی با اختلال دو قطبی نوع یک و دو ندارد. اگر دوچار نوسانات خلقی هستید ممکن است اختلال سیکلوتایمی داشته باشید اما در هر صورت برچسب زدن یا اصطلاح درست آن تشخیص کار یک روانشناس و روانپزشک است. پس اگر کمی به خود شک کرده اید با خواندن این مقاله به جواب سوال خود خواهید رسید.
بررسی اولیه اختلالات دوقطبی می تواند برای خوانندگان مفید باشد لذا در ادامه مطالبی را مطرح خواهیم کرد که در تشخیص بهتر کمک می کند.
پیشنهاد میکنیم انجام دهید: تست اختلال وسواس فکری
سوالی که ذهن بسیاری ار افراد این روزها در گیر کرده است با توجه به برچسب هایی که دیگران به آنها می زنند همین است. از کجا بفهمم اختلال دو قطبی دارم؟ در جواب این سوال باید گفت ک، بسیاری از افرادی که اخیرا در معرض تشخیص اختلال دوقطبی قرار گرفتند، علاقمند به درک معنای ابتلا به اختلال دوقطبی و نحوه مدیریت آن هستند. در نظر بگیرید که چگونه میتوان از هر یک از این سه مرحله زیر برای درک بهتر تجربه فردی خود در مورد وجود این اختلال استفاده کرد.
پیشنهاد میکنیم بخوانید: نیمفومانیا اعتیاد جنسی در زنان
شروع زودهنگام درمان اختلال دو قطبی یا تشخیص علائم اولیه مفید است. وقتی اولین اپیزود خوش خیم اختلال دو قطبی را دارید، احتمالاً کاری در رابطه با آن انجام نخواهید داد. شما حتی ممکن است ندانید که چیزی که اتفاق افتاد، چه بود. معمولاً باید مقداری خرابکاری بیشتری رخ دهد تا افراد جدی تر به درمان بپردازند. مثل زمانی که فرد شغل خود را از دست میدهد، یا رابطه اشتباه پارتنرش دچار مشکل میشود. زیرا گاهی اوقات علائم آنقدر شدید است که فرد نمی تواند در محل کار، مدرسه یا خانه بطور طبیعی عمل کند.
پیشنهاد می کنیم این مقاله پرطرفدار را حتما بخوانید: تفاوت اختلال دوقطبی و اسکیروفرنی
یکی دیگر از مراجعین دارای اختلال دو قطبی میگوید، وقتی دچار افسردگی شدم علائم این اختلال به طور فزاینده ای با کاهش انرژی، ناامیدی، اضطراب و روان پریشی (عمدتاً توهمات) مشخص میشد. (اختلال نوع 1) افسردگی و روان پریشی من با برکناری من از شغلم در تابستان 1394 بطور پیوسته بدتر شد. من با روش خود درمانی مانند مذهبی بودن و تفکر مثبت، ورزش زیاد و عدم مصرف الکل و به تدریج علاقه و انگیزه خود را برای رسیدن و موفقیت دوباره بدست آوردم. اما این درمان کافی نبود فقط به من کمک کرد تا زمانی که به دکتر روانشناس مراجعه کنم، زنده بمانم. من در حالت جنون زندگی میکردم. اگرچه روش خوددرمانی برای سالها مؤثر بود، اما فرمول قبلی موفق من برای خود درمانی دیگر اثری نکرد. افسردگی و هذیانهای من آنقدر قوی شده بودند که در نهایت حتی انرژی یا اراده ای نداشتم که خود درمانی را که قبلاً باعث شده بود حالم بهتر شود را امتحان کنم.
من در یک ترس همیشگی زندگی می کردم که مبادا دستگیر، محکوم و زندانی شوم، سپس در زندان شکنجه و مورد قتل واقع شوم. یا تصور می کردم که از دست آوردها و حقوق بازنشستگی ام محروم شده ام، به طور ماسبق تنزل رتبه پیدا می کنم یا همسرم را در فقر رها می کنم و خودم را بی خانمان می کنم و در خیابان می میرم. من معتقد بودم که نزدیکترین همکارانم علیه من توطئه میکنند. این توهمات کاملاً توسط مغز آسیب دیده خودم ساخته شده بود. اما من اعتقاد داشتم که آنها کاملاً درست هستند. من کاملاً متقاعد شده بودم که توهمات واقعی هستند. مطمئن بودم که وضعیتم هرگز بهبود نمی یابد و بهتر است بمیرم.
پیشنهاد میکنیم انجام دهید: تست آنلاین سلامت روان
چنانچه متوجه شدید، حوزه اصلی سردرگمی در اختلال دوقطبی، مشاهده بدخلقی یا تغییرات سریع خلقی (خلق منفی، طغیان خشم، بی ثباتی خلق و خو) همراه با تکانشگری ست (مثلاً خرج کردن پول زیاد بدون فکر قبلی) که به عنوان نشانه های اختلال دوقطبی است. در نظر داشته باشید، اگرچه این علائم ممکن است سرنخ های مهمی باشند، اما همیشه تشخیص دقیق اختلال دو قطبی را نشان نمیدهند. در واقع، آنها جنبه های رایج بسیاری از مشکلات، از جمله افسردگی، سوء مصرف مواد، اختلالات شخصیت، و حتی واکنش به استرس نیز هستند.
لذا، بخش تعیین کننده این بیماری وجود شیدایی است. دوره های چند روزه تا چند هفته ای (نه دقیقه یا ساعت) هستند که در آن فرد انرژی بسیار بالایی دارد، به طوری که می تواند بدون خستگی در روز با کم خوابی یا بدون اینکه بخوابد (بیمار فقط ۱ تا ۴ ساعت در رختخواب می ماند) انرژی بالا در رفتارهایی مانند گفتار سریع، فعالیت های هدفمند بیش از حد (مانند تمیز کردن، انجام تعمیرات) و رفتار غیرمعمول (هزینه، رابطه جنسی) داشته باشد. خلق و خوی بالا ممکن است بسیار تحریک پذیر باشد که در مواردی که درمان نشود، ممکن است فرد کاملاً دچار روان پریشی و توهم شود.
در رابطه با درمان اختلال دو قطبی، افزایش ثبات خلق و خو مهمترین هدف درمانی در درمان اختلال دوقطبی است چون هیچ درمانی برای اختلال دوقطبی وجود ندارد. بهترین درمان ها برای اختلال دوقطبی، بر ثبات حالت های بالا و پایین در خلق و خو و انرژی، تمرکز دارند. گزینه های درمانی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
هدف از نوشتن این قسمت، ارائه مهارت درمانی مبتنی بر علم است که می تواند به افراد مبتلا به اختلال دوقطبی کمک کند تا زندگی سالم و غنی داشته باشند. افراد مبتلا به اختلال دوقطبی، عزیزان آنها از طریق درمانگرانشان می توانند در مورد انواع مداخلات مبتنی بر مهارت که ممکن است برای درمان اختلال دوقطبی استفاده شوند، بیاموزند. از آنجا که اطلاعات مربوط به مداخلات روان شناختی مبتنی بر مهارت می تواند به افراد مبتلا به اختلال دوقطبی کمک کند، بهترست این آموزش ها به راحتی در دسترس همه باشد.
این قبیل آموزشها به فرد کمک میکند که رابطه بین افکار، احساسات و رفتارهای شان را بهتر بیاموزد. الگوهای تفکر و خلق و خوی در طول دوره های خلقی میتواند تأثیر مستقیمی بر رفتارها داشته باشد و به نوبه خود بر سلامت فرد تأثیر گذارد.
علائم فیزیکی اختلال دوقطبی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
علاوه بر اینها ممکن است متوجه مواردی ازین دست که نشان دهد اختلال دوقطبی میتواند ظاهر چشمها را تغییر دهد نیز شوید. بطور کلی با تأثیر بر گشاد شدن مردمک چشم، در نوع نگاه و حتی رنگ چشم تغییراتی ایجاد میشود. توجه داشته باشید که گاهی (اختلال دو قطبی با اختلال شخصیت مرزی) هم اشتباه گرفته می شود.
پیشنهاد می کنیم این مقاله را حتما بخوانید: از کجا بدانم اختلال شخصیت مرزی دارم؟
یکی از مزایای خواندن این مقاله این است که مطلب نوشته شده فقط برای شخص سؤال کننده نیست. بلکه برای افرادی که می خواهند به فرد مبتلا به اختلال دو قطبی در زندگی خود کمک کنند نیز مفید است. اطرافیانتان ممکن است متوجه شما شوند و بگویند، اوه، تو چند شب متوالی است که فقط چند ساعت خوابیده ای. ممکن ست اتفاقی بیفتد. شخصی که علائم بی خوابی را تجربه می کند ممکن است فکر کند هنوز خوب هست. هر چند این نیز بدین معنا نیست که افراد صرفا وقتی به استرس واکنش نشان می دهند، علامت اختلال دو قطبی باشد. تا جایی که ممکن است بهتر است (دارو با رواندرمانی) ترکیب شود یعنی روانشناس و روانپزشک به صورت تیم ورک team work با هم کار منند. نیاز به یادگیری مهارتهای خود مدیریتی جهت مدیریت بیماری وجود دارد. علاوه بر این افراد باید در مورد محرکهای استرس زا بیاموزند.
برای مثال، در دانشکده، خلق دانشجویان در طی چرخه های خواب و بیداری دائماً تغییر می کند، اما مشخص است که محروم کردن کسی از خواب شبانه می تواند علائم شیدایی ایجاد کند. تجربه از دست دادن یا طرد شدن می تواند با افسردگی همراه باشد. درگیری خانوادگی می تواند با عود بیماری همراه باشد. بیماران بهترست آگاه باشند و بدانند که چگونه با تمام آن موقعیت ها کنار بیایند.
موضوع دیگری که بیانش لازم است و روان درمانی به آن می پردازد، پذیرش بیماری است. روان درمانی به فرد کمک می کند بپذیرد که یک بیماری دارد و احتمال عود آن وجود دارد و همچنین یاد بگیرد که اختلال را هم از نظر رفتاری و هم از نظر فیزیولوژیکی مدیریت کند. همان طور که می بینید، چیزهای زیادی وجود دارد که بیماران می توانند به تنهایی یاد بگیرند تا احتمال دوره های اختلال دو قطبی یا افسردگی را به حداقل برسانند.
تشخیص اختلال دوقطبی (بیپولار) معمولاً توسط یک پزشک روانپزشک و تیم درمانی متخصص تشخیص داده می شود. تشخیص این اختلال بر اساس نشانه ها و علایم بالینی، مصاحبه با بیمار و افراد نزدیک به او و تاریخچه بیماری انجام می شود. به علاوه، برخی از تست ها و ابزارهای تشخیصی ممکن است برای تایید تشخیص و مشخص کردن نوع اختلال دوقطبی مورد استفاده قرار گیرد، این شامل موارد زیر است:
پیشنهاد می کنیم تست رایگان آنلاین اختلال دو قطبی را بزنید در این تست اگر نمره مانیا و افسردگی شما بالا درآمد بهتر است با ما تماس بگیرید. تست MMPI
در صورت داشتن هر گونه علامت یا نشانه ای مشکوک به اختلال دو قطبی، بهترین راه مشورت با روانشناس یا روانوزشک است تا تشخیص صحیح و درمان مناسب نیز انجام شود. این موضوع که از کجا بدانم اختلال دو قطبی دارم یکی از راه های اصلی آن استفاده از تست به کمک روانسنج یا روانشناس است.
اختلال دوقطبی چگونه بر مغز تأثیر می گذارد؟ اثرات مرتبط با شیدایی بر تغییرات ساختاری مغز در دوقطبی بیش از افسسردگی است. مطالعات تصویربرداری عصبی مقطعی نشان می دهد که اختلال دوقطبی با ناهنجاری های ساختاری مغز مرتبط است، که عمدتاً در قشر جلوی پیشانی و گیجگاهی، شکنج سینگولات و نواحی زیر قشری و کمتر در قشر بینایی و اینسولا مشاهده می شود.
عدم تعادل شیمیایی در اختلال دوقطبی و درمغز بسیار بارز است. سه ناقل عصبی در مغز مانند نوراپی نفرین، سروتونین و دوپامین که در بیشتر اختلالات روانپزشکی نقش دارند در اختلال دقطبی دجار عدم تعدل می شوند. نوراپی نفرین و سروتونین با اختلالات خلقی مانند افسردگی و BPAD مرتبط هستند.
اختلال دوقطبی چگونه بر ضریب هوشی تاثیر می گذارد؟
آیا اختلال دوقطبی می تواند بر شناخت و هوش تأثیر بگذارد؟ اختلال دوقطبی تأثیر منفی بر هوش ندارد.
برخی از افراد مبتلا به اختلال دوقطبی دچار اختلالاتی در حافظه و تفکر می شوند، اگرچه این برای همه صادق نیست. اگر علائم فرد شدید باشد، یا اگر دوره های شیدایی، روان پریشی یا هر دو را تجربه کند، ممکن است مشکلات حافظه بیشتر شود.
مغز از ماده خاکستری و ماده سفید تشکیل شده است و ماده خاکستری بر نحوه پردازش اطلاعات حسی توسط بدن شما حاکم است. مغز یک فرد مبتلا به اختلال دوقطبی نازک شدن ماده خاکستری را نشان می دهد که می تواند منجر به این موارد شود: چالش هایی با وظایف مربوط به صحبت کردن و نوشتن. مشکل در تنظیم زمان واکنش به کلام یا حرکات دیگران.
در اختلال دوقطبی، ناهنجاری های ساختاری مغز در قشر جلوی مغز در مطالعات پس از مرگ و با MRI ساختاری تایید شده است. به عنوان مثال، قسمت زیر جنسی قشر سینگولیت قدامی در بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی از نظر حجم کاهش یافت.
تحقیقات نشان داده است که اختلال دوقطبی ممکن است باعث تغییراتی در ماده خاکستری افراد شود که عملکردهای مربوط به حرکت، احساسات و موارد دیگر را کنترل می کند. اختلال دوقطبی درمان نشده ممکن است در طول زمان به ماده خاکستری آسیب برساند، که به طور بالقوه می تواند باعث عوارض جدی سلامتی در آینده شود.
یک موقعیت یا موقعیت استرس زا اغلب باعث بروز علائم اختلال دوقطبی می شود. نمونه هایی از محرک های استرس زا عبارتند از: از هم پاشیدگی یک رابطه. سوء استفاده فیزیکی، جنسی یا عاطفی.
عواملی که ممکن است خطر ابتلا به اختلال دوقطبی را افزایش دهند یا به عنوان محرک برای اولین دوره عمل کنند عبارتند از: دوره های استرس زیاد، تغییرات هورمونی، مانند مرگ یکی از عزیزان یا رویدادهای آسیب زا دیگر. سوء مصرف مواد مخدر یا الکل داشتن یکی از بستگان درجه یک، مانند والدین یا خواهر و برادر، مبتلا به اختلال دوقطبی.
رژیم های پر کربوهیدرات می توانند باعث اختلالات خلقی شوند، بنابراین باید از آنها نیز اجتناب شود. از دیگر غذاهای مضر برای خلق و خو می توان به شکلات، کافئین و غذاهای فرآوری شده اشاره کرد. امگا 3 خود را دریافت کنید. اسیدهای چرب امگا 3 ممکن است نوسانات خلقی را در اختلال دوقطبی کاهش دهند.
افراد مبتلا به اختلال دوقطبی I اغلب دارای سایر اختلالات روانی مانند اختلالات اضطرابی، اختلالات مصرف مواد، یا اختلال نقص توجه بیش فعالی (ADHD) هستند.
اختلال شخصیت مرزی BPD یک اختلال شخصیت شایع است که همزمان با اختلال دوقطبی رخ می دهد. اختلال دوقطبی و BPD ویژگی های مشترک بسیاری دارند و مهم ترین ویژگی همپوشانی آن بی ثباتی خلقی است.
۶ نوع دوقطبی چیست؟
چه چیزی باعث اختلال دوقطبی می شود؟ شایع ترین مواردی که علت ایجاد اختلال دوقطبی هستند موارد زیر را شامل می شود.
تصور می شود که اختلال دوقطبی با ژنتیک مرتبط است، زیرا در خانواده های که یک فرد اختلال دو قطبی دارد این مشکل شایع تر است. اعضای خانواده یک فرد مبتلا به اختلال دوقطبی بیشتر در معرض خطر ابتلا به آن هستند. اما هیچ ژن واحدی مسئول اختلال دوقطبی نیست. پس همچنان نمیتوان به طور دقیق موضوع را مشخص کرد. اما به صورت کلی می توان گفت فردی که دارای ژن دو قطبی است در اثر استرس شدید و ناگهانی یا مصرف مواد مخدر امکان بیشتری دارد تا دچار اختلال دوقطبی شود با فرضیه دیاتز استرس.
داستان آرمیتا به همه ما یادآوری میکند که حتی با یک وضعیت وحشتناک روانپزشکی، می توان با تعهد به خود و حمایت بهبود یافت. او اعتراف میکند که هر چند این یک راه طولانی برای بازگشت به زندگی بوده است، اما او بهبودی عالی پیدا کرد. در جامعه ما یکی از بزرگترین موانعی که باید بر آن غلبه کرد، بطور کلی ننگ در مورد بیماری روانپزشکی و بطور خاص اختلال دوقطبی میباشد. بسیاری از تعصبات عمومی تحت تأثیر کمبود دانش است و باعث میشود بسیاری از مردم کسانی را که از اختلالات روانی رنج میبرند، منحرف و ناقص تصور کنند. بیماری که حالش خوب شده میداند برای بدست آوردن سلامتی سخت کار کرده است و میلیونها انسان به اندازه او خوش شانس نبودند. مهمتر از همه این واقعیت است که حتی با وجود این مزایا، بهبودی فرد سالها ادامه داشته است و عملاً در زندگی تحت حمایت میباشد. بهبودی دو قطبی یک فرآیند بی پایان و مادام العمر و یک «جنگ همیشگی» است. اما با کمک روانشناس و روانپزشک به راحتی میتواند تحت مدیریت فرد قرار بگیرد.
منابع:
American Psychiatric Association, (2022). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed, text revision.)
Buzuk, G., Lojko, D., Owecki, M., Ruchala, M., & Rybakowski, J. (2016). Depression with atypical features in various types of affective disorders. Psychiatria Polska, 50 (4), 827-838.
Miklowitz, D. J. (2019). The Bipolar Disorder Survival Guide, Third Edition: What You and Your Family Need to Know. Guilford Publications.
psychologytoday.com up and running/202302/can bipolar disorder be detected early
Miklowitz, D. J. (2019). The Bipolar Disorder Survival Guide, Third Edition: What You and Your Family Need to Know. Guilford Publications.
psychologytoday.com how bad can bipolar disorder and coexisting conditions get
psychologytoday.com the importance schedule regularity in bipolar disorder
لطفا جهت مشاوره با شماره های زیر تماس بفرمایید:
کلیه حقوق این سایت متعلق به مرکز مشاوره اینجامکث می باشد.
نظرات کاربران