والدین خالص ترین نوع عشق را به فرزندان خود دارند. اما در برخی از والدین این احساس محبت از مرز تعادل خارج می شود به گونه ای که والدین بخشی از وجود خود را نادیده و فدای فرزند می کنند. بدون شک این فداکاری نوعی وابستگی را نیز به همراه دارد. در واقع وابستگی زیاد والدین به فرزندان ریشه در از خود گذشتگی های بیش از اندازه والدین دارد به طوریکه آنها تمام داشته های خود را در فرزند خود می بینند. وابستگی زیاد والدین به فرزندان از جمله مباحث مهمی است که مورد غفلت واقع شده است از این رو این مقاله به آن اختصاص یافته است.
چرا برخی از والدین به فرزندان خود بیش از حد وابسته اند؟
سوالی است که ذهن بسیاری را به خود مشغول کرده است. همانگونه که گفته شد عدم تعادل در عشق ورزی به فرزند و از خودگذشتگی از دلایل اصلی وابستگی زیاد والدین به فرزندان است. علاوه بر این میتوان ریشه این وابستگی را در عوامل زیر دید:
- بسیاری از والدین ترس از تنهایی دارند به همین دلیل همواره از جدا شدن و استقلال فرزندان خود وحشت دارند. آنها این ترس خود را با وابستگی زیاد نشان می دهند تا فرزند خود را وادار به پایبندی کنند.
- بسیاری از والدین تنها یک فرزند دارند یا بعد از مدت های طولانی صاحب فرزند شده اند. وجود حسرت ها و نگرانی ها می تواند پیش زمینه وابستگی افراطی والدین به فرزندان باشد.
- ریشه بسیاری از رفتارها به مباحث تربیتی برمی گردد. والدینی که والدین وابسته ای داشته اند به طور ناخودآگاه رفتار والدین خود را تکرار می کنند حتی اگر آن رفتار را باور و قبول نداشته باشند. از طرف دیگر وجود والدین بی مسئولیت نیز می تواند نسلی وابسته را تربیت کند.
- برخی از افراد شخصیت وابسته ای دارند. در واقع آنها به استقلال فردی خود باور ندارند و خود را در کنار دیگران می پذیرند. این دسته از افراد نه تنها به فرزندان خود بلکه به هر کسی وابسته می شوند.
راهکارهای از بین بردن وابستگی زیاد به فرزندان
وابستگی زیاد والدین به فرزندان آینده یک نسل را تباه می کند. والدین باید همراهان خوبی برای فرزندان خود باشند. خدمات و محبت های بیش از اندازه پیامدی جزء تربیت فرزندانی ناتوان و وابسته ندارد. به طور کلی وجود هر گونه وابستگی با مشکلاتی همراه است بنابراین مقابله با آن در هر زمانی نوعی پیشگیری به حساب می آید. راهکارهای از بین بردن وابستگی زیاد به فرزندان با توجه به شخصیت والدین و علت وابستگی متفاوت است اما به طور کلی راهکارهای زیر می تواند کارگشا باشد:
- والدین قبل از هر چیزی باید بدانند که فرزندان آنها برای مراقبت کردن از آنها به دنیا نیامده اند. آنها انسان های مستقلی هستند که حق دارند زندگی مستقل خود را بنا بر خواسته ها و آرزوهای خودشان داشته باشند. بهتر است در اولین قدم والدین وابسته در جهان بینی و باورهای خود تجدید نظر کنند.
- وابستگی زیاد والدین به فرزندان موجب می شود که آنها همواره در خدمت فرزندان خود باشند. در واقع این نوع از والدین آماده پاسخگویی به تمام نیازهای فرزندان خود هستند. هدف این والدین وابسته، وابسته کردن فرزندانشان به خودشان است. برای مقابله با وابستگی زیاد به فرزندان بهتر است والدین خود را تسلیم خواسته های فرزندان خود نکنند.
- والدین وابسته بخشی از آرزوها و خواسته های خود را نادیده می گیرند تا به فرزند خود خدمت کنند. این خدمت با انتظاراتی همراه است که اگر برآورده نشود بار روانی زیادی دارد. انسان ها در هر زمان و مکانی باید مسئولیت عملکرد خود را بپذیرند. به بیان دیگر والدین فداکاری که آرزوها و خواسته های خود را ناکام گذاشته اند به انتخاب خود این کار را کرده اند و فرزندان آنها هیچگونه وظیفه ای در خصوص آنها ندارند. بنابراین والدین نباید تمام وجود خود را خرج فرزندان خود کنند آنها باید برای خواسته ها و آرزوهای خود نیز ارزش قائل باشند.
- وابستگی زیاد والدین به فرزندان می تواند ریشه در ابهام آینده و نگرانی والدین داشته باشد. باید پذیرفت این بخش از زندگی برای همه یکسان است و هیچ کس نمی تواند چیزی را تغییر دهد.
تبعات وابستگی زیاد به فرزندان
وابستگی زیاد والدین به فرزندان نه تنها احساسی نابود کننده برای والدین است بلکه می تواند آینده فرزندان را نیز تباه کند. از جمله تبعات وابستگی زیاد به فرزندان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- اعتماد به نفس و عزت نفس پایین
- عدم وجود استقلال
- آستانه تحمل پایین
- رفتار طلبکاران با دیگران
- عدم توانایی تصمیم گیری
طرحواره رهاشدگی
طرحواره رهاشدگی در فرزندانی که والدین وابسته داشته اند به وفور دیده می شود. والدین وابسته سعی می کنند مدیریت تمامی امور زندگی فرزندان خود را در دست بگیرند این موضوع وابستگی فرزندان به والدین را نیز به وجود می آورد. در بسیاری از واقع والدین وابسته به منظور ترساندن فرزندان خود از واژه هایی با مضامین ترک کردن آنها استفاده می کنند. در نتیجه فرزندان آنها به طرحواره رهاشدگی دچار می شوند. افراد مبتلا به طرحواره رهاشدگی همواره فوبیا از دست دادن عزیزان خود را دارند به همین دلیل هیچ وقت نمی توانند وارد رابطه جدی شوند. آنها همواره ترس طرد شدن را با خود یدک می کشند.